Bebeklikte Beslenme
Bebeklikte Beslenme Nasıl Olmalıdır ? Yaşamın, fiziksel ve sosyal yonden buyume ve gelişmenin hızlı olması ile karakterize olan ilk 2 yılında, beslenme ve besin tuketimini etkileyen bircok değişiklik meydana gelir. Bebeklerin besin alımlarının yeterliliği, cevreleriyle etkileşimlerini etkiler. Sağlıklı ve iyi beslenmiş bebekler, cevrelerindeki uyaranları oğrenmek ve onlara cevap vermek, ebeveynleri/bakıcıları ile iletişim kurabilmek ve bağlanmayı guclendirmek icin yeterli kapasiteye sahiptir.

Fizyolojik Gelişim
Gebelik suresi, annenin gebelik oncesi ve gebelik suresi boyunca kazandığı ağırlık bebeğin doğum ağırlığını belirler. Doğumdan sonra, bir bebeğin buyumesi ve gelişimi genetik ve beslenmeden etkilenir.

Bebeklikte Beslenme Nedir ?
Bebekler doğumdan sonraki ilk birkac gun icinde vucut ağırlıklarının yaklaşık olarak %7 ’sini kaybedebilirler, ancak genellikle 7-10 gun icerisinde yeniden doğum kilolarına ulaşırlar. Yeni doğan doneminde %10 ’dan daha fazla vucut ağırlığı kaybı, beslenmenin yeterlilik duzeyiyle ilgili daha fazla değerlendirme yapılması gerektiğini gostermektedir.

Buyume bu gunlerden sonra hızlı olmasına rağmen giderek yavaşlayan bir hızda devam eder. Bebekler genel olarak 4-6 aylık olduklarında doğum ağırlıklarının yaklaşık olarak iki katına, 1 yaşına geldiklerinde de yaklaşık olarak uc katına ulaşmaları gerekmektedir. Bebeğin ikinci yılda vucut ağırlığı doğum ağırlığı kadar artmalıdır. Bebeklerin boy uzunluğunda ilk yılda yaklaşık olarak %50 oranında artış gorulmesi gerekmektedir ve 4 yılda yaklaşık olarak iki katına ulaşmalıdır.

Bebeklerin toplam vucut yağları ilk 9 ayda hızlı bir şekilde artmaktadır, sonrasında yağ artış hızı cocukluk cağının geri kalan kısmında giderek azalmaktadır.

Bebeklik doneminde, doğumda %70 olan toplam vucut suyu 1 yıl sonrasında %60 ’a duşmektedir. Bu azalma hemen hemen tum hucre dışı sıvılarda gorulmektedir. Doğumda %42 olan bu duzey 1 yaşında %32 ’ye duşmektedir.

Bebeklerin ilk mide kapasitesi, 10-20 mL arasında iken, 1 yılda 200 mL ’ye kadar ulaşmaktadır. Bu durum bebeklerin buyudukce daha seyrek aralıklarla daha fazla besin tuketmeleri gerektiğini gostermektedir.

Bebeklikte Beslenme Nasıl Olmalıdır ?
Besin Oğesi Gereksinimleri
Bebeklerin besin oğesi gereksinimi; buyume hızlarını, aktivite icin harcanan enerjiyi, bazal metabolizma gereksinimleri ve tuketilen besin oğelerinin etkileşimini yansıtmaktadır. Bazal metabolizma, dinlenme halindeyken vucudun harcadığı enerjinin tanımı olarak gecen hızdır.

Coğu besin oğesi icin onerilen alımlar, anne sutu alan ve normal gelişim gosteren bebeklerin tuketimine gore tahmin edilmiştir.

Enerji;
Zamanında doğmuş bebeklerin enerji ihtiyacları, bebeklerin vermiş oldukları aclık ve tokluk belirtilerine gore hareket eden ebeveynlerin/bakıcıların onları anne sutu veya standart formul ( mama ) ile beslenmeleri ile karşılanmaktadır. Bir bebeğin enerji alımının yeterliliğini belirlemek icin en etkili yontem yaşa gore kilo, boy uzunluğu, boya gore ağırlık ve baş cevresi artışlarını dikkatle takip etmektir. İlk yıl icin bu olcumler cok onemlidir. Bu donem buyumeyi yakalama ve buyutmede gecikme donemi olarak gecmektedir.

Bebekler ağırlık kazanımında bir duşuş yaşamaya, ağırlık kazanamamaya veya ağırlık kaybetmeye başlarsa, enerji ve besin oğesi alımları dikkatli bir şekilde takip edilmedir. Eğer boy uzunluğundaki buyume hızı azalır veya durursa, malnutrisyon durumu ( beslenmenin icerik veya miktar acısından yetersiz olması sonucunda, vucudun gereksinimlerine karşın, sağlanan enerji ve besin oğelerinin yetersiz kalmasından kaynaklanan klinik durum. ) teşhis edilmemiş bir hastalık veya her ikisi bir arada ayrıntılı olarak incelenme ve araştırılmadır.

