Kızlık zarıKızlık zarı yaniLatince adı ile HYMEN, Yunan ve Roma mitolojilerinde Dionysus ve Afrodit’in oğlu olan "evlilik ve duğun tanrısı" dır. Gerdek gecesi bu Tanrıya adandığından kızlık zarı da aynı isimle anılmaktadır. (Bu tanrının ozelliği, kanatlı olması ve elinde bir meşale taşımasıdır)

Hemen hemen butun toplumlarda değişik derecelerde sosyolojik bir oneme sahip olan kızlık zarının tıbbi adı (latincesi) "Hymen" dir. Ozellikle Musluman ulkelerde daha onceden cinsel ilişkinin olup olmadığının bir kriteri olarak gorulduğunden onemi buyuktur.

Gunumuzde dahi, evlendikten sonraki ilk ilişkide kanamanın olmaması nedeniyle, pek cok kızımız haksız yere bakire olmadığı duşuncesiyle apar topar kollarından tutularak kızlık zarı muayenesi icin biz jinekologlara getirilmektedir. Bu durumda bu genc kızlarımız son derecede kucuk durumlara duşurulmekte ve evliliklerine maalesef cok kotu bir anıyla başlamak zorunda kalmakta; coğu zaman da duyulan guvensizlikler nedeniyle evlilikleri kısa zaman icinde boşanmalarla sonuclanabilmektedir.

İnsanoğlunun tarihsel gelişimi suresince pek cok toplum hymeni saflığın ve el değmemişliğin yani "bekaretin sembolu" olarak gormuştur. Bu inanışın uzantıları hala daha bizim toplumumuz gibi dunyadaki pek cok toplumda sıklıkla yer almaktadır.

Ulkemizde cok yakın zamanlara kadar liseye başlama cağlarında yatılı okullara yerleştirilecek genc kız oğrenciler yonetmelik gereği zorunlu olarak kızlık zarı muayenesinden geciriliyor ve jinekologlar tarafından duzenlenen "bakirelik" raporları ile ancak kayıtları yapılabiliyordu. Yeni kanun duzenlemeleri ile bu yuz kızarıcı uygulamalar yururlukten kaldırılmıştır.

Kızlık zarı ne işe yarar?
Kızlık zarının fizyolojik (işlevsel) gorevi bugune kadar tam olarak acıklanamamıştır ve genellikle ozel bir gorevinin olmadığı duşunulmektedir.

Yine de bazı araştırmacılar ise kızlık zarının, mikroorganizma ve yabancı cisimlerin vajina icine girişini onlediğini ileri surmuştur.

Adli tabiplikte ise cinsel şiddete veya istismara maruz kalan cocukların tanısında kullanılmaktadır. Gunumuzde kızlık zarının fizyolojik bir gorevinden cok "sosyolojik bir fonksiyonu" vardır.

Anatomi
Hymen, anatomik olarak vajinayı oluşturan ve "mukoza" adı verilen dokunun vajina girişini oluşturan doku kıvrımıdır. Yani kızlık zarı vajina icinde değil vajinanın hemen girişinde dudakların yaklaşık 1-1.5 cm icindedir ve kucuk dudaklara bağlıdır.

Bu yapı, dış genital oluşumlardan birisi olarak kabul edilir. Dışarıya bakan on yuzu deriye, vajina icine bakan arka yuzu ise mukozaya benzer.

Kız cocukların hemen hepsine bulunan hymen cok nadir olarak doğuştan hic bulunmayabilir. Cocukluk cağında daha sert olan doku ergenlikle birlikte ostrojen hormonunun salınmasına bağlı olarak değişime uğrar ve esneklik kazanır.
Yukarıdaki resimde 18 yaşındaki genc bir kızın genital organları onden bakış acısıyla gorulmektedir. Kızlık zarı, vajina girişinin 1-1.5 cm ic kısmında yer alan ince bir yapıdır.

