Osteoartrit - Kireclenme nedir?
Halk arasında kireclenme olarak bilinen hastalık eklemlerde oluşan ve kıkırdak kaybıyla seyreden bir durumdur. Aslında eklemde kirec-kalsiyum birikimi yoktur, rontgende aşınan kıkırdağın altındaki kemik dokusunun sertleşmesine bağlı olarak normalden daha beyaz gorulmesi nedeniyle bu isim verilmiştir. Eklem kıkırdağının aşınması ve kaybı yukun kemik tarafından daha fazla taşınmasına neden olur. Osteoartritte kıkırdak kaybı ile birlikte eklem sıvısı ureten zar (sinovyal doku) da hastalığa katılır. Kıkırdak yuzeyin kayganlaşmasını sağlayan sıvılar daha az uretilmeye başlanır. İlerledikce vucudun hastalığı duzeltme cabasıyla eklem cevresi bağ ve kaslarda değişiklikler başlar, eklemin ozellikle kenar bolgelerinde yuku paylaştırma cabasıyla kemik cıkıntıları (osteofitler) oluşur. Tum bu bozukluklar ve duzeltme cabası hastada şikayetlere neden olur. Bu hastalık ileri yaşlarda ortaya cıkmaya başlar ve ilerlediğinde ağrı, hareket kısıtlılığı, eklemde şekil bozukluğuna sebep olur. Ozellikle diz, kalca, ayak bileği, omuz, bel omurları gibi buyuk eklemlerde gorulse de parmak eklemleri gibi kucuk eklemlerde de sıkca gorulebilmektedir.
Osteoartritin sebepleri nelerdir?
Osteoartrite neden olan bircok etken bilinmekle birlikte en sık gorulen şekli, nedeni bilinmeyen osteoartrittir. Genetik etkenler, eklemi veya cevresini ilgilendiren gecirilmiş kırıklar, romatizmal hastalıklar (romatoid artrit gibi), eklemin aşırı yuklenmesi, aşırı kilo, spor yaralanmaları, bazı mesleki aktiviteler osteoartrite doğrudan sebep olabileceği gibi gelişmesini hızlandırarak da etki gosterebilirler.
Osteoartritte ne gibi şikayetler olur?
En onemli bulgu ağrıdır. Eklem ağrısıyla birlikte genellikle sertlik, hareket azalması veya hareket sırasında artan ağrı soz konusudur. Hastalık ilerledikce eklem hareketlerinde kayıp belirginleşir, ağrı artar ve eklemde şekil bozukluğu başlar. Hastalığın olduğu vucut bolumunu kullanmak zor hale gelir, orneğin kalca veya dizde ilerlemiş osteoartrit varlığında yurume işlevi giderek zorlaşır.
Osteoartritten korunmak mumkun mudur?
Osteoartrit gelişimini tam olarak ortadan kaldırmak mumkun değilse de bazı onlemler yine de alınabilir. Duzenli ve kontrollu spor, egzersiz, eklemlerin aşırı yuklenmesinden kacınmak etkilidir. Ancak belki de gelişimini hızlandırmayı onlemenin en iyi yolu kilo almamak veya fazla kiloloarın verilmesidir. Ekleme binen yukleri azaltmak icin alınabilecek en iyi onlem kilo kontroludur.
Osteoartritin tedavisi var mıdır?
Aslında kıkırdaktaki aşınmayı tam olarak yerine getirecek bir tedavi yoktur. Tedaviler şikayetleri azaltmaya yoneliktir. Bu amacla ağrı kesici ilaclar, egzersiz, fizik tedavi, eklem icine yapılan ilaclar uygulanabilir. Tum bunlarla yanıt alınamadığı durumlarda ise ameliyatlı tedaviler soz konusudur.
Ameliyatlar nelerdir?
Osteoartrite bağlı yakınmalar hastanın gunluk yaşam etkinliklerini olumsuz etkilediğinde ve ameliyatsız tedavilerle duzelme olmadığında bazı cerrahi secenekler soz konusudur.
Cok ilerlememiş osteoartritte, orneğin diz ekleminde mekanik yakınmalara yol acan sorunlar varsa (meniskus yırtığı, eklem faresi denilen serbest kıkırdak parcaları, eklem zarının buyumesi gibi) artroskopik –kapalı yontemle eklem temizliği yapılabilir. Bu yontem kıkırdak aşınmasını tamamen ortadan kaldıran bir yontem değil yakınmaları rahatlatmaya yonelik bir tedavidir. İlerlemiş osteoartrit varlığında bu yontemin etkinliği yoktur.
Yine cok ilerlememiş osteoartrit varlığında ekleme binen yuk dengesi bozulduğunda eklemin normal mekaniğini sağlamak amacıyla kemik duzeltme ameliyatları yapılabilir. Boylece ekleme binen yuk dağılımı dengelenerek hastalığın ilerlemesi azaltılmış olur.
Eklemin bir bolgesinde aşınma varlığında, belli koşullar altında kısmi-parsiyel protezler yapılabilir. Daha kucuk kesi ile yapılan bu protezler uygun hasta secimiyle oldukca iyi sonuclara sahiptir.
İlerlemiş osteoartrit varlığında ise tam –total diz protezi yapılır. Gunumuzde total diz protezleri sonucları oldukca iyi duzeydedir.

[h=2]İstanbul Ortopedi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]