Kişilik tipleri denilince akla ilk gelen Tip Av B kişilikleridir.
Tip A kişileri genelde kılı kık yaran derecede organize, kendi icinde hırslı, mukemmeli arayan duyarlı kişilerdir. Bu tip kişiler cevreden gelebilecek eleştirilere daha hasssas ve eleştirilerden etkilenme potansiyeli yuksektir.
Genelde birden fazla karpuzu taşımaya calışırlar. Karpuzlardan birini duşurecek olurlarsa veya planlarında bir başarısızlık olduğunda ciddi anksiyeteye girerler.
Zaman yonetimi konusunda kendilerini cok sıkıştırırlar. Belli surede yapılmayan şeyler onlar icin eziyet demektir. Genelde bu tur kişiler aşırı calışma tempolarına kendilerini sokmaktan zevk alırlar. Işkolik durumuları cok belli olur. Sabırsız olmalarının yanında bir şey hemen olsun isterler.
Bu tur kişilerde genelde stresden kurtulmak icin sigara icmeleri hatta gunde 3-4 paket sigara icmeleri beklenen bir alışkanlıktır. Stres ve sigara bağlantısını kendi iclerinde daha kolay kurarlar. Sigara onlar icin daha cok bir kacış yoludur. Bu sadece sigara icin değil genelde bağımlılık potansiyeli yuksek olduğundan diğer madde alışkanlıkları da gundeme gelebilir.
Duygusal olduklarından madde bağımlılığı yanında kişlere ve sevdiklerine de şarı bağımlılık gosterirler. Eş veya sevgiliden ayrılma ya da kayıp durumlarında ağır depresyona girme olasılıkları daha yuksektir. Kişisel ilişkilerde hem cok verici olurlar hem de beklentilerini ayarlayamazlar. Bazen cok şey isterken genelde pek talepkar olmazlar.
Hedeflerinden şaştıklarında şiddetli bir hayal kırıklığı ve guven eksikliği ortaya cıkar. Bu tur bir bunalım zamansız ve pek mantıklı olmqyan sebeblerden dolayı aşırı ofke patlamalarına yolacabilir. Zarasız gorunurken birdenbire pek hesaplanamayacak tepkiler gosterebilirler. Kendilerini ‘’ cileden cıkartabilecek ‘’ cok şey hayatta bulunmaktadır. Sonrasında da belirgin bir duşuş icine girebilirler.
Bu tur kişler aslında toplumda ornek alınacak cevreleri ile iyi iletişim kuran ve sevilen kişlerdir. Ama tek zararları kendilerinedir. En buyuk kavgayı kendi iclerinde yaşarlar. Dışa donuk zarar verici eylemleri cok enderdir. ‘’Keskin sirke kupune zarar verir ‘’ lafı en cok onlar icin gecerlidir. Ofke patlamalarında ve ozellikle kendilerine karşı duşmanca yaklaşımlarda bulunmaları ve kendilerini bir şekilde cezalandırmaları sık gorulur.
Tukenmişlik durumu da zaman zaman on plana cıksa da kendilerini hemen toparlar. Cevreye pek renk vermemeye dikkat ederler.
Spor karşılaşmalarında once Tip A kişilikli sporcularda daha fazla Adrenalin salgılandığı saptanmıştır.
Tip B
Bu tur insanlar genelde duşuk stress duzeylerine sahiptirler. Rahat ve yavaş bir yaşam surdururler. Başarısızlık ya da engeller karşısında pek hayal kırıklığına uğramazlar herşeyi doğal olarak kabul ederler. Pek sucluluk duymazlar. Kendi başlarına yavaş ama ilerleyen bir ritim icinde yaşarlar.
Takım icinde uyum sağlarlar. Kompleks gorevlerde başarılı olabililer. Belli bir amaca ulaştıklarında sevinirler. Daha cok bir ‘’ parti insanı ‘’ olarrak Kabul gorurler. Onlarla zaman gecirmek kolaydır. Hic acele etmezler. Bunu da dert etmezler. Tembel olanlar bile tembelliğin keyfini en iyi şekilde cıkartırlar.
Gorduğunuz uzre Tip A kişilik icin ne kadar cok soylenecek şey varsa da Tip B bu konuda oldukca geride kalmaktadır.
Peki kişilik tipi Kalbimizi nasıl etkiler ?
Tip A kişilik 1950 yılında Kardiyolog Freidman ve Rosenman tarafından tanımlanmıştır. Bu tip kişilikteki insanlarda Koroner Arter Hastalığının daha sık gorulduğunu ileri surmuşlerdir. Daha sonra Framingham dahil yapılan pek cok calışma bunu doğrular niteliktedir.
1398 kalp hastasında yapılan araştırmada % 36’sında Tip A kişilik bulunmuştur. Koroner Kalp Hastalığı saptanmıştır. Bu gurupta ciddi psikolojil bulgularda gorulmuştur. Olaya başka bir acıdan bakarsak her Tip A kişilk sahibi kalp hastası olacak iye bir kural yoktur. Sadece daha sk gorulur ve ‘’ Kalp Hastalığı icin bir risk kabul edilmelidir ‘’ diyebiliriz.
Ortadoğudan yapılan bir calışmada Tip A kişilikli insanlarda % 57 oranında yuksek tansiyon ‘’Hipertansiyon’’ gorulmuştur.
Tp A kişilik ofke kontrolu ve kalp hastalığı ise başka bir yazının konusu olacaktır.
Tip A kişilik calışmalarına en cok destek sağlayan Philip Morris firması olduğunu dikkat ceken bir yaz gozume ilişti. Bu calışmları finans etmeleri ‘ SİGARA BAĞIMLILIĞI ‘’ konusunda belki ilerideki olası davalarda savunmalarını bu tez uzerine kurabileceklerini duşundurmektedir.
Sait Faik Abasıyanık’ın şiirinde bahsettiği Dalagacı Mahmut’un kişilik tipini size bırakıyorum.
Sağlıcakla kalın..
DALGACI MAHMUT
İşim gucum budur benim,
Gokyuzunu boyarım her sabah,
Hepiniz uykudayken.
Uyanır bakarsınız ki mavi.

Deniz yırtılır kimi zaman,
Bilmezsiniz kim diker;
Ben dikerim.

Dalga gecerim kimi zaman da,
O da benim vazifem;
Bir baş duşunurum başımda,
Bir mide duşunurum midemde,
Bir ayak duşunurum ayağımda,
Ne haltedeceğimi bilemem.
Sait Faik
KAYNAKLAR
Sirri L, Fava GA, Guidi J, Porcelli P, Rafanelli C, Bellomo A, Grandi S, Grassi L, Pasquini P, Picardi A, Quartesan R, Rigatelli M, Sonino N.Type A behaviour: a reappraisal of its characteristics in cardiovascular disease. Int J Clin Pract. 2012 Sep;66(9):854-61
Al-Asadi N. 2010 Jul;16(7):740-5.Type A behaviour pattern: is it a risk factor for hypertension? East Mediterr Health J. 2010 Jul;16(7):740-5.
Petticrew MP, Lee K, McKee M. Type A behavior pattern and coronary heart disease: Philip Morris's "crown jewel". Am J Public Health. 2012 Nov;102(11):2018-25




[h=2]İstanbul Kalp Damar Cerrahi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]