Kızlık zarı vajina girişini tamamen kapatmaz, ortasında adet kanının ve vajinal salgıların dışarıya akmasını sağlayan bir delik bulunur. Bu deliğin şekli ve yapısı hymen turlerinin belirlenmesinde kullanılır.

Kızlık zarının şekli, kalınlığı ve elastikiyeti kişiler arasında buyuk farklılıklar gosterir.

KIZLIK ZARI TURLERİ
Kızlık zarı pek cok anatomik varyasyona sahiptir.

Annuler Hymen (Yuvarlak halka)
Kızlık zarı yuvarlak halka şeklinde olup ortasında yine halka şeklinde bir delik bulunur. Ortadaki delik cok buyukse penisin gecişine rağmen zar yırtılamayabilir. Bu durumda "hymen duhule musait" denir. Halk arasında ise "esnek zar" tabiri kullanılır. En sıklıkla gorulen hymen şeklidir(%60-95 oranında)
Kresentrik Hymen (Yarımay)
Zar yarımay şeklindedir. Ust kısımda zar daha incedir veya hic yokken arka kısımda belirgindir. Gorulme sıklığı %3.5 ile %20 arasında değişmektedir. Bu tur zarlar genelde ilişki sırasında yırtılmaz.
Septalı Hymen (Ara bolmeli)
Kızlık zarının orta kısmında boşluğu bolen, zara ait ara bir doku parcası vardır. Gorulme sıklığı %1.5-5 arasındadır.
Kribriform Hymen (Cok delikli, kalburumsu)
Hymenin ortasında tek değil birden fazla delik vardır. Bu goruntusu ile adeta bir "kalbura" benzer. Gorulme sıklığı %1den daha azdır.
İmperfore hymen
(Deliksiz)
Hymenin ortasında delik yoktur ve vajina girişi tamamen kapalıdır. Bu zara sahip kızlar hic adet kanaması gormezler. Normal şekilde gercekleşen kanama vucut dışına atılamaz ve hymen arkasında vajina icinde birikir. Oldukca ağrılı bir durumdur ve mutlaka cerrahi bir işlemle acılması gerekir.
Mikroperfore hymen
(Kucuk delikli)
Zarın ortasındaki delik cok kucuktur. Adet kanaması olur ancak oldukca ağrılıdır. Bazen cerrahi mudahale ile acılması gerekebilir.
Multipar hymen
(Doğum yapmışlarda bulunan)
Normal doğum yapmış kadınlarda kızlık zarı doğuma bağlı yırtılır ve geriye kalan kısımlar "karinkul (hymen artığı)" olarak adlandırılır.
Şekil dışında kızlık zarları deliğin ve serbest kenarın karakteri, zarın kalınlığı ve mukavemetine gore de sınıflandırılabilir.

Kızlık zarı genelde ilk ilişki, yabancı cisim veya muayenede ile yırtılır. İlk cinsel ilişki esnasında hymen ortasındaki delik penis capından kucuk olduğu icin halka şeklindeki zar bir kac yerden yırtılır ve az miktarda kanama meydana gelir. Bu yırtıklar birkac gun icinde nebbeleşir ve bir daha kanama olmaz. Cok nadiren ilk ilişkiyi takip eden bir kac ilişki sırasında da kanama gorulebilir.

Bazen bir ilişki olmasa da kızlık zarının serbest kenarı duz olmaz ve centikler bulunur. Kadınların yaklaşık %20sinde doğuştan gelen, "doğal centik" adı verilen ve zarın tabanına kadar inmeyen bu tur centikler bulunabilir. Doğal centiklerin tespiti kızlık zarı muayeneleri ve adli tabiplik bekaret raporları acısından onemlidir.[yenisayfa]


SİZ SORMADAN BİZ SORUP CEVAPLANDIRALIM

Kızlık zarı ilk cinsel ilişkide mutlaka kanar mı?
Hayır. Kızlık zarı kısmen esnek olmasına karşın, vajinanın icine girilen ilk ilişkide kolaylıkla yırtılan ve kanayan damarlardan zengin bir anatomik yapıdır.
Ancak kızlık zarının ozgun yapısı bazı kadınlarda penis girişine izin verir ve birden cok defa ilişkide bulunsa bile zarda yırtık meydana gelmez. Bu tur zarlara "duhule (gecişe) musait zar" adı verilir. Halk arasında ise "elastik zar" olarak adlandırılır. Bu durumda zar ancak normal doğum sonrasında yırtılacaktır.

