Kefir, bakteri ve mayaların etkileriyle kefir daneleri icinde simbiyotik birleşmesi ile oluşan fermente bir sut urunudur.Gectiğimiz son bir kac yılda, fermente sutlu iceceklerin tuketiminin probiyotik iceriğinden dolayı insan sağlığına olan faydasıyla ilişkilendirildiği icin tuketiminde artış meydana gelmiştir. Probiyotikler genellikle vucuda alındıklarında sağlığa yararlı etki sağlayan canlı mikroorganizmalar olarak tanımlanır. Bu mikroorganizmaların bircoğu laktik asit tureten bakteriler olarak tanımlanır ve genellikle fermente icecekler, yoğurt ve kefir formunda tuketilir. Kefir kelimesi icildikten sonra ‘iyi hissetmek’ anlamına gelen Turkce ‘de ‘keyif’ sozcuğunden turemiştir.
Kefir daneleri kucuk karnabahar veya mısır patlağı gorunumlu, duzensiz şekilli, sarı- beyaz renkte elastik yapılardır. Polisakkarit bir yapı icinde bakteri ve mayaları icinde bulunduran simbiyotik bir fermente sut urunu aracısıdır. Guncel literaturde, kefirin, antikarsinojenik, bağışıklık sistemi duzenleyici, kolesterol duzenleyici, antialerjik, kan şekeri duzenleyici, antimikrobiyel, laktoz intoleransı azaltıcı, tansiyon duşurucu, sindirim sistemi uzerine etkileri ceşitli calışmalarla kanıtlanmıştır. Fermentasyon suresince B1, B2 vitaminleri ve folik asit miktarlarında hafif artış gorulur. Propionibacterium turlerinin varlığında B12 miktarında belirgin bir artış olur. Sinir sistemi uzerine etkili esansiyel aminoasitlerden biri olan triptofan ile kalsiyum ve magnezyumu bol miktarda bunyesinde bulundurur. Bunlara ilave olarak kefir fosfor yonunden de cok iyi bir kaynaktır (Zourari and Anifantakis, 1988). Fermentasyonun bir sonucu olarak b- galaktosidaz seviyesi arttığı icin laktoz seviyesi de yoğurda kıyasla daha duşuktur.
Sut icindeki tum besin maddelerini icermesi ve kefir granullerinin yapısında bulunan mikroorganizmaların etkisi ile meydana gelen maddeler sonucunda besleyici değerinin artması ve vucut tarafından daha iyi absorbe edilebilmesi kefirin onemini ortaya koymaktadır . Kafkas dağlarında yaşayan ve kefir icen insanların omurlerinin uzun olduğu bilinmektedir. Bu durum kefirin yuksek derecede protein, mineral ve vitamin icermesinden dolayı sağlığa cok iyi geldiği şeklinde acıklanabilir. Kefir sindirim problemi olanlar icin en iyi carelerden biri olarak gorulmektedir. Kolaylıkla sindirilebilen besleyici bir gıda olduğundan cocuklar, infantlar, hamile bayanlar, iyileşme donemindeki hastalar, yaşlılar, kabızlık ve diğer sindirim problemlerini ceken insanlar icin ideal bir icecektir.
Ciddi bir hastalık gecirmiş ve antibiyotik tedavisine maruz kalmış kişilerde intestinal floranın duzelmesi acısından da kefir tuketilmesi tavsiye edilir
Kefirin Sağlık Uzerine Etkileri
Kefir; antibakteriyel immunolojik antitumoral ve hipokolesterolemik etkisinden dolayı cok yararlıdır. Ayrıca dunyanın bir cok bolgesinde tuberkuloz, kanser ve gastrointestinal rahatsızlıklarda destek tedavi amaclı olarak geniş capta kullanılmaktadır. Kefirin mide ve pankreas gibi bazı organların salgılarını artırdığı gibi sinirsel rahatsızlıklara, iştahsızlığa ve uykusuzluğa karşı iyi geldiği de bilinmektedir Kefir icerdiği esansiyel amino asitlerden triptofan yanında Ca ve Mg minerallerinden de zengin olması sinir sistemini rahatlatmasında etkili rol oynar Duzenli olarak gunde yarım litre tuketiminin metabolizma uzerinde stabilize edici etkisinin yanında karaciğer; safra, bobrek fonksiyonları ve kan dolaşımı uzerine olumlu etkiler gosterdiği belirtilmiştir. VLDL, LDL, triasilgliserol seviyelerini anlamlı olarak duşururken; HDL kolesterol seviyelerini yukseltmektedir. Bu sonuclar kalp-damar hastalıklarından korunmak icin tam da kolesterolde olması gereken değişikliklerdir. Kefirin yağ duşurucu etki mekanizması tam olarak bilinmese de; kefirdeki bakteri ve mayaların safra asidi parcalayıcı enzimler oluşturup kolesterol emilimini az olduğu bulunmuştur.
Alerji Karşıtı Etkisi
Eozinofiller, alerjik reaksiyonlarda inflamasyon alanında yer alan ve alerjenle başlayan patolojik surecte etkin rol oynayan bağışıklık sistemi elemanlarıdır. Bronşiyal astım, atopik dermatit gibi alerjik temeli olan hastalıklarda eozinofiller hem kanda hem de ilgili dokuda artmıştır. Eozinofil artışını ya da etkilerini azaltmak alerjik hastalıkların onlenme ve tedavisinde oldukca onemlidir. Kefirin akciğer dokusunda ovalbumin aracılı eozinofil artışını ve aşırı mukus salgılanmasını azalttığı gosterilmiştir .Bu, alerjik bronşiyal astımın tedavisinde ciddi bir umut vermektedir. Diğer bir calışmada ise, kefiranin mast hucre degranulasyonunu baskıladığı ve bu nedenle mast hucre aracılı alerjik hastalıkların korunma ve onlenmesinde etkili olabileceği one surulmuştur.
