Leiomiyomlar ya da kısaca miyomlar,rahim kas dokusundan koken alan iyi huylu duz kas tumorleridir.Genellikle kadınlarda gorulme sıklığı %20-25 olarak belirtilmektedir.
Bircok kadında,miyomlar bir sağlık sorunu oluşturmazlar.Ancak sayıları,buyuklukleri ve rahim icindeki yerleşimlerine gore değişebilen hastalık belirtileri de oluşturabilirler.
Cıplak gozle bakıldığında ,yuvarlak,inci beyazı,sert,kesit yuzeyi helezona benzer bir şekil gosteren esnek yapılı kitlelerdir.Genellikle rahimde birden fazla sayıda bulunma eğilimleri vardır.Cıkarıldıktan sonra yapılan patolojik inceleme, hucre bolunme hızına gore iyi huylu ve kotu huylu tumor ayrımının yapılmasını sağlar.Miyomların kotu huylu olanları nadiren gorulur ve var olan miyomlardan koken almazlar, yaşamın ileri evrelerinde ,coğunlukla menapozdan sonra gorulurler.
Miyomlar,ostrojen ve progesterona duyarlı tumorlerdir. Bu yuzden ureme cağı boyunca gelişirler ve menapoz sonrası sıklık ve buyukluklerinde azalma gosterirler. Ostrojenin yoğun bulunduğu ortamlarda hızlı ve fazla sayıda buyumeye eğilimlidirler. Ozellikle erken adet gormeye başlama,artmış vucut yağlanmasında olduğu gibi ostrojenden etkilenmenin yuksek olduğu durumlarda daha fazla gelişirler.Polikistikover hastaları da miyom yonunden risk altındadırlar.
Doğum kontrol hapları ve menapoz tedavisinde kullanılan ostrojen progesteron preparatlarının miyom buyumesi konusunda cok az bir risk artışı yaptığı gosterilmiştir. Bu risk ihmal edilebilir duzeydedir.İlac bırakmayı gerektirmez.
Doğurganlık yılları boyunca ,yaşla beraber tumorun sıklığı artar. Coğunlukla 30’lu yaşlardan sonra saptanırlar.Erken yaşta doğuran ve cok doğum yapanlarda miyom oranı duşuk olarak izlenmiştir.
Aile ve ikiz kardeş calışmaları,birinci derece akrabalarında miyom bulunanlarda miyom oluşma riskinin 2 kat daha fazla olduğunu gostermiştir.
Miyomlar rahim icindeki yerlerine gore subseroz(rahim dış yuzeyine yakın),intramural(rahim kas dokusu ortasında )ve submukoz ( rahim ic yuzeyine yakın) olarak adlandırılır.Miyomlar asıl olarak rahimden koken almalarına rağmen nadiren yumurtalık ,tupler,vajina ve vulva da da bulunabilirler.
BELİRTİLER
Coğu kadında belirti yoktur. Tesadufen saptanabilirler. Ancak belirtisi olan kadınlar tipik olarak kanama,ağrı,bası hissi veya cocuk sahibi olamamaktan yakınırlar. Genelde buyuk miyomların belirti verme olasılığı daha fazladır. Belirtiler coğunlukla uzun zamandır var olmakla beraber bazen miyomun sarkması veya ic yapısındaki bozulma ile ani ağrılar şeklinde de ortaya cıkabilir.
Bu tumorlerde kanlanma etraf dokudan genellikle daha azdır.Yeterli beslenememe nedeniyle doku icinde bozulmalar (dejenerasyon) oluşabilir ve bu durum ani başlayan aşırı ağrı ile doktora başvurmaya sebep olabilir .
Kanama en yaygın belirtidir ve genelde uzamış adet kanaması şeklindedir. Buradaki sebep,miyomun yaptığı basınc nedeniyle rahim damarlarındaki genişlemedir.Boylece kanamanın durması icin gerekli olan pıhtılaşma mekanizması bozulur ve kan kaybı artar.
Miyom, yeterince buyurse karın alt bolgede basınc hissi,idrara zorlanma , kabızlık ve nadirende idrar yollarında tıkanma ve bobreklerde şişme yapabilir . Cinsel ilişkide ağrı ve duzensiz karın ağrıları da olabilir.
Gebe kalamama da bazen miyom nedenli olabilir ,yalnızca miyom nedenli kısırlık tum olguların % 2-3 une denk gelir. Rahim şeklini ve gebeliğin yerleşeceği yatağı bozarak ,yumurtalık kanallarını tıkayarak ve sperm hareketini azaltarak bu duruma yol acabilir. Bu konuda en buyuk risk, rahim ic yuzeyine yakın olan miyomlardadır. Bunların cıkarılması ile % 50 ye yakın oranda gebelik oluşabilmektedir.
Muayenede ,rahimde buyume ve şekil bozukluğu saptanır .Genelde teşhis koymakta ultrasonografi yeterlidir.Ancak bazen ayırıcı tanı icin bilgisayarlı tomografi ve MR gerekli olabilir.
TEDAVİ
Belirti vermeyen miyomlar 6 ay ya da yıllık muayenelerle izlenebilir.İzlemde muayene ve ultrasonografi genellikle yeterlidir. Miyomlar coğunlukla yavaş buyurler ama istisnalar her zaman olabilir .Ne yazık ki hangi miyomun ne kadar hızlı buyuyeceğini onceden kestirmek imkansızdır.
İlac tedavisi,ameliyatın mecburi olmadığı menapozal doneme yakın kadınlar ile kucuk ama ağrılı miyomlarda tercih edilebilir. Ağrı kesiciler ,duşuk doz doğum kontrol hapları ve hormon iceren rahim ici araclar bu nedenle kullanılabilir.
Cerrahi tedavide 2 yol vardır ;1) miyomektomi yani sadece miyomun cıkarılması 2) histerektomi yani rahmin cıkarılması.
Miyomektomi genc ve cocuk doğurmak isteyen vakalarda tercih edilir,doğurmak istemeyen yaşı uygun vakalarda ise histerektomi tercih edilebilir. Bu ameliyatların ceşitli şekilleri vardır ve hastaya gore karar vermek en doğrusudur. Rahim cıkarılmadığı surece miyomun tekrarlama olasılığı vardır ancak doğum yapmak isteyenlerde başka bir tedavi seceneği de yoktur. Hasta gebelik istiyorsa ameliyat sonrası 3-4 ay iyileşme beklenerek ardından gebelik icin denemelere başlanabilir .Yine rahim ici buyuyen miyomlar icin histeroskopi denen rahim kanalından girilerek yapılan bir endoskopik cerrahi şekli daha vardır ,burada klasik kesme ve dikme işlemi ve ameliyat kesisi yoktur ve uygun vakalarda yapılabilir.
Sonuc olarak hastalık yok hasta var yaklaşımı doğrudur. Şikayetleri olanlar bir doktor tarafından muayene edilerek uygun tedavi yontemi secilmelidir.

[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]