Diğer taraftan kişiler arası onemli yapısal farklılıklar nedeniyle, kızlık zarı aşırı esnek olanlarda veya zar uzerinde yapısal olarak cok az sayıda damar bulunması durumunda yine ilk cinsel ilişkide kanama gercekleşmeyebilir.

Bazen de ilk ilişkide yırtılmanın olduğu bolgede hic damar olmayabilir veya bulunan cok kucuk damarlar anında pıhtılaşabilir, boylelikle de hic kanama izlenmeyebilir.

Kızlık zarının bozulması ağrıya neden olur mu ?
Bazı kadınlarda ilk ilişki sırasında ciddi miktarda bir ağrı olabilir. Bu kızlık zarının normalden kalın olması ve kişinin ağrı eşiğinin duşuk olması ile ilişkilidir.

Ancak genelde kızlık zarının yırtılması sırasında dayanılmayacak kadar cok bir rahatsızlık olmaz. Burada erkeğin davranışı ve yaklaşımı da son derece onemlidir. İlk ilişki ister istemez her kadında endişe ve korku sebebidir. Erkeğin yavaş, anlayışlı ve yumuşak davranışı olayın ağrısız olmasını sağlar.

Ayrıca her ilişkide olması gerektiği gibi ilk ilişkide de "on sevişme" denilen kısım mumkun olduğunca uzatılarak vajenin yeterince ıslanmasının sağlanması, ilişkinin daha rahat ve ağrısız olmasına neden olacaktır.

Kanamanın miktarı ne kadardır ?
Kanamanın miktarı genelde cok azdır ve kısa surede kendiliğine durur. Ancak cok nadiren hymen arkasından bir damar acığa cıkması sonucunda kanama durmazsa cerrahi mudahale ile dikiş atılması gerekebilir.

Bazı durumlarda ise vajina girişinde, hatta derinlerde yırtıklar meydana gelmesi ("Coit yırtıkları") sonucu şiddetli ve durmayan bir kanamalar gorulebilir. Bu gibi durumlarda cerrahi mudahale ile dikiş atılması gereklidir.

Kızlık zarı bozulduğunda mutlaka kanama olur mu?
Hayır. Bazı durumlarda zarda yırtık meydana gelmesine rağmen hic kanama olmayabilir.

Kanama olması kızlık zarının bozulduğunu mu gosterir?
Hayır. Bazı durumlarda kızlık zarı bozulmaz ancak dış kısımlarda yırtık ya da sıyrık olabilir ve buralardan kanamalar gorulebilir.

Kızlık zarı ilişki dışında başka bir yolla bozulabilir mi?
Kızlık zarı genelde vajina icine giren ve genişliği hymen ortasındaki halkadan daha buyuk olan cisimler ile de yırtılabilir. Ancak nadiren ata ya da bisiklete binme, bacakları cok acmayı gerektiren bale gibi aktiviteler, kaza ve travmalar sonrasında da bozulabilir veya zedelenebilir.

Masturbasyon kızlık zarına zarar verir mi ?
Hayır. Vajina icine bir şey sokmaya denenmediği taktirde, dıştan masturbasyon ile kızlık bozulmaz.

Kızlık zarı kendi kendine iyileşir mi?
Hayır. Bir kez zedelenen kızlık zarı daha sonra hic ilişki olmasa bile kendi kendini onarmaz.

