Plasentadan kaynaklanan gobek kordonu (umbilikal kordon), anne ile bebek arasındaki iletişimi sağlar. Bir toplardamar (ven) ve iki atardamar (arter) iceren gobek kordonu, fetusa kan sağlarken fetus kaynaklı atıkları da uzaklaştırır.
KORDOSENTEZ NEDİR ?
Fetal Kan Orneklemesi’, ‘Perkutan Umblikal Kan Orneklemesi’, ‘Umbilikal Ven Orneklemesi’ olarak da adlandırılır. İnceleme icin, gobek kordonundan, (fetusun) bebeğin kan orneğinin alındığı tanısal bir testtir. Alınan kanda calışılan testler ile bebeğin sağlık durumunu değerlendirilir. Genetik bozukluklar, kan hastalıkları, enfeksiyonlar incelenir. Ayrıca, bebeğe bu gobek kordonundan tedavi amaclı kan ve ilac verilebilir.
Genel olarak kordosentez uygulama oranı azalmaktadır. Bunun ana nedeni, diğer tanı yontemlerinin (amniyosentez, koriyon villus biyopsisi) fetus acısından daha az riskli olmasından dolayı daha sık uygulanmalarıdır. Ancak, diğer tanı yontemleri yeterli bilgi sağlamazsa ya da en kısa surede sonuc cıkması gerekiyorsa kordosentez onerilir.
NEDEN UYGULANIR ?
Genetik bozukluk tanısı
Fetal enfeksiyon (kızamıkcık, toksoplazmozis gibi) tanısı
Fetusta kansızlık derecesi tayini
İzoimmunizasyon (Rh uygunsuzluğunda) derecesinin belirlenmesi
Annede bebeğin pıhtılaşma hucre sayısının tespiti
Bebeğe kan nakli
Bebeğe ilac tedavisi
RİSKLERİ NELERDİR ?
Kordosenteze bağlı riskler şunlardır:
Duşuk
Kordonda kanama
Kalp atımında yavaşlama
Enfeksiyon
Su gelişi
NASIL UYGULANIR ?
< 24 hafta gebede poliklinikde yapılır. > 24 hafta gebede, bir sorun gelişmesi durumunda acil sezaryan gerekebileceğinden hastanede yapılır. Bu gebeler, en az 8 saat ac ve susuz kalmalı. Sırtustu yatar pozisyonda uzanılır. Ultrason ile gebelik haftası, plasenta yerleşim yeri ve gobek kordonu giriş yeri saptanır. Karın cildi antiseptikle temizlenir. Ultrason eşliğinde ozel, uzun, ince bir iğne ile karın on duvarı gecilir. Biraz batma hissi olabilir. Sonra rahim duvarı gecilir. Hafif kramp şeklinde ağrı olabilir. Kordonun plasentaya giriş yerine ulaşılır. En az 2 cc. kan umblikal venden alınır. İğne cıkartılırak işleme son verilir. 5 dakika sonra bebek kalp atımları kontrol edilerek kaldırılırsınız.
İŞLEM SONRASI NELERE DİKKAT ETMELİ ?
İşlem sonrası kendinizi zorlamamalısınız. Mumkunse eve arabayla başkası sizi gotursun. İlişki, bir hafta yasaktır. Karın ici basıncını arttıracak, zorlayıcı, yorucu aktiviteler 3 gun uzak durmalıdır. Ucak yolculuğu riskli değildir. Ancak, bir sorunda eve yakın olmak tercih edilir. Hafif kramp tarzı kasık ağrısı, ilk 1-2 gun normaldir. Acil başvuru gereken durumlar şunlardır: Kasık ağrısı, kanama, su gelişi, >38oC ateş.
SONUCLAR NE ANLAMA GELİR ?
72 saat icinde sonuc alınır. Kromozom hastalıkları ve bazı kan hastalıkları icin tanı konulsa da hastalık şiddeti belirlenemez. Sonuclar, klinik bulgular, ek test veya bilgiler ile beraber değerlendirilir. Sonuc normal ise takibiniz planlanır. Enfeksiyon saptanırsa tedavi secenekleri anlatılır. Ciddi bir kansızlık varsa kan transfuzyonu planlanır. Tedavi edilemeyecek bir durum varsa karar vermeniz icin danışmanlık hizmeti alınması sağlanır.
KORDOSENTEZ YAPTIRALIM MI ?
Kordosentez sonucunda tan konulmasıyla yakalanan fırsatlar şunkardır:
Tibbi mudahale mumkun ise yapılması
Ozel ihtiyacları olan bebek icin plan yapılmaya başlanması
Ongorulen yaşam tarzı değişikliklerinin saptanması
Destek grup ve olanakların saptanması
Şu nedenlerle hicbir test yaptırmayan da olabilir:
Gebelik sonucunu her durumda kabullenenler
Kişisel, ahlaki veya dini nedenlerle gebelik sonlandırılması soz konusu olmayanlar
Bebeğe zarar verme riskini goze almayanlar
NASIL KARAR VERELİM ?
Testin artı ve eksilerini doktorunuzla enine boyuna tartışmalısınız. Doktorunuz işleme bağlı yararın zarardan fazla olup olmadığını değerlendirmenizine yardımcı olacaktır.
TEDAVİ AMACLI KORDOSENTEZ
Bebekte ciddi kansızlık varsa, kan transfuzyonu icin uygulanır. Bebekte kalp ritm bozukluğu var ve anneye verilen ilaclar fayda sağlamıyorsa ilac bu yolla verilir.

[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]