OKUL DONUŞU İDEAL BESLENME
Ergenlik cağının en onemli ozellikleri, hızlı buyume, fizyolojik, ruhsal ve sosyal yonden gelişme ve değişmedir. Bu gelişme ve değişmeler, gencin duşuncelerini, calışma durumunu, davranış ve alışkanlıklarını direkt olarak etkilemektedir. Bu donemin ozellikleri, gencin beslenme duzenine ve alışkanlıklarına da yansır. Ergenlik cağındaki genclerin yeterli ve dengeli beslenmeleri buyume ve gelişme hızlandığı icin daha da onemlidir. Genellikle kız cocuklarında 11 yaş, erkeklerde 13 yaş civarında buyume hızlanmaya başlar. Boy uzunlukları ve vucut ağırlıklarında onemli artışlar olur. Buyume hızlı olduğu ve fiziksel aktivite arttığı icin, ergenlik cağında toplam enerji ve besin oğeleri ihtiyacı, yaşamın hicbir doneminde gorulmeyecek derecede yuksektir.
Fast food diye tabir edilen ayak ustu beslenme veya abur - cubur yeme alışkanlığı cocuk ve gencler arasında yaygın olarak gorulmektedir. Aslında bu tip beslenme gunumuzde insanın hızlı yaşam temposu nedeniyle oluşmuştur. Bu tur beslenme ile enerjinin % 40 - 50’si yağlardan gelmektedir. Bu yağın coğunluğu doymuş (yani kotu) yağlardan oluşmaktadır. Diyetteki doymuş yağ miktarı ve kan kolesterol duzeyi ile kalp - damar hastalıkları arasında ilişki olduğu bilinmektedir. Bu hastalıklar yetişkinlerde gorulmesine karşın temelleri cocukluk cağında atılmaktadır. Genellikle ayak ustu beslenmede A ve C vitaminleri, kalsiyum, posa (lif) tuketimi yetersizdir, yağ ve tuz tuketimi ise yuksektir.
Bu yaş grubunun diğer bir yanlış alışkanlığı da oğun atlamadır. En cok atlanan oğun ise sabah kahvaltısıdır. Sabah kahvaltısı en onemli oğundur. Ergenlik cağında ozellikle kızlarda yemek yeme ile ilgili bozukluklar olarak anoreksia nevroza ve bulimia nevroza gorulmektedir. Genc kendi kendini kusturmakta, laksatif ve diuretik ilaclar kullanmakta ve sağlığı bozulmaktadır.
Yapılan bilimsel calışmalar, algılamayı artıran ve hafızayı guclendiren bazı besinlerin olduğunu ortaya koymuştur: Avokado, havuc, ısırgan otu, yaban mersini, limon, balık, etler, yağlı tohumlar (fındık, yerfıstığı, badem ve ceviz), yumurta, sut, yoğurt, kepekli tahıllar ve pekmez gibi. Ote yandan rafine şeker iceren besinlerin fazla tuketimi vucutta triptofan ve seratonin duzeylerini etkilemekte ve bilişsel işlev uzerine olumsuz etkiler yaratmaktadır.
O nedenle okul cağı cocuklarının oğun atlamalarını onlemek, rafine şeker ve şeker iceren besinlerden, abur - cubur yeme alışkanlıklarından uzaklaşmalarını sağlamak adına aileye onemli gorevler duşuyor. Cocuk, ebeveynlerinden gorduğu davranışları kendi hayatına uyarlamaktadır. Kahvaltı etme alışkanlığı bulunmayan, surekli cips, kuruyemiş, gazlı icecek, tatlı tuketen bir anne babanın cok sağlıklı beslenen bir cocuk yetiştirmesi beklenemez. Elbette bu yaş grubundaki cocukların okuldan geldiklerinde boylesi kotu bir beslenme alışkanlığı icerisinde bulunmaları istenmez. Ancak ev odevlerini yaparken biskuvi, meşrubat, tatlı yerine sut, kivi, kepekli sandvic yemelerini duşunmek de pek gercekci değil. Burada tum iş annede bitiyor. Okul donuşu ideal bir beslenme programında, ceşitlilik on planda olmalıdır. Her gun aynı tarz besinlerden oluşan ara oğunler bıkkınlık hissi yaratacaktır. Bir gun taze sıkılmış meyve suyu ve kepekli biskuvi, diğer gun kepekli tost / sandvic ve ayran şeklinde alternatifler oluşturulmalıdır. Bu besinleri sunuş şekli de buyuk onem taşımaktadır. Ornek olarak; taze sıkılmış meyve suyunun icerisine rengarenk, spiral şeklinde bir pipet konulması, meyve tabağı hazırlanırken dilimlenen meyvelerden ceşitli şekillerin oluşturulması, haşlanmış yumurtaların kabuklarının boyanması gibi. Boylelikle besin değeri yuksek olan yiyecek ve iceceklerin keyifle tuketimi sağlanabilir. Tatlı konusunda da cocuklara bir sınırlama getirilmelidir. Belirli aralıklarla sutlu veya meyveli tatlılar tercih edilmeli, şerbetli tatlılardan uzak durulmalıdır.

[h=2]Muğla Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]