Kızlık zarının ne zaman bozulduğu anlaşılabilir mi ?
Yırtığın eski yırtık mı (7 gunden sonra), yoksa yeni yırtık mı (7 gunden once) olduğu kızlık zarı muayenesi ile anlaşılabilir. Ancak aradan 7-8 gunden fazla zaman gecmişse (eski yırtıklarda) ilk ilişkiyle zarın ne zaman bozulduğu anlaşılamaz.

Kızlık zarının bozulduğu nasıl anlaşılır ?
Kanamanın olup olmaması ile kızlık zarının bozulup bozulmadığı anlaşılamaz, bu ancak bir muayene ile anlaşılır. Muayene son derece kısa ve ağrısız bir işlemdir. Bunun icin doktorunuz gazlı bez ile buyuk dudakları cekerek kızlık zarını gozlemler.

Kendi kendine kızlık muayenesi olmaz. Ayna ile hymeni gorebilirsiniz ancak bunu yorumlamak bir deneyim gerektirir.

Bazı durumlarda bir jinekolog bile buna karar veremeyebilir ve "kolposkopik incelemeye" gereksinim duyabilir. Kolposkop, vajenin, rahim ağzı ve dış genital organların bir mikroskopla buyutulerek incelenmesini sağlayan cihazdır. Ozellikle "doğal centik" bulunan hymenlerde bekaret kararını vermek guc olabilir.

Bir kişinin bakire olup olmadığı ultrason, MR veya Bilgisayarlı Tomografi ile anlaşılabilir mi?
Hayır. Tum bu yontemlerle anlaşılmaz. Yalnızca deneyimli bir jinekolog tarafından yapılan jinekolojik muayene ile anlaşılabilir.

Kızlık zarı bozulmadan gebelik oluşabilir mi?
Evet. Gebelik oluşması icin kızlık zarının bozulması şart değildir. Onceden anlatıldığı gibi esnek olan bir zar tam bir cinsel ilişkide bozulmamış olmasına karşın gebelik oluşabilir.

Diğer bir olasılık da yine ender gorulmesine karşın erkeğin kızlık zarına cok yakın bir yere boşalmasıdır. Spermler kamcılarıyla hareket eden hucreler olduklarından vajinanın girişinden rahim ağzına ve buradan da tuplere gecerek yumurta ile karşılaşıp birleşerek (dollenme sonucu) dış gebelik de dahil olmak uzere gebeliği başlatabilirler.

Bu nedenlerle tam bir ilişki olmasa bile (dışarıya boşalma ile) gebelik şansı duşuk gibi gorulse de bu şans hicbir zaman sıfır değildir.

Kızlık zarı bozulmadan muayene ya da kurtaj yapılabilir mi?
Evet. Zar yapısı uygun olan -yani acıklığı geniş olan- kişilerde hymen yapısına zarar vermeden "spekulum incelemesi" hatta kurtaj dahi yapılabilir.

Bakire bir kadının jinekolojik muayene olması mumkun mudur?
Jinekolojik muayenenin en onemli aşamalarından biri vajinanın ve rahim ağzının gozlenmesi icin yapılan spekulum muayenesidir. Gunluk tıp uygulamalarında bakire olanların muayenesinde coğunlukla bu işlem uygulanmamakta ve elle muayene makattan yapılmaktadır.

Ote yandan akıntı sorunu olan hemen hemen tum bakire genc kızlarda ve kız cocuklarında vajinal kultur almak mumkundur.

"İlk gece"de nelere dikkat etmek gereklidir?
İlk gecede veya daha geniş anlamıyla ilk cinsel ilişkide hem kadına hem erkeğe duşen onemli gorevler vardır. Bu ilk deneyimin guzel ve hatırlandığında iyi duygular uyandıran bir deneyim olması icin on koşul kadının kendini psikolojik olarak rahat ve hazır hissetmesidir. Ayrıca karşı cinsel eşe guven de son derecede onemlidir.

