Sonunda beklediğiniz an geldi. Hamilelik surecinin ardından kendi kanınızdan, canınızdan olan bebeğinizi kucağınıza aldınız, kokusunu icine cekip sıcaklığını hissettiniz. Ebeveyn olmak sorumluluk gerektiren zor ama bebeğinizin bir guluşuyle her turlu gucluğu size unutturacak olan soluksuz bir surectir. Size hissettirdiği guclu ve guzel duygular sayesinde ne kadar kutsal ve ozel bir gorev ustlendiğinizi anlayacaksınız. Peki, sizin bebeğinize ne hissettirmeniz gerekiyor?
Sizinle gecmişe doğru bir yolculuk yapalım. Bundan yıllar oncesine, cocukluğunuza geri donup kendinize şu soruyu sormanızı istiyorum “En cok neye ihtiyacım vardı?”. Kuşkusuz ki butun bebeklerin, cocukların fizyolojik ihtiyaclarından sonra en cok ihtiyacı olan koşulsuz ebeveyn sevgisidir. Sevgi ve koşulsuz sevgi kavramları birbirinden farklıdır. Koşulsuz sevgi sadece ebeveynlerden karşılanabilecek ve bizim ruhsal gelişimimiz icin temeli oluşturan histir. Hatalarıyla, gunahlarıyla olduğu gibi kabul edilişin belirtisidir. Bu sevgiyi alamayan bebekler daha sonra ki donemlerde yanlış kişiler veya ortamlarda bu boşluğu doldurmak isteyeceklerdir. Unutmamak gerekir ki bebeklik ve cocukluk donemlerinde oluşan her boşluk ileride başka şekillerde doldurulmaya calışılacaktır.
1)Bağlanma:
Bebeğinizle kuracağınız bağın onun yetişkinlik doneminde hayatına girecek insanlara yaklaşım tarzını belirleyeceğini biliyor muydunuz? Bebek ile kendisine en yakın kişi arasında kurulan duygusal bağlılık ilişkisine bağlanma denir. Guven ve yeterlilik duygusunu geliştirip duygusal yaşantıların duzenlenmesine, yetişkinlik hayatında kuracağı ilişkilere yardımcı olarak duyguların ifade edilmesidir. Ceşitli bağlanma şekilleri vardır.
Guvenli Bağlanma: Bu bağlanma stilinde sahip cocuklar, annelerinin yokluğunda daha az huzursuzluk yaşadığı ve yabancılarla iletişim konusunda daha az sorun yaşadığı gozlemlenmiştir. Anneleri ile tekrar bir araya geldiklerinde ise zaten az olan kaygılarının cabuk yok olduğu ve kısa surede sakinleştiği gorulmuştur. Calışan annelerin en buyuk problemini ele alalım “işe gitme rituelleri”. Guvenli bağlanma geliştirmiş bir cocuk annesinin işe gitme surecinde huzursuzluk yaşayabilir fakat bu fazla uzun surmeyecek ve siz gittikten sonra ortama tekrar uyum sağlayacaktır. Ama unutmamak gerekir ki bebeğinizin guvenli bağlanma sağlaması tamamen sizin tutumunuzla doğru orantılıdır.
Hangi durumlarda cocuk guvenle bağlanır?
1. Annenin koşulsuz sevgisini cocuğuna hissettirmesi cok onemlidir. Her koşulda onu seveceğini hissettirmeli ve bu konuda tutarlı bir duruş sergilemelidir.
2. Anne cocuğunun acısını, utancını, korkusunu ve diğer duygularını doğru anlayıp onu yatıştırabilmelidir. Onu bu guclu duygularla baş başa bırakmak ve yol gostermemek, yetişkinlik doneminde de bu duygular karşısında caresiz kalmasına ve yanlış cıkış yolları bulmasına sebep olacaktır.
3. Cocuğunuza her durumda onun anlayacağı şekilde acıklamalar yapıp, bilgilendirmek gerekmektedir. Mesela; “Ben şimdi işe gidiyorum ve tam saat 18.00’da geleceğim. Eğer bir gecikme olursa sana haber vereceğim. “
4. Sık sık ten temasında bulunun. Sadece sozel yolla belirtilen sevginin her zaman altı boş kalır. Sağlam bir sevgi ve guven temeli icin beden dili de onemlidir.
Kaygılı – Kararsız Bağlanma: Bu cocuklar annelerinden ayrıldıkları zaman yoğun endişe yaşar ve strese girerler. Anneleri ile tekrar bir araya geldiklerinde ise bu durum değişmez ve bir turlu sakinleşemezler. Yabancılara guven duyamaz ve şuphe ile yaklaşırlar. Bu cocuklar yetişkinlik donemlerinde başkalarına aşırı bağımlı olurlar ama aynı zamanda mesafeli yaklaşırlar cunku duygularına karşılık bulamamaktan ciddi endişe duyarlar.
Hangi durumlarda cocuk kaygılı – kararsız bağlanma geliştirir?
1. Annenin cocuğa karşı tutarsız davranışları. Aşırı ilgili bir tutumdan bir anda ilgisiz bir tavır sergilemesi.
2. Annenin istikrarsız bir şekilde cocuğun ihtiyaclarını karşılaması. Duzenli olarak yaptığı aktiviteleri bir anda yapmaması ve daha sonra tekrar yapmaya başlaması.
3. Cocuğun korkulu, endişeli, uzuntulu olduğu durumlarında anneyi her zaman yanında bulamaması.
Kacınmacı Bağlanma: Bu bağlanma stiline sahip cocuklar anneleri ile yaşadıkları ayrılıklara kayıtsız kaldıkları, duygusuz, hissiz gorundukleri ve daha sonrasında oyuncakları ile ustunkoru ilgilendikleri gozlemlenmiştir. Anne geri donduğu zaman ise anne ile iletişim kurmaktan kacındığı ve daha cok oyuncakları ile ilgilendiği gorulmuştur. Bu cocuklar annelerini yok sayma eğilimindedirler. Anne ile yabancı birisi arasında her hangi bir fark gormezler. Bu cocuklar yetişkinlik doneminde reddedilmemek icin yakın ilişki kurmaktan kacınır.
Hangi durumlarda cocuk kacınmacı bağlanma geliştirir?
1. Annenin cocuğu istismar etmesi. Fiziksel veya duygusal şiddet gormesidir. Cocuğu fiziksel olarak hırpalamanın dışında ona onu incitecek, aşağılayacak sozler soylemek. Unutmamak gerekir ki fiziksel yaralar gecer ama duyusal alınan yaralar kalıcıdır.
2. Cocuğun ihtiyaclarının goz ardı edilmesi. Bunlar sadece fiziksel ihtiyaclar değildir. Cocukla temas kurmak, ona guven ve sevgi duygusunu hissettirmek, birlikte kaliteli zaman gecirmek cocuğun ruhsal gelişimi icin onemli rol oynar.
Sizin bir parcanız olarak dunyaya gelen bebeğinizin sizden başka kimsesi yoktur ve tamamen size bağımlıdır. O her şeyi sizden oğrenecektir ve sizin aynanız olacaktır. O yuzden bu cocuk neden boyle yapıyor sorusunu bir kenara bırakıp acaba ben ne yaptım da cocuğum boyle bir tutum icinde diyerek aynayı kendimize cevirmek gerekmektedir.

Sevgiyle...

[h=2]İstanbul Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]