Cocuğumuz doğduğu gunden itibaren ilk iletişimde olduğu kişiler anne ve babası olduğu icin onunla olan iletişimimiz cocuğumuzun duygu durumunu belirleyici olur. Eğer kaygılı bir ebeveynsek cocuğumuzunda kaygılı olması kacınılmazdır.
Ozellikle okulların acıldığı bugunlerde cocukların tama yakını şiddetleri farklı da olsa bir kaygı yaşarlar. Tabi ki yaşamış oldukları kaygı bir dereceye kadar normaldir. Ancak bazı cocuklarda okula başlamak ve devam etmekle ilgili ciddi sorunlar yaşayabilir. Peki cocuğumuzun okula adapte olabilmesi icin nasıl davranmalıyız.
Okul korkusu değişik fiziksel belirtilerle ortaya cıksa da temelinde anneden ayrılma korkusu yatar. Anneden ayrılma duşuncesi cocuğun midesinin bulanmasına, terlemesine, titremesine ağlamasına, ofkelenmesine neden olabilir. Bir cok cocuk bu duruma 1 hafta gibi bir surede alışabilse de bazı cocuklarda bu sorunlar daha uzun surer.
ilk kez evden, anne-babasından uzakta kalan cocuğun zihninde bir cok kaygılı duşunce belirebilir. Orneğin; annem beni bırakıp bir daha donmeyecek mi, acaba beni bıraktıktan sonra ne yapacak (Ozellikle evde kucuk kardeşi varsa annem benim sevmiyor onun icin beni okula getirdi gibi duşunceler), okulda başıma birşey gelir mi, okuldaki cocuklar bana zarar verir mi, ya cişim gelirse ne yapacam ? gibi kaygı uyandıran duşunceler, cocuğun okula uyum sağlayamamasına neden olabilir.
Peki cocuğun okula adapte olabilemsi icin ne yapmalıyız ?
Okula başlamadan once okula yaşantısı ile ilgili ozendirici bilgiler aktarmak gerekir.
Bu durumun sadece bizim cocuğumuzun başına gelmediğini bilmeliyiz her cocuğun anne-babadan ayrıldığında irili ufaklı kaygılar yaşayabildiğini bilmeliyiz. Okula başlamda gucluk ceken cocuğumuz karşısında kendimizi ve cocuğumuzu suclamamalı bu durumun olağan ve ustesinden gelinebilecek bir durum olduğunu aklımızdan cıkarmamalıyız.
Okul hakkında bilgi verilmeli, okulun, oğretmenin ve okul arkadaşları ile ilgili bilgi vermeli cocuğun ilk kez karşılaşacağı bir ortama karşı bilgi sahibi olmasını sağlamalıyız.
Anne- baba cocuğuna kendisininde o yaşlardayken okula gittiği ile ilgili hikayeler anlatmalı, okul ile ilgili duşuncelerimi anlatmalıyız. Eğer varsa okul donemimize ait fotograflarımız cocuğa gosterilmeli ve olumlu anılarımızı paylaşmalıyız.
Okula başlamakta zorluk ceken cocuğa karşı ‘’ ne var ki tuk cocuklar gidiyor sen neden gitmek istemiyorsun’’ gibi suclayıcı, cocuğu rencide edici soylemlerden kacınılmalı, onun kaygılarını anlamaya calışmalıyız.
Eğer cocuğumuzun okula uyum sorunu ile ilgili ebeveynler aşırı endişeye kapılırsa bu kaygının cocuğa gececeğini bilmeliyiz.
Cocuğun okul ile ilgili duşunceleri konuşulmalı eğer varsa okul ile ilgili kaygılı duşunceleri uzerinde konuşulmalı ve ne yapabileceği oğretilmelidir. Orneğin eğer okulda tuvalet ihtiyacı olduğunda bu durumda oğretmeninden yardım isteyebileceği anlatılmalıdır. Cocuk icin bilinmezliğin kaygı uyandıracağı unutulmamalıdır. Herhangi bir sorun yaşadığında oğretmeninden destek alabileceği soylenmelidir.
Anne- baba cocuğun okula devamı ile ilgili tutarlı soylem ve davranışlarda bulunmalı. Orneğin cocuk okula gitmek istemiyorsa bunu nedeni oğrenilmeli ve ortada hastalık vb bir durum yoksa cocuğun okula gitmesi teşvik edilmelidir.
Cocuğumuzla konuşarak okula gitmek istememesi ile ilgili kaygılı duşunceler saptanmalı, cocuğun aklındaki soru işaretleri yalın bir dille cevaplanmalıdır.
Cocuğu bir birey olarak gormeli ve yaşamış olduğu durum ile ilgili acık ve net ifadelerle onunla konuşmalı, onu anlamaya calışmalıyız.
Okulun ilk haftası mutlaka cocuğumuza destek olmak amacıyla onunla birlikte okula gitmeli ve cocuğumuz istiyorsa bir muddet onunla okulda kalabileceğimiz guvencesini vermeliyiz.
Kesinlikle okula bırakıp kacmak gibi yaklaşımlardan uzak durmalıyız.
Uzman Dr Burak Toprak
Psikiyatrist

[h=2]İstanbul Psikiyatri uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]