Eğer ağırlık kazanımı boydaki uzunluktan daha hızlı ilerliyor ise, formullerin enerji yoğunluğu, tuketilen formullerin niteliği ( iceriği ) ve miktarı ile verilen diğer besinlerin turu ve miktarı değerlendirilmelidir. Tum bunlarla birlikte bebeğin aktivite seviyesi de belirlenmelidir. Ağırlığın, boya gore onde ilerlediği bir bebeklik doneminden gecen bireyler sonraki yaşlarda daha fazla obezite riski taşımaktadır.

Bebeklerde BeslenmeProtein;
Proteinler dokuların yenilenmesi ve onarılması, yağsız vucut kutlesinin artması ve buyume icin gerekmektedir. Hızlı buyume surecinin yaşandığı bebeklik doneminde kilogram başına protein ihtiyacı, daha buyuk cocuk ve yetişkinlere gore daha fazladır. Bebekler icin protein alım miktarı onerilerinde, anne sutunun bileşimi temel alınmakta ve anne sutunun %100 ’un kullandığı varsayılmaktadır.

Anne sutu ve formuller, yaşamın ilk yılında onemli bir protein kaynağıdır. Anne sutundeki protein miktarı Formulalara gore daha duşuk olmasına rağmen yaşamın ilk 6 ayı icin yeterlidir. Altı aydan itibaren anne sutunun yetersizliğinden dolayı diyetler yoğurt, et bazlı kaşık maması veya anne sutu ya da formul ile karıştırılan tahıllar gibi yuksek kaliteli protein kaynaklarıyla desteklenmelidir.

Eğer bebekler uzun bir sure boyunca aşırı derecede seyreltilmiş formul ile beslenmişlerse veya birden fazla besine alerjileri varsa ve uygun tıbbi ve beslenme denetimi olmadan kısıtlı bir diyetle beslenmişler ise yeterli protein alamamış olabilirler.

Lipitler ( Yağlar );
Bir yaştan kucuk bebekler icin guncel oneri gunde en az 30 gram yağ almalıdır. Bu miktar normalde anne sutu ve bebek Formulalarında mevcuttur. Onemli olcude duşuk yağ alımı ( orneğin yağsız sut veya yoğurt ile beslenme ), toplam enerji alımında yetersizliğe neden olabilir.

Bebek, sut tuketim miktarını artırarak enerji acığını gidermeye calışabilir, ancak genellikle butun acığı bu şekilde telafi edemez.

Karbonhidratlar;
Karbonhidratlar, bebeklik doneminde enerji alımının %30-60 ’ını karşılamalıdır. Anne sutunun enerjisinin yaklaşık olarak %40 ’ı ve bebek Formulalarının ise %40-50 ’si laktoz ve diğer karbonhidratlardan oluşmaktadır. Nadir olarak gorulse de, bazı bebekler laktozu tolere edemez ve modifiye (ayarlamak, kişiselleştirme ve değiştirmek anlamına gelir. ) edilmiş formulalara gereksinim duyarlar.

Bebeklerde Bal Tuketimi Neden Doğru Değil?
Bebekte botulizm ;
Bağırsak kanalında toksin uremesine ve gelişmesine neden olan Clostridium botulinum sporlarının ağız yoluyla alınmasından kaynaklanmaktadır. Bebeklerde botulizm, bebeğin toksin ureten bakteriyi almasıyla ortaya cıkan solunum problemlerine ve kas zayıflığına neden olan bir hastalıktır. Bebek botulizmi, bakteri sporlarını iceren bal tuketimiyle ilişkilidir. Sporlar ısıl işlemlere karşı son derece dayanıklıdır ve mevcut işleme yontemleri ile yok edilemezler. 1 yaşından kucuk bebeklere verilmemelidir, cunku botulizm sporlarının gelişimine karşı direnc gosterebilecek duzeyde gelişmiş bir bağırsak sistemine henuz sahip değillerdir.

Su;
Bebekler icin su ihtiyacı, deri, akciğerler, dışkı ve idrarla kaybolan miktara buyume icin gerekli olan az miktarda suyun eklenmesiyle belirlenir. Toplam suyun yiyecek, icecek ve icme suyunda bulunan butun suları icerdiği unutulmamalıdır.

Normal koşullar altında, anne sutu ve uygun şekilde hazırlanmış formuller yeterli miktarda su sağlar. Bununla birlikte, formul kaynatıldığında, su buharlaşır ve cozunen maddeler konsantre ( yoğun ) hale gelir; bu nedenle, kaynatılmış sut veya formuller bebekler icin uygun değildir.

Cok sıcak ve nemli ortamlarda bebekler ek suya gereksinim duyabilir. Su kayıpları yuksek olduğunda ( orneğin; kusma, ishal), bebekler sıvı ve elektrolit dengesizlikleri acısından dikkatle izlenmelidir.