Karaciğer kendini surekli olarak yenileyen bir organ olduğu icin zarar gormuş olsa bile eskisağlığına kavuşabiliyor. Vucudumuzu zehirlerden arındırma gorevini ustlenen bu onemli organ en cok aşırı miktarda alınan alkol ve bilincsiz ve aşırı kullanılan ilaclar ve enfeksiyonlardan etkileniyor. Hepatit virusları vucuda girdiği ilk ayın sonunda harekete geciyor ve kişiyi yorgun, halsız ve zayıf duşuruyor.
ŞİŞKİNLİK SORUN BELİRTİSİ
Karaciğerle ilgili sorunlar karnın ust kısmında şişkinlik ve aşırı tokluk hissi şeklinde kendini gosteriyor. Uzun sureli sıkca nukseden halsizlik de onemli belirtiler arasında yer alıyor. Bu belirtilerin gorulmesi halinde mutlaka bir uzmana başvurarak gerekli gorulen tarama
testlerinden gecirilmesi gerekiyor.
TEK SEBEBİ ALKOL MU?
Kronik bir karaciğer rahatsızlığında alkolun payı yuzde 30-40 olarak gosterilse de hastalığın tek sebebi alkol olmayabiliyor. Kimyasal maddeler, ilac veya viruse bağlı enfeksiyonlar da karaciğer rahatsızlıklarına sebep olabiliyor. Hepatit C, toplumda giderek yaygınlaşan bir hastalık. Virusu her turlu vucut sıvısından bulaşabiliyor. Ozellikle korunmadan yaşanan cinsellik Hepatit C riskini artırıyor.
MANİKUR, PEDİKUR YAPTIRIRKEN DİKKAT!
Hepatit C’nin en riskli yayılma yollarından biri de kuafor salonları. Kuafor salonlarında yeterince dezenfekte edilmeden kullanılan manikur ve pedikur aletleri ve yine yeterli hijyeni sağlamayan dişci ekipmanları ya da dovme iğneleri virus yayabiliyor.
HALSİZLİK EN ONEMLİ SİNYAL
Hepatit C halsizlik ve soğuk algınlığında yaşanan ağrılara benziyor. Virus vucuda girdikten 30 ila 180 gun sonra belirtilerini vermeye başlıyor. Viruse 6 aya kadar direnc gosteren metabolizma ise bağışıklık kazanıyor. Ancak virusun bulaştığı kişilerin yuzde 5-10’unda hastalık kronikleşebiliyor.
SARILIKLA AYNI ŞEY Mİ ?
Gozlerde veya vucutta meydana gelen sarılaşma, karaciğerle ilgili bir rahatsızlıktan dolayı kanda artan bilirubin denen madde miktarına bağlı olarak ortaya cıkıyor ancak bu hastalık sarılık, Hepatit C değil.Sarılık hepatıtler dışında pek cok karaciğer, safra kesesi ya da pankreas hastalığında gorulebiliyor.
NE YEMELİ ?
Tum Hepatit turlerinde olduğu gibi Hepatit C’den tedavisin de de doğru beslenme onemli rol oynuyor. Uzmanlar sağlıklı ve direncli bir karaciğer icin oncelikle tuketilen yağlar konusunda bilincli olmamız gerektiğini soyluyor.
Karaciğere yuk olan hayvansal yağlar yerine bitkisel yağların tuketimi tavsiye ediliyor. Yine yeterince bakliyat tuketimi ve şeker tuketiminin en az seviyede gercekleştirilmesi gerekiyor.Ayrıca fazla işlenmiş, katkı maddesı yoğunluğu yuksek gıdalardan uzak durulmalı ve gıdaların temızliğine tarım ilaclarına bağlı olarak barındırdığı toksinler acısından dikkat edilmelidir.
SORULAR
1- Hepatit C vucut sıvısı (ter, cinsel ilişki) ve kan yoluyla bulaşıyor başka manikur, pedikur, dovmeci iğnesi dışında aklımıza gelecek bulaşma şekli var mı?
Hepatit C nin bulaşması icin virus iceren vucut sıvılarının diğer kişinin vucut sıvıları ile kontağı gerekmektedir. Anneden doğumda ve sonrasında risk oranları farklı olmakla beraber bebeğe bulaş soz konusu olabilmektedir. Kronik hastalığı olup kan urunu kullananlarda,
madde bağımlılarında, diyalize giren bobrek yetmezlikli hastalarda , aynı evi paylaşıp diş fırcası jilet bıcağı gibi ortak kullanılan eşyalarda bulaş riski vardır.
2- Belirtiler arasında Hailsizlik ve kaslarda zayıflık hissi, Baş ağrısı, Karın ağrısı (ki bu ağrısı karaciğer bolgesinin hemen uzerindeki bolge), Bulantı, Koyu renkte idrar (kola rengi), Kilo kaybı, Yağlı yiyeceklerden tiksinme ,Nadiren sarılık ve Eklem ağrıları var. Bu bilgi doğru mu?
