İşte bu yuzden de ABD ’deki Massachusetts Teknoloji Enstitusu ’nden (MIT) icinde unlu Turk bilim insanı Canan Dağdeviren ’in de bulunduğu bir ekip, yeni bir teknoloji geliştirdi. Araştırmacılar, cMask ismini verdikleri teknolojiyi bir maskenin kullanıcıya ne kadar iyi uyduğunu hızlı ve kolay bir şekilde değerlendirmek icin ortaya cıkardı. Calışma bulguları, Nature Electronics uzerinden yayınlandı.
cMask ’teki sensorler maskelerin yuzumuze ne kadar uygun olduğunu anlayabiliyor
cMask olarak bilinen arac, genellikle hastaneler gibi yerlerde bulunan ve maskelerin uyumluluğunu test eden makinelere oranla daha ucuz ve erişilebilir bir alternatif olarak tasarlandı. Acıklamalara gore maskeler icin geliştirilen sensorler, maske ile kullanıcının yuzu arasındaki fiziksel teması olcebiliyor ve her turlu maskeye uygulanabiliyor. Sistemin ayrıca solunum hızı, ateş gibi onemli şeylerin yanı sıra nem gibi cevresel koşulları izlemede de kullanılabileceği soyleniyor.
cMask ’i biraz daha acacak olursak teknoloji, benzer sistemlerden farklı bir yaklaşım benimsiyor. Temel olarak bu sistem, bir maskenin ic kısmındaki kenarlara yapıştırılıyor ve poliimid adı verilen bir polimerden yapılmış esnek bir dikdortgen cerceve kullanıyor. Bunun icinde de 17 kapasitif sensor, iki sıcaklık/nem sensoru bir de hava basıncı sensoru bulunuyor. Ayrıca bir ivmeolcer de sistemde yer alıyor.
Kapasitif sensorler, kullanıcı maskeyi taktığında ciltle hangi kısımların temas ettiğini ve etmediğini anlayabiliyor. Sıcaklık, nem, basınc sensorleri ise kullanıcının oksurme veya konuşma gibi eylemlerini tespit edebiliyor. Ote yandan ivmeolcer de yurume ve koşma gibi vucut hareketlerini algılayabiliyor. Toplanan tum bilgiler, Bluetooth aracılığıyla bir mobil uygulamaya aktarılıyor. Uygulama da verileri analiz ederek kullanıcıya maskenin ne kadar uyumlu olduğunu, farklı fiziksel aktivitelerin bunu nasıl etkileyebileceğini kullanıcıya gosteriyor.
Teknoloji, herkese uygun maskeler uretilmesine yardımcı olabilir Uzmanlar, beş kadın beş erkek uzerinde cMask ’ı test etti. Cerrahi maske takan denekler, konuşma, yurume ve koşma gibi ceşitli aktiviteler gercekleştirirken araştırmacılar da sensorlerden gelen verileri inceledi. Yapılan incelemeler sonucunda, yuz şekli ve boyutundaki farklılıklar nedeniyle maskenin uyumluluğunun kadınlarda erkeklerden cok daha kotu durumda olduğu goruldu.
Canan Dağdeviren de bununla ilgili, “Calışmadaki bireylerden topladığımız verilerde, gunluk hayatımızda kullandığımız maskelerin kadınlar icin pek de uygun olmadığını gorduk” ifadelerini kullandı. Bununla birlikte daha kucuk maskelerin kadınlara daha uygun olabileceği de belirtildi. Ek olarak calışma, sakallı bir erkekte de maske uyumunun kotu olabileceğini gordu. Bunun nedeni ise sakalın maske ve cilt arasında boşluk oluşturmasıydı.
Araştırmacılar, teknolojinin insanların kendilerine daha uygun maske secmelerine yardımcı olabileceğini umuyor. Bunun yanı sıra bulguların, maske ureticilerinin farklı yuz şekillerine ve boyutlarına gore maske uretmesini sağlayabilmesi ve ozellikle kadınlara yardımcı olabilmesi amaclanıyor. Dağdeviren ve ekibi, cMask ’ın seri uretimi uzerinde calışmayı planladıklarını da acıklamalarına ekliyor.