İlk cinsel deneyimin illaki ağrılı değildir. Kadın kendini yeterince gevşettiğinde, erkek de yumuşak ve hoşgorulu davrandığında ağrısız bir ilk deneyim gercekleşmesi cok olasıdır.

Erkek biraz sabırlı davranmalı ve "on sevişme" denilen surecin uzatılarak vajenin yeterince ıslanması sağlanmalıdır. Boylelikle penisin vajinaya girişi kolaylaşacaktır. Ayrıca, kayganlaştırıcı jel (=lubrikantlar) olarak eczanede satılan ve recetesiz alınabilen ilaclar da ilişki oncesi genital bolgeye uygulanabilir.

Kadınların ilk deneyimlerinde en onemli korkularından biri gebe kalmaktır. Bu yuzden erkeğin prezervatif kullanması veya kadının doktoruna danışarak uygun bir korunma yontemini kullanmaya başladıktan sonra ilişkide bulunması en idealidir.

Kızlık zarı tamir edilebilir mi?
Evet. Kızlık zarı tamir edilebilir ve bu işleme "himenoplasti (hymenoplasty)" ya da "hymenorraphy" isimleri verilmektedir. Bunun icin ne zaman ya da kac defa ilişki olduğu onemli değildir. Doğum yapmış kadınlarda bile kızlık zarı tamir edilebilir.
Kızlık zarının tamir edildiği ancak bir jinekolog veya adli tabip tarafından anlaşılabilir.

Gercekte bozulmuş olan zarın tamamen tamir edilmesi ve eski haline getirilmesi olanaksızdır. Son derece ince yapıda olan bu doku genelde dikiş tutmaz. Ortamda bulunan fazla sayıdaki mikroorganizma yara yerini kolayca enfekte edebilir.

Buna karşılık vajina duvarından alınan parcalar ("vajinal flebler") ile yeni bir hymen yapılabilir. Bu durumun hukuksal ve ahlaki boyutu tartışmalı olmakla beraber bizim toplumumuz gibi bekaret nedeni ile cinayetlerin bile yaygın olarak gorulduğu toplumlarda bazan hayat kurtarıcı olabilmektedir.

Kızlık zarı tamiri ile ilgili olarak tum dunyada tartışmalar surmektedir. Ancak bu "yapay bekaretin" ne kadar gerekli olduğu konusunda fikir birliği yoktur.

Ozellikle batılı yazarlar bunun son derece gereksiz bir işlem olduğunu duşunurken, bazıları işlemin etik acıdan estetik ameliyattan farklı olmadığı fikrindedirler.

Hymen onarımını (hymenoplasti) isteyen bayanlar; bunu, yaşadıkları toplumsal cevreye bağlı olarak sosyal statulerini, mutluluklarını, hatta yaşamlarını devam ettirebilmek icin gerek duyduklarını ifade etmektedirler.

Ameliyat ne zaman yapılmalıdır ?
Bu yapılacak olan ameliyatın turune bağlıdır. Bazı ameliyatlar evlilikten bağımsız olup her zaman yapılabilirken (uzun vadeli onarım), bazıları evlenmeden 2-4 gun once (kısa vadeli onarım) yapılabilir.

İşlem genelde 20-30 dakika kadar suren, genel anestezi (uyutularak) veya lokal anestezi (uyuşturularak) ile yapılabilen nispeten basit bir operasyondur. İşlemi yapan kişinin beceri ve tecrubesine yanında kişinin vajen durumuna gore başarı şansı değişmektedir.
Her jinekolog kızlık zarı onarımı ameliyatı yapabilir mi?
Hayır. Pek cok jinekolog bu ameliyatı prensip olarak yapmaz. Ancak Amerika Birleşik Devletleri de dahil olmak uzere dunyanın hemen her ulkesinde bu ameliyatı yapan doktor ve klinikler mevcuttur. Kızlık zarı operasyonları aynen vajina estetiği ile ilgili operasyonlar gibi son yıllarda guncelliğini koruyan ve arttıran operasyonlar arasındadır...

[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]