Mucizevi altın sıvı: balDoğanın besleyici tatlandırıcısı olarak bilinen balın faydaları yuzyıllardır bilinmektedir. Beyaz şekerin doğal alternatifi olan bu altın renkli sıvı, arıların mucizevi bir urunu olarak karşımıza cıkmaktadır. Bal, basit karbonhidrat kaynağıdır. İceriğinde %17,1 su, %82,4 karbonhidrat ve %0,5 proteinler, aminoasitler ile niasin, riboflavin ve pantotenik asit gibi vitaminler, kalsiyum, bakır, demir, magnezyum, manganez, fosfor, potasyum ve cinko gibi mineraller bulunur.
Bal Hakkında Merak Edilenler
Balı gunluk beslenmeme nasıl ilave edilebilirim?
Balın sağlık uzerine etkilerinden bahsedebilmek icin yetişkinlerin gunluk 3-5 yemek kaşığı ya da 6-10 tatlı kaşığı bal tuketmeleri gereklidir. Bu miktar yaklaşık olarak 50-80 gr.'a denk gelmektedir. Cocukların ise kilo başına ortalama 1 gr. bal tuketmesi uygundur. Orneğin 20 kg. bir cocuğun gunde 20 gr., yani yaklaşık 1,5 yemek kaşığı ya da 3 tatlı kaşığı bal tuketmesi gerekir. Bu şekilde bal tuketiminin alışkanlık haline getirilmesi ve birkac ay sonunda balın yararları gorulmeye başlar.
Meyve tatlısı yaparken şeker ilave etmeyip bal ile tatlandırabilirsiniz.
Keklerde ve kurabiyelerde şeker yerine bal tercih edebilirsiniz.
Su icmekte zorlanıyorsanız biraz bal, limon ve naneyle tatlandırabilirsiniz.

Petek balı mı yoksa suzme balı mı tercih etmeliyim? Aralarındaki fark nedir?
Her peteğin tek tek analiz edilmesi mumkun olmadığından suzme balı tercih etmek daha doğrudur. Suzme bal, arının petekteki balın korunması icin yaptığı sırın alınması ve suzme işleminden gecmesinden sonra elde edilen baldır. Bir başka deyişle de bal petek gozlerinden dışarı cıkarılırsa buna “suzme bal” denir.

Bal, sıcak iceceklerle karıştırılabilir mi?
Isının balın besin değeri uzerine etkisi sure ile doğru orantılıdır. Orneğin; balı 24 saat 50°C'de tutarsanız balın bazı besin oğelerini kaybedilir ancak butun besin oğeleri ozellikle de mineraller kaybolmaz. Bal, eğer 76°C'de 10 dakika tutulursa yapısında cok az değişiklik meydana gelir. Bu nedenle cay ve sut urunleri gibi kısa bir surede tuketilen iceceklerde bu değişiklikler yok denecek kadar az gorulmektedir. Balın icerisinde yer alan mineraller, vitaminler, flavonoidler ve enzimlerden yararlanmak icin sıcak, ılık ya da soğuk tuketilen tum iceceklerde şeker yerine bal kullanmak her zaman avantajlıdır.

Balın, acık yada koyu renk olması kaliteyi etkiler mi?
Balın rengi, şeker dengesi ve tadındaki farklılık, tamamen kaynağına bağlıdır. Balın renginin acık ya da koyu olması balın kalitesini etkilemez. Kestane, cam ve puren balları gibi koyu renk ballar daha fazla mineral icerir.

Bal, neden kristalleşir? Kristalleşen bal kullanılabilir mi yoksa atmalı mıyım?
Bal, elde edildiği ciceklere ve saklama koşullarına bağlı olarak kristalleşebilir. Saf ve doğal ballar ozellikle kış aylarında ve soğukta muhafaza edildiği takdirde birkac ay gibi kısa bir surede kristalleşebilmektedir. Kristalleşme tamamen doğal bir olay olup, balın tuketilmesini onleyici bir problem değildir. Bal kristalleşmiş haliyle de tuketilebileceği gibi, benmari usulu bir ısıtma işlemiyle (sıcak su dolu bir kabın icerinde balın ısıtılması) kristaller cozdurulup bu şekilde de tuketilebilir.

Cicek balı ile cam balı ile arasında ne gibi bir fark vardır?
Cicek ve cam balları arasındaki temel fark kaynaklarıdır. Cicek balı icin arılar ciceklerin polen ve nektarlarını toplarken; cam balı icin cam ormanlarında cam ağaclarının uzerinde olan tatlı sıvıyı toplarlar. Rengi cicek ballarına nazaran daha koyu olan Cam balı kendine has, ozel bir aromaya sahiptir. Daha az tatlıdır ve boğazda yakıcı bir his bırakmaz. Gec kristalleşme ya da hic kristalleşmemesi sebebiyle bozulmadan yıllarca saklanabilmesiyle yuksek demir iceriğiyle on plana cıkmaktadır.

Uzun Donemli Tuketiminin Sağlık Uzerine Faydaları
· Vucudun, enfeksiyonlara karşı (grip gibi) direncini artırmaya ve bağışıklık sistemini guclendirmeye katkı sağlayan en onemli doğal besinlerden biridir.
· Mide- bağırsak mikroflorasının iyileşmesine, ulser ve gastritle ilgili şikayetlerin azalmasına yardımcı olur.
· Soğuk algınlığı, boğaz iltihapları tedavisinde bal vazgecilmez bir yardımcıdır.
· Ağız ve diş sağlığının gelişimine de onemli katkı sağladığı belirlenmiştir. Bal şekerlerinin, ağız mikroflorası tarafından laktik aside donuşturulemediği ve dolayısıyla tatlı bir besin olmasına rağmen diş curuklerine sebep olmadığı, aksine antibakteriyel etkisi ile ağız ici hijyenine yardımcı olduğu ve hatta curuğe karşı koruyucu olabileceği tespit edilmiştir.
· Bal, sporcu beslenmesinde ve egzersiz yapan kişilerde yakıt gorevi gormekte ve fiziksel performansı belirgin şekilde artırmaktadır.
· Ceşitli araştırmalar, uyku oncesi bal tuketiminin, uyku problemlerini gidermede yardımcı olduğunu gostermiştir.
· Bal, beyin ve karaciğer icin yakıt gorevi gormenin yanı sıra karaciğerden toksinlerin uzaklaştırılmasına da yardımcı olur.
· Balın, antibakteriyel ve antibiyotik etkileri de vardır. Yara iyileştirici etkiye sahiptir.

Uzman Diyetisyen Gamze Şanlı Ak


[h=2]İstanbul Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]