Kan Şekeri Duzenleyici Etkisi
Kefirin suda cozunen kısımlarının iskelet kası hucrelerinde glikoz alımını artırdığı gozlenmiştir.Bu da kan şekerini duzenleyici etkisinin olduğunu gostermiştir.
Antikanserojenik Etkisi
Kefir, mutasyon ve DNA hasarını azaltarak, kanser oluşumuna zemin hazırlayan enzimlerin (ß-glukuronidaz, nitroreduktaz, azoreduktaz) aktivitelerini duşurerek, kanser yapan maddeleri (mutajen) etkisizleştirerek, kısa zincirli yağ asitlerinin uretiminin artması ve asiditenin artmasını sağlayarak ve kanserli hucre intiharını (apopitoz) hızlandırarak antikanserojen etki gostermektedir.
Laktoz İntoleransını Azaltıcı Etkisi
Laktoz, tum memeli sutlerinde bulunan temel disakkarittir ve laktoz sindirim bozukluğu barsakta yetersiz β-galaktosidaz olması sebebiyle oldukca yaygındır. Kefir danelerinde bulunan β- galaktosidaz, hidroliz yoluyla laktoz iceriğini azaltır ve laktoz intoleransı olan bireylerde laktoz iceren urunlerin tuketimini kolaylaştırır. Daha duşuk laktoz iceriği ve daha yuksek β- galaktozidaz aktivitesi nedeniyle kefirin laktoz tolerans bozukluğu olan bireylerde laktoz sindirimini kolaylaştırdığı ve şişkinlik hissini %71’lere varan oranlarda azalttığı bildirilmiştir
Kan Basıncı Uzerine Etkileri
Kan basıncındaki duşuş, kan basıncı duzenlenmesinde onemli etkisi olan anjiyotensin donuşturucu enzim etkisinin baskılanmasına bağlı olabilir. Anjiyotensin donuşturucu enzim baskılayıcıları gunumuzde hipertansiyon tedavisinde kullanılan en onemli ilaclar arasında yer almaktadır. Kefirin icerdiği on altı proteinin ikisinin anjiyotensin donuşturucu enzim baskılayıcı etki gosterdiği kanıtlanmıştır
Sindirim Sistemi Uzerine Etkileri
Sut, peynir ve tereyağının tersine kefir, sindirim sisteminin motor ve boşalma işlevi uzerine uyarıcı etkiye sahiptir. Kefir, antagonistik etkisiyle barsakta patojen bakteri kolonizasyonunu engellemektedir. Patojen bakterilere karşı; Surekli icildiğinde kefirle birlikte vucuda alınan yararlı bakteriler, ozellikle de laktobasiller bağırsaklara yerleşerek, buradaki mikroflorayı duzeltmekte ve urettikleri asit bileşiklerle hastalık yapan bakterilerin ortadan kalkmasını sağlamaktadırlar
Helicobacter Pylori Tedavisinde Etkileri
Taze kefir mide kaslarının calışmasını ve midenin daha hızlı boşalma fonksiyonunu teşvik edici etkiye sahiptir. H.pylori’nin neden olduğu ulserlerin tedavisinde alkali yapılmış kefir kullanıldığında H. pylori’nin uremesinin engellendiği gorulmuştur. Bununla birlikte mide asitliğinin duştuğu, ağrı ve sindirim rahatsızlıklarının azaldığı bildirilmektedir.
Kolesterolu azaltır Sindirim sistemini guclendirir genc kalmayı ve uzun yaşamayı sağlar tansiyonu dengeleyici ozelliğe sahiptir,Kefirde bulunan B12, B1, biotin ve K vitaminleri genel sağlığa katkıda bulunur.İyileşme surecini hızlandırır.Kanser hucrelerinin buyumesini engeller.Sedef hastalığına iyi gelir. Egzama tedavisinde kullanılır. Enflamatuvar hastalıklara karşı etkilidir.Tumorlerin buyukluğunu azaltır.Kalp hastalıklarını tedavi eder.Bağırsaklardaki tıkanıklığı tersine cevirir.Kan damarlarını temizler.Enerji verir. Kendinizi iyi hissetmenizi sağlar. Akciğer enfeksiyonlarına karşı etkilidir.Metabolizmayı calıştırır. Kilo vermeye yardımcıdır Aknelere iyi gelir.Sacı canlandırır. Diş eti hastalıklarının tedavisinde etkilidir, İlacların yan etkilerini azaltır,Antibiyotik kullanımı sonrasında vucuttaki iyi bakterileri korur,Sindirim sistemindeki mikrofloranın korumada gorev yapar,Tansiyonu duzenler, Kan şekerini duşurur,Yağ asidi ve kolesterol seviyesini duşurur,İshale iyi gelir, Şişkinliği azaltır, Bağırsak hareketlerini hızlandırır, Strese karşı etkilidir,Uyku sorunlarını cozer, Depresyon surecinde kullanılabilir.

[h=2]Muğla Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]