Her bir beyin hucresinin (noron), beyindeki diğer noronlarla binlerce yeni bağlantı kurabilme yeteneği vardır. “Noroplastisite” (beyin hucresi esnekliği, değişebilirlik) olarak tanımlanan bu yetenek, cocukluk doneminde en ust duzeydedir. Ancak, yetişkin beyinde de hatta gelişimsel veya edinilmiş norolojik hastalıklar durumunda bile, beyin hucrelerinin yeni bağlantılar oluşturma kapasitesi yaşam boyunca devam eder.
Noroplastisiteyi harekete geciren tum uğraşlar, beyindeki sinyal iletim sistemlerinin temeli olan bağlantıları geliştirici, yenileyici ve guclendirici bir etki yapar. Oğrenme ve rehabilitasyon sureclerinde gosterilen cabalar ve yaşanan yeni deneyimler de yeni işlevsel bağlantıların gelişmesine yardımcı olur.
Muzik yapmak, cok yonlu ve kapsamlı bir beyin aktivasyonu sağladığı icin, ilk bakışta muzikle ilgisi yokmuş gibi gorunen farklı işlevleri de harekete gecirebilmektedir. Son yıllarda işlevsel beyin goruntuleme tekniklerinin gelişmesi ile ivme kazanan sinirbilimsel calışmalar, muziksel uğraşların onemli beyinsel etkileri olduğunu ortaya koymuştur. Orneğin, bir muzik aleti calarken veya bir matematiksel işlem yaparken aynı beyin alanlarının aktive olduğunu artık gorebiliyoruz. Bu ornekten yola cıkarak, muziğin aynı beyinsel kaynakları paylaşan diğer bilişsel ve motor performansları geliştirebileceğini ongormemiz zor değildir.
Sonuclanan ve surmekte olan sinirbilim araştırmaları muziğin algı, bilişsellik ve motor kontrol arasındaki butunluğun sağlanmasında, dikkatin ve belleğin gelişiminde, duygusal dışavurumun kontrolunde, norolojik hastalıklar nedeniyle bozulan hucreler arası iletişimin yeniden organize edilmesinde ve yeni bağlantıların oluşmasında etkin rol alabileceğini gostermektedir.
Muzik uğraşları, beynin motor-duysal-bilişsel bolgelerini calıştırdığı icin oğrenme ve rehabilitasyon sureclerinde daha etkili bir şekilde kullanılmalıdır. Ozellikle norolojik bozukluklara yonelik tedavilerde muzikten daha yoğun ve doğru yararlanılması gerektiği acıktır. Gelişimsel bozukluklar, dil ve konuşma bozuklukları, inme, Parkinson ve Alzheimer hastalığı gibi bircok norolojik sorunun tedavisinde ve rehabilitasyonunda, muzik daha aktif olarak kullanılmalıdır.
Doc. Dr. Şukru Torun



[h=2]Eskişehir Noroloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]