Bircok Sporcunun korkulu ruyası olan Osteitis Pubis Sendromu (OPS) Sporcu sağlığında onemli bir yeri vardır. Genel olarak Anatomisi, İnsidansı, Bulgular ve Rehabilitasyon sureci olarak ele alacağız.

Pubis kemikleri, simfizis pubis ve cevre yumuşak dokuları (tendon ve aponorozlar) etkileyen kronik, ağrılı inflamatuar bir overuse sakatlığıdır.Bu sendrom ilk kez Beer tarafından 1924’te tarif edilmiştir.Daha onceleri OPS; sporcular arasında basketbol ve uzun mesafe koşucularını daha cok etkilediği duşunulmekteydi.Şimdilerde ise futbol gibi topa vurmayı gerektiren spor dallarında da yaygın olarak kendini gostermektedir.Genel olarak palpasyonda; simfizis pubis uzerinde hassasiyet, adduktor tendonların pubise yapıştığı yerde ağrı ve hassasiyet, alt abdominal ağrı, direncli kalca adduksuyonunda ağrı olarak rapor edilen tabloyu tanımlamak icin literaturde değişik terimler kullanılmıştır.Holmich; adduktorlerle ilgili kasık sakatlığı (adductor-related injuries),Kasık straini. Tum spor sakatlıkları icerisinde kasık ağrısı insidansı % 2- %5 olarak bildirilmiştir.Futbol, buz hokeyi, tenis, gibi artmış donme, sıcrama, topa vurma aktivitelerini iceren sporlarda ise kasık ağrısı insidansı %5 - %7 olarak olculmuştur.Garson ve ark. erkek futbol oyuncuları arasında kasık ağrısı şikayetinin %10-18 oranında olduğunu bildirmişlerdir.

Genellikle OPS; overuse yaralanmaları icinde sınıflandırılır ve simfizis pubis ve onu oluşturan kemiklerde stres reaksiyonu ile karakterizedir.Simfizis pubisteki herhangi bir patoloji durumunda ağrı, uyluğun ic kısmı ve alt abdominal bolgeye yayılır. Bunun nedeni; anterior abdominal duvar ve her iki uyluk ic kısım kaslarının aponorozlarının simfizis pubisin onunde ve altında birleşmesidir. OPS, genellikle simfizis pubis ve proksimal adduktor ağrı ile başlar. Ağrı kalca, perine bolgesi, skoratal bolgeye de yayılabilir ve bu diagnozun belirlenmesini zorlaştırır.Klinik olarak hastalar, simfizis pubis, adduktor kasların origoları ve cevre yumuşak dokuların palpasyonuyla ortaya cıkan ağrı ve hassasiyetten yakınırlar.Ağrı hasta tarafından keskin, yanıcı ve delici tarzda ifade edilir.Adduktor kaslarda oluşan koruyucu spazm olguların kasık bolgesinde sertlik ve gerginlikten yakınmalarına neden olur.Adduktor ve abdominal kaslar pasif olarak gerildiğinde ve bu kaslardan bir dirence karşı fonksiyonlarını başlatması yada surdurmesi istendiğinde ağrı ortaya cıkar.

Hastalar gece yatarken ağrıdan şikayet ederler.
Sabah şikayetleri ise gerginlik ve sertliktir.
Sabah sertliği yurume ile birlikte artar.
Hastalar koşu hızlarındaki yavaşlamadan yakınırlar.
Semptomlar; yurume, merdiven inip-cıkma, valsalva manevrası, oksurme ve oturmadan ayağa kalkma sırasında artar.
Zamanla kalca cevresi kasları zayıflar ve ordekvari yurume(wadling gait) paterni gelişir.
Oturmadan ayağa kalkışta simfizis pubiste krepitasyon alınabilir.

Literaturde goruş birliği yoktur.Bu nedenle OPS nun diğer kasık sakatlıklarından tanısal olarak ayrımı zordur.OPS nun diagnozu; hikaye, fiziksel değerlendirme ve radyografik goruntulemeye dayanır.Hastalar ortopedist, fizyoterapist, genel cerrah ve urolog tarafından detaylı olarak değerlendirilmelidir.Apandisit, diverkulit, bağırsak enflamasyonu, idrar yolu enfeksiyonu, lenfodonopati, prostatitKalca synoviti, femur başı aseptik nekrozu, osteoartrit, pelvisteki stres kırıkları, sporcu henrisi, inguinal noralji, snapping hip sendromu, Reiter’s sendromu gibidurumlardan ayırt edilmelidir.

Sporcularda OPS etiyolojisinin; kas imbalansı, pelvis instabilitesi ve kronik overuse olduğu duşunulmektedir.Abdominal ve kalca adduktor kasları arasındaki kas imbalansının OPS nun major faktoru olduğu ileri surulmektedir.Simfizis pubisteki anormal vertikal hareketler OPS icin hazırlayıcı faktordur.Sporcuların alt ekstremite uzunlukları ve ayak-ayakbileği anomalileri de OPS icin risk faktorudur.