Evet tarif edilen şikayetler olabilmektedir.Ancak hepsi bir arada coğunlukla gorulmemektedir. Vakaların %70-80 ni asemptomatik dediğimiz fark edilmeden gecirilmektedir. Bu vakalar farklı sebeplerle tetkik edilirken rastlantısal olarak bulunmaktadır. Bu sebeple belirli aralıklarda taramaların yapılması oldukca onemlidir.
3-Bunlardan Anjelina Jolie’de de gorulen aşırı zayıflık nasıl seyrediyor 1. Aydan sonra hızla kilo mu kaybediyor kişi mesela ?
Hepatit C de akut donemde sarılıklı gecirilen formda beslenme bozukluğu nedeni ile kilo kaybı olabilir. Ancak daha sıklıkla gorulen karaciğer yetmezliği ve karaciğer kanseri durumundaki terminal donem hastalardaki kilo kaybıdır.
Hastalığın sessiz taşıyıcılığı dediğimiz ve vakaların en buyuk gurubunu oluşturan hasta kesiminde kilo ile ilişkili değişiklik olmaz.
Bu nedenle kılo kaybının hastanın durumunu net olarak bilmeden hastalığa bağlamak uygun değildir.
4- 6 aydan sonra kronikleşiyor hastalık siroz bu aşamada mı goruluyor yani hepatitin direnci tam bitirdiği donemde o aşama en gec aşama galiba, nakil gereken. Ataturk de sirozdan oldu, nakil yapılsa olmez miydi o halde ? o aşama da gecilmişti herhalde ?
Hepatit C geciren vakaların %70-80 kadarı 6 aydan sonra kronikleşmektedir. Ancak her kronikleşen vaka siroz ya da karaciğer kanseri olmamaktadır.
Kronikleşen vakaların %15-30 unda kronik karaciğer yetersizliği yani siroz gelişir ve sonrasında da bu zeminde karaciğer kanseri oluşur. Kraciğer sirozu gelişmeyen ancak kanında virusun bulunduğu sessiz taşıyıcı dediğimiz vaka hastalığı bulaştırır ancak bu sebeple hayatını kaybetmez. Karaciğer nakli, karaciğer sirozu yada kanseri durumunda yapılan bir tedavi şekli ve hayat kurtarıcıdır.
5- Hepatit C karaciğer hasarı dışında vucutta deri, bobrekler , tukuruk bezleri, goz ve romatizmal sorunlara yol acabiliyor mu ?
Evet, hastalık ozellikle karaciğeri hedef gorerek zarar veriyor .Ancak bobrek , kemik iliği, salgı bezleri gibi ek sistemleri etkileyip fonksıyon kaybına neden olabiliyor. Bazı damar yapısını tutan romatizmal hastalıklarla birlikteliği biliniyor.
6- Aynı evde yaşayanlarda ortak kullanılan catal kaşık da riskli mi ?
Hepatit C nin ağız yoluyla bulaşı yoktur. Cunku virus mide asidine dayanıksızdır. Ancak ağız icinde dudaklarda yara , catlak olması halinde teorikte bulaşdan soz edilebilir.
Virus kimyasallara ve ısıya hassastır bu sebeple 60 derece uzerinde yıkama ve kaynatma ile elimine edilebilir. Ancak pek cok sağlık sebebi nedeni ile yıkanmamış ortak catal kaşık kullanımını onermemekteyiz.
7- Organ nakli ulkemizde başarı olarak ne oranda, hepatit c nedeniyle organ nakli yaptıran vaka oranı nedir? Organ nakline gelene kadar tedavi aşamasında olanlarda tedavi yontemleri ve suresi hakkında bilgi verir misiniz ?
2011 yılında ulkemizdeki karaciğer nakil sayısı 900 olup bu nakillerin %90 sebebi viral hepatitlere bağlı komplikasyonlardır. Nakilde başarı oranı vericinin canlı ya da kadavra olmasına bağlı olarak ve merkezlere gore değişkendir ancak %70-90 gibi yuksek oranlardadır.
Hepatit C nin akut ve kronık doneminde tedavi vakaya gore hastalığın tespit edilen duzeyine ve tipine gore değişir. Ortalama tedavi suresi 1-1,5 yıl kadardır. Tedavide interferon denilen bağışıklık uzerine etkili ilaclar ve anti viral ilac gurubu kullanılmakatadır. Tedaviye cevap oldukca değişkendir. Hastalığın tekrarlama oranları yuksektir.
8- Hastalık cocuklarda daha sinsi ilerliyor galiba okullarda cocukları nasıl koruyabilriz buhastalıktan? Onleyici aşısı yok mu peki ?
Hastalığa yakalanan cocuklarda kronikleşme oranı ve yakınmasız seyretme oranı %90 gibi oldukca yuksektir.
Bu sebeplerle hijyen kurallarına uyulması cocuklarda aile ve okul tarafından takip edilmelidir. Kan kardeşi olma gibi cocuklar arsında sık olan uygulamalar acısından aileler cocuklarını bilgilendirmelidir. Virusun yapısı ve alt grupları nedeni ile halen aşı calışmaları başarısızdır. Tek korunma yontemi hastalığı bilmek ve sakınmaktır.

[h=2]İstanbul Dahiliye uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]