Oncelikle hayat molekullerini tanıtmadan once canlılık nedir, onu bir acıklayalım isterseniz.

Canlılık, cok basit cansız molekullerin bir araya gelmesiyle oluşan bir varlık formudur. Bu formun ayırt edici ozelliği periyodik cetvelde tamamını "cansız" olan kimyasalların belli başlı bir grubunu ve bu elementlerden oluşan molekulleri, temel yapı taşı olarak iceriyor olmasıdır. Bu kimyasallara biz molekul adını veriyoruz.

Hayat molekulleri 4 grupta toplanır: Lipitler (Yağlar), Nukleik Asitler, Proteinler ve Şekerler.

Bu 4 molekulun altında da bir suru alt birim ve kombinasyonlarda bulunmaktadır.

Bu alt birim ve kombinasyonlara ornek vermek gerekirse mesela Nukleit asitlerin oluşabilmesi icin nukleotit, fosfat grubu ve şekerlerin bulunması gerekiyor. (Şekerler aynı zamanda bir gruptur yukarıda yazdığım gibi)

Yağların oluşması icinde gliserol ve yağ asitleri gerekmekte. Proteinlerin oluşması icinde aminoasitler olması lazım.

Kaldı geriye Şekerler onlar nasıl oluşur, bu grup icindeki en basit yapılı molekul diyebiliriz kendisi icin. Şekerler kendi başlarına var olabilirler ve bu sayede nukleit asitlerin de yapısına doğrudan katılabiliyorlar.

Bu molekullerin her birinin farklı rolleri vardır.

Lipitler: Sadece yağ anlamına gelmez, vucudumuzda bulunan yağlar, steroller, bal mumları, monogliseritler, digliseritler, trigliseritler, fosfolipitler, vitaminler(yağda cozunen) vb. verilen genel bir adlandırmadır.

Lipitlerin en onemli gorevleri arasında hucre zarlarının oluşumunu sağlamak vardır. Bu canlılığın oluşması icin olmazsa olmazdır.

Nukleik asitler: Yonetici molekuller olarak da bilinir. DNA ve RNA'nın genel adıdır. Temel gorevleri canlının ne olduğunun ve nasıl olduğunun bilgisinin kodlanması, iletimidir. Nukleik asitler evrimsel tarihimizde proteinlerle karşılıklı olarak evrim gecirmişlerdir.Yonetici molekul olma ifadesi buradan gelir. Bu nedenle diğer molekulleri yonetici bir role sahipler.

Proteinler: Ceşitlilik ve adaptasyon kabiliyetleri dolayısıyla canlılık icerisindeki en onemli yapı taşlarının başında gelir. Canlılığı sağlayan, surduren tum biyolojik faaliyetlerin icerisinde yer alırlar. Bir coğu başka kimyasal tepkimeleri hızlandırıcı gorevler alırlar. Bir cok farklı tipi hucredeki diğer yapıların oluşmasına katkı sağlarlar. Hucre ici ve hucre dışındaki iletimde de rol alırlar. Bu ornekler daha da coğaltılabilir,proteinler geniş bir ceşitliliğe sahiptir.

Şekerler: Hemen hemen tum canlılarda ortak tuketilen ve enerji sağlayan molekullerdir. Monosakkaritler(tekli şekerler), disakkaritler(ciftli) ve polisakkaritler(coklu şekerler) olarak kategorize edilir.

Oluşum yapılarındaki kimyasal bağlardan dolayı şekerler yuksek enerjiye sahiptirler. Parcalandıklarında bu enerji kimyasal enerji olarak ortaya cıkar ve biyolojik fonksiyonların surdurulmesinde kullanılır. Bu enerjinin surekli bir bicimde tuketimi halinde canlılık varlığını korur. Kısaca bir hucre şeker uretimi yapamazsa bu hucre olmuş ve ya olmek uzeredir diyebiliriz.
Sadece tuketim değil aynı zamanda şekerler yapım amacıyla da hucre icerisinde gorevlere sahiptir. Hucre zarları ve hucre duvarının icerisinde de yer alırlar.

Kısaca anlatmaya calıştım, umarım faydalı olmuştur.

Bu molekullerin her bir grubunun onemli fonksiyonları vardır, ancak hicbirisi tek başına canlılık oluşturamaz. Dolayısıyla canlılığın nasıl doğal sureclerle var olabildiğini anlayabilmek icin bu birimler her birinin doğal sureclerle ve kimyasal tepkimelerle var olabildiğini gormemiz ve anlamamız gerekiyor. Cok uzun bir konu olacağını icin buralara değinmeyeceğim.

Son olarak da demek istedim kimyasallar bu gorevlerini bilerek, duşunerek yapmıyorlar. Hepsi kademeli bir şekilde gercekleşen hadiselerdir. Her bir adımın bir oncekine ve bir sonrakine bağlandığı cok uzun sureli sureclerdir bunlar. Şu benzetmeyi de yapabiliriz domino taşlarından ornek verelim, domino taşları nasıl ki yıkılmaları gerektiğini ve yıkılmalarının zamanını bilmiyorsa ve fiziksel bir etki altında yıkılıyorsa, canlılığın oluşumunda da molekullerin gorevler kazanması da aynı şekilde olmaktadır.