Oğrenciler okula giderken kilolarca kitap ve defteri de sırt cantalarında taşımak zorunda kalıyor. Okul cantalarının ağırlığı ve yanlış taşıma yontemleri sırtta 'skolyoz' adı verilen eğriliklere neden oluyor.
Skolyoz nedir?
Skolyoz diye adlandırılan durum, omurganın arkadan bakıldığında C ya da S şeklini almasıdır. Boy kısalığına, estetik gorunum bozukluğuna, akciğer kapasitesinin daralmasına ve psikolojik bozukluklara ileri yaşamda kireclenme de eklenince bel ve sırt ağrılarına neden olmaktadır. Sırt ağrılarını sadece okul cantalarının yanda taşınmasına yormak doğru değil; oturma alışkanlıkları, cocuğumuzun calıştığı ev ve okuldaki masaların ve sandalyelerin yuksekliği de omurga sağlığı acısından onemli oğelerdir.
Okul cantasının ağırlığı ne olmalıdır?
Okul cantası sırtta ve omuzlarda ağrıya neden olmayacak ağırlıkta olmalı. 12 yaşından kucuk olan cocukların 4; 12-15 yaş arası cocukların da 5 kilograma kadar olan cantaları taşıyabileceğini soyleyebiliriz. Ancak, cantanın uzun sure taşınmamasına dikkat edilmelidir. Bu acıdan bakıldığında okul servisleri koruyucu bir rol ustlenmiş durumdadır.
Oğrencilerin okul sıralarında oturuş şekilleri nasıl olmalıdır?
Oğrenciler genelde masa uzerine dayanarak ders dinlemeyi alışkanlık haline getirir. Ancak cocukların en azından ders dinlerken arkalarına yaslanmaları ve dik oturmaları sağlanmalıdır. Teneffuslerde ise oğrenciler sıralarında oturmak yerine kalkıp dolaşmalıdır. Ara sıra yapılacak basit sırt egzersizleri de bir sonraki dersin daha rahat gecmesine yardımcı olacaktır.
Okul doneminde başka ne tur ortopedik sorunlar gorulebilir?
Okulda gecen sureye, okul ile ev arasında gecen sure ile etud saatleri ve kurslar da katıldığında, cocukların zamanlarının buyuk bolumunun ayakkabıyla gectiği anlaşılmaktadır. Bu da okuldan donen cocukların sadece sırt ağrısından değil, ayak ağrısından da yakınmalarına neden olur. Cocukluk cağında ayaklarda ağrılara neden olan bir dizi hastalık vardır. Burkulmalar ve travmalar dışında bu hastalıklar arasında en yaygın bilineni duztabanlıktır.

Duztabanlık, ayağa ic yandan bakıldığında, mevcut ayak kavsinin kaybolup ayağın ic kenarının butunuyle yere temas etmesi durumudur. Cocuklarda en sık esnek duztabanlık gorulmektedir. Yani, ayak kavisini oluşturan bir takım kemiğin arasındaki bağların yapısal gevşekliği soz konusudur. Esnek duztabanların cok buyuk bir kısmında, şekil olarak normal kabul edilen ayaklardan farklı bir bicimde gorulse de, ilerde herhangi bir işlevsel kusurla karşılaşılmamaktadır.
Duztabanlık tedavisi nasıl yapılır?
Yumuşak malzemeden yapılmış, hafif ve esnek ayakkabıların ayak sağlığı uzerindeki katkıları inkar edilemez. Esnek duztabanlardaki tedavi secenekleri, tabanlık kullanımından cerrahi girişime kadar ceşitlilik gosterir. Bu nedenle ice basma saptanan cocukların, okula başlamadan once bir cocuk ortopedistine gosterilmesi yanlış tedavileri onleyecektir. Ayrıca ayak kemiklerinin doğuştan bazı anormalliklerinde de duztabanlık oluşur. Bu tip durumlar coğunlukla ağrıya neden olur ve ciddi bir tedavi gerektirir.
Doğru teşhis nasıl konulur?
Okul cağı cocuklarında ayak ağrılarının nedenini okula başlarken yeni alınan ayakkabılara yormak yanlıştır. Cunku cocukluk cağında ayakta ağrıya neden olabilecek ve cocuğun okulla olan dengesini etkileyecek bir dizi doğuştan veya sonradan olma bozukluk bulunmaktadır. Ağrılı bir ayakta, uzman hekimin cektireceği basit bir rontgen sonucu konacak tanı ve buna gore yonlenecek tedavi ile cocukların sıkıntısı onlenecektir.
Beden eğitimi dersleri cocuklar icin risk taşır mı?
Beden eğitimi derslerinde ortaya cıkan ve masum tabiatlı hastalıkların başında, osgood-schlatter gelmektedir. Cocuklarda dizkapağını kaval kemiğindeki buyume plağına bağlayan kuvvetli bağın cekmesiyle, zamanla dizin hemen altında ortaya cıkan şişlik ve ağrı ile karakterize bir durumdur. İlkokul sonlarındaki erkek cocuklarda daha yaygındır. Birkac yıl surer ve genellikle kendiliğinden gecer. Bu cocukların coğunda, hastalığın derecesine bakmaksızın, beden eğitimi dersi tamamen yasaklanır.

Ne var ki, osgood-schlatter’li hastaların coğunda bu onlemin bir yararı yoktur; aksine cocuk uzerinde olumsuz psikolojik baskısı olur. Bu hastaların coğu, cocuk ortopedistleri tarafından basit onlemlerle, fiziki aktiviteleri tam kısılmadan tedavi edilebilir. Osgood-schlatter hastalığı olan cocuklar sıra kenarında yer secmeli ve otururken dizlerini acarak, kıvırmadan oturmalıdırlar. İki sıra arası, dizleri kıvırmaya zorlayacak kadar dar olmamalıdır.

[h=2]Kayseri Ortopedi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]