Cunningham ve ark. OPS lu 100 olgunun 82 sinin MR goruntulerinde fibrokartilajinoz diskin henriasyonunu saptamışlardır.Nicholas ve ark. zayıf adduktor, kuvvetli abduktor kalca cevresi kas yapısının OPS icin hazırlayıcı etken olduğunu saptamışlardır.O’Connor; kucuk femoral cap, azalmış abd/ext rot. torku, azalmış kalca ve kasık flexibiletisi.

OPS Tipleri

Urolojik, jinekolojik durumlarda ortaya cıkan noninfeksiyoz OPS
Lokal veya genel bir enfeksiyona sekonder olarak ortaya cıkan infeksiyoz OPS
Atletik OPS
Dejeneratif / romatolojik OPS

OPS Klinik Semptomlarına Gore;

FAZ -I-
Topa vurduğu tarafta kasık ağrısı
Unilateral inguinal adduktor ağrı
Ağrı antrenmanın ısınma fazında azalır, antrenmandan sonra artar.
FAZ -II-
Bilateral inguinal ve adduktor ağrı
Ağrı antrenmandan sonra artar.

FAZ -III-
Bilateral inguinal, adduktor ve abdominal ağrı
Ağrı; topa vurma, sprint, yon değiştirme
Antrenman yapması ve mac yapması imkansızlaşır
FAZ -IV-
Defekasyon, oksurme, aksırma, stabil olmayan zeminlerde yurume sırasında adduktor ve abdominal ağrıya lumbopelvik bolgede hissedilen ağrı eşlik eder.
Sporcu GYA yerine getirmede zorluk ceker.

Tedavi

Medikal Tedavi; NSAİ, oral glukokortikoid tedavisi, antikoagulan, simfizis pubise kortikosteroid enjeksiyonu
Cerrahi Tedavi; 9 ay FTR ve 3 kez sp enjeksiyonuna cevap vermyen olgularda.
Fizyoterapi ve Rehabilitasyon

Fizyoterapide Amaclar;

SP etki eden antagonistik kasların zararlı etkilerini ortadan kaldırmak
Kas kuvvet dengesizliğini ortadan kaldırmak
Fiziksel uygunluk duzeyini korumak
Diğer pelvik kasları kuvvetlendirmek
Adduktor kasların kuvvet-enduransını restore etmek

FAZ -I-

Ağrı azaltma fazı

PT ve TrA nın gercek zamanlı ultrason ile uyarılması
Statik PT ve TrA egzersizleri
Duşuk seviyeli dinamik PT ve TrA egz.
İzometrik abduksuyon
Ceşitli derecelerde kalca flexiyon egz.

Faz -II-

Erken dinamik faz

Orta seviyeli dinamik PT ve TrA egz.
İzole gluteal egzersizler
Therabandla kalca flex / ext / abd / add
Sabit bisiklet

Faz -III-

Dinamik faz

Slide board uzerinde denge
Geniş ROM eksentrik-konsentrik add egz.
Orta donem gluteal egz.
Sabit bisiklet
Temel koşu programı

Faz -IV-

İlerlemiş faz

Sabit bisiklet
İlerleyici koşu programı
Slide board uzerinde denge
Slide board uzerinde splint
Geniş ROM eksentrik-konsantrik add egz.

Her ne kadar da bir protokol olmuş olsa da tedavinin temelinde CORE Stabilizasyonu yatmaktadır. Sporcu Rehabilitasyonunda onemli bir yapı olan Core Stabilizasyonu bazen profilaktik olarak da verilebilir hatta verilmelidir. Kısaca Core Stabilizasyonu na değinmek gerekirse;

Lumbal hareket segmentlerinde meydana gelen tekrarlı mikrotravmaları elimine eder.İlk yaralanmanın tedavisinde ve dejeneratif surecte değiştirilerek uygulanabilir.Ağrıyı kontrol etmek,azaltmak veya elimine etmekHastanın eğitimini ve kinestetik hissi arttırmak. Esneklik,kuvvet,endurans,koordinasyon ve dengeyi arttırmakFonksiyonel aktivitelerde gulclu govde kas yapısını oluşturmak.

Core Stabilizasyon surecinde;Kuvvet,Eklem mobilitesi,Kas fleksibilitesi, Koordinasyon, Denge, Endurans uzerinde durulur.

Core Stabilizasyon egzersizleri hastanın postural destabilize guclerini kullanmayı oğretir.Programın iceridiği kas kontraksiyon ceşitleri;Konsentrik(kuvvet uretiminde),Eksentrik(kuvvet azalmasında),İzometrik(dinamik stabilizasyon).

Multifidus; rotasyonel stabilizator.SI eklemin primer stabilizatorudur. Multiegmental stabilizasyonda onemlidir. Abdominal kaslar;(rektus abdominus,transvers abdominal ,int-eks oblik kaslar). Stabilizasyon egzersizlerinde cok buyuk onemi var. Sagittal,frontal ve tranvers planda stabilizasyonda onemlidir.

Fizyoterapist Mustafa Yalcın


[h=2]Bursa Fizyoterapist uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]