Konjenital hipotiroidi Konjenital yani doğumsal Hipotiroidi, tiroid hormonunun yetersiz ya da hic salgılamaması halinde ortaya cıkan somatik ve psikomotor gelişimde gerilikle sonuclanan bir hormonal bozukluktur. Bu hastalığın onemi, toplumda sık rastlanması ve onlenebilir zeka geriliğinin en sık gorulen nedeni olmasıdır. Tiroid hormonu, beyin gelişimi ve fonksiyonu icin oldukca onemli bir hormon olup sinir hucrelerinin oluşumu ve sinirlerde iletim gibi onemli fonksiyonları vardır.
Konjenital Hipotiroidinin prevalansı yani gorulme sıklığı 1/3000 -1/4000 arasındadır. Ulkemizde yapılan bir calışmada bu oran 1/2736 olarak bulunmuştur.
Genel olarak bakıldığında bu hastalığın en onemli sebebinin iyot eksikliği olduğunu gormekteyiz. Ozellikle sularında iyot duzeyi duşuk olan yorelerde bu hastalığın gorulmesi cok daha sıktır. Yeterli iyot replasmanı ile bu durum duzeltilebilir. İyot eksikliği olmayan bolgelerde ise bu hastalığın en onemli nedenleri arasında tiroid bezinin doğumsal olarak olmaması veya bezin olması gereken yerde olmaması sayılabilir. Ayrıca tiroid bezi icindeki hormonal oluşum duzeyindeki bozukluklar da konjenital hipotiroidinin sebebidir.
Normalde ağız yoluyla alınan iyot tiroid bezi tarafından tutulduktan sonra bir takım enzimatik reaksiyonlardan gecerek T3 ve T4 denen iki tiroid hormonlarına donuşur. Bu donuşumde etkili en onemli hormon beyinde hipofiz denen keseden salgılanan TSH hormonudur. T3, T4 ve TSH bir denge halinde calışır. İyot eksikliği veya herhangi bir başka nedenden dolayı T3 ve T4 yeterli miktarda oluşamaz ise TSH salınımı artarak bu durum duzeltilmeye calışılır.
Tiroid Hormonu; hamilelik doneminde hayatta buyumeden primer sorumlu olmamasına karşın doğumdan sonra buyumeden primer sorumludur. Beyin ve iskelet sisteminin gelişiminde etkilidir. Vucut ısısının duzenlenmesinde ve sıvı-iyon transportunda rol oynar. Ayrıca aminoasit ve lipid metabolizmasında da etkilidir.
Yenidoğanda hipotiroidi duşunulmesi gereken durumlar şunlardır:
l Doğum ağırlığı 4000gr'ın ustunde ise
l Gebelik suresi 42 haftadan fazla surmuş ise
l Zamanında doğan bir bebekte akciğer sorunu cıkmışsa
l Vucut ısısının duşuk olması
l Geniş on ve arka bıngıldak
l Buyuk dil, beslenme gucluğu
l Kabızlık
l Uzamış sarılık
l Gobek fıtığı
l Buyuk tiroid bezi
Ancak bu bulgular coğu zaman ilk aylarda gozlenmez. Cocuk buyudukce bu bulgular belirgin hale gelir ama o zaman da cok gec kalınmış olur. Dolayısıyla ozellikle yenidoğan doneminde uzamış sarılığı olanlar ile kabızlık şikayeti cekenler hipotiroidi acısından hemen incelenmelidir.
Son yıllarda ulkemizde hipotiroidi tarama programı başlatılmış olup artık şikayeti olsun olmasın her yeni doğan bebekten topuk kanı alınmakta ve gerekirse hemen tedavi başlatılmaktadır. Tedavi ile hormon duzeyleri duzeltilerek cocukların zeka geriliğine maruz kalmaları onlenebilmektedir. Tabiki ozellikle ulkemiz icin en onemli sorun suların iyotlanması ve normal iyot duzeylerinde olmasının sağlanmasıdır. Boylelikle konjenital hipotiroidinin en onemli sebeplerinden olan iyot eksikliği soz konusu olmayacak ve bu hastalığın gorulme sıklığı cok azalacaktır.

[h=2]Ankara Cocuk Doktorları uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]