Sevdiğimiz sanatcıları, oyuncuları, yayıncıları ve daha nicelerini sosyal medya platformlarından takip ediyoruz. Ancak sosyal medyada gorduğumuz her hesap gercek olmayabiliyor. Ozellikle de toplum tarafından sevilen unluler, sahte hesaplardan oldukca şikayetci.
Sahte hesaplardan yapılan paylaşımlarda bazen ilginc soylemlere de denk gelebiliyoruz. Peki bu insanlar neden bir unlunun sahte hesabını acma gereği duyuyorlar? Doğrulama platformu Malumatfuruş'un internet sitesinde ve Twitter'da paylaştığı gibi sosyal medyada bu hesaplarla sık sık karşılaşıyoruz. Gelin bir de amaclarına yakından bakalım.
Haluk Bilginer adına acılan hesap, haberlere bile konu oldu.
Haluk Bilginer Twitter kullanmıyor olmasına rağmen sahte hesaplarıyla en cok karşılaştığımız isimlerden biri. Gectiğimiz gunlerde de KPSS 2022 ’de Haluk Bilginer ile ilgili soru sorulması sosyal medyanın gundemine oturmuştu.
Hatta Haluk Bilginer ’in sahte hesabı tarafından yapılan (yukarıda gormuş olduğunuz) bu paylaşım, haber sitelerinde paylaşılmış ve Bilginer'in oğrencilerin ilgisine karşı teşekkur ettiği bildirilmişti. Tabii ki bunun bir sahte hesap olduğunu anlamak, dikkatli bakılmadıkca oldukca zor. Zira kullanıcı adında kucuk bir harf eksikliği dışında hesabın sahte olduğu pek de belli olmuyor. Neyse ki haberlere bile cıkan bu hesap, şu anda kapatılmış durumda.
Beyazıt Ozturk ’un sahte hesabı, bir donem adeta olay yaratmıştı.
Dışarıdan bakıldığında sahte bir Twitter hesabının olay yaratması sacma geliyor olabilir. Ancak yukarıda gormuş olduğunuz gibi, Ozturk'un kendisiymiş gibi attığı tweetle binlerce beğeni almayı başarmıştı. Ustelik bu kadar olay yarattıktan sonra hesabın kullanıcı adı değiştirildi ve 'Bells Haber' oldu.
Beyazıt Ozturk ’un parodi hesabı olarak başlayıp “Bells Haber”e donuşen hesap, bir sure sonra askıya alındı. Ancak askıya alınmadan once farklı parodi hesaplardan da reklamları yapıldı.
Haluk Bilginer ve Selcuk Yontem ’in sahte hesapları uzerinden de bu reklamların yapıldığını gorduk.
Bilginer ve Yontem ’in parodi hesaplarından Bells Haber ’in reklamlarının yapılması akıllara bazı soru işaretlerini getirdi. Orneğin tum hesapların aynı kişi veya kişilere ait olabileceği gibi...
Bir hesabın kullanıcı adı değiştikten sonra yeni kullanıcı adının başka parodi hesaplarından reklamının donmeye başlaması oldukca şupheli bir durum. Zira tweetlerin paylaşım saatleri ve yazı dilleri de birbirine epey yakın. Bu kadar arka arkaya tweet atabilmeleri icin ya aynı anda reklam almış olmaları ya da aynı kişiler tarafından yonetiliyor olmalı gerekir.
Selcuk Yontem'in sahte hesabı bir sure sonra kapatıldı. Ancak Haluk Bilginer'in sahte hesabının kullanıcı adı değiştirildi.
Beyazıt Ozturk'un Bells Haber'e donuşturulduğu hesap ve reklamlar yapılmaya başlanan Selcuk Yontem'in parodi hesabı bir sure sonra kapatıldı. Ancak Haluk Bilginer'in hesabının adı yine benzer bir şekilde haber sayfasına donuşturuldu. İsmi ise 'foxhabercom' oldu.
Tabii ki bu hesap da kısa bir sure icinde kapatıldı. Yani aynı kişiler tarafından yonetildiğini duşunduğumuz 3 hesaptan 2'si farklı bir kullanıcı adına gecti ancak hepsinin sonu aynı oldu. Benzer durumları bircok farklı parodi veya fan hesabında gormeye devam ediyoruz. Bazıları ise yalnızca o unluyu taklit etmekle yetiniyor.
Celal Şengor, sosyal medya kullanmadığını defalarca kez belirtmiş olmasına rağmen sahte hesapları kendisini pek aratmıyor.
Twitter hesabı kullanmadığını soyleyen tek unlu, Celal Şengor de değil.
Birce Akalay, Tamer Karadağlı, Turkan Şoray, Berguzar Korel ve Oya Başar gibi isimler de Twitter kullanmadıklarını acıklamıştı. Ancak Twitter'a girip isimlerini arattığımızda isimlerine acılmış bircok hesapla karşılaşıyoruz. Bunların icinde hayranları tarafından acılan, unlu isimle ilgili iyi niyetli paylaşımlar yapan sayfalar coğunlukta olmasına rağmen kendisini o kişi gostererek bu hesabı birgecim kaynağınadonuşturenler de var.
Yaptıkları retweetlerden, attıkları tweetlere kadar bircok şeyden para kazandıklarını tahmin etmek de cok zor değil. Ustelik bu reklamların bircoğu yasa dışı bahis sitelerini de iceriyor.
Bu hesaplarla baş etmekte zorlanan Sezen Aksu, resmi internet sitesi uzerinden bir bildiri de yayınlamıştı.
Peki bu insanlar sahte hesaplardan yaptıkları bu paylaşımlarla neyi amaclıyor? Mik Portal İşin ozu cok basit: toplum tarafından tanınan ve sevilen insanların ‘adını ’ kullanmak. Unlulerin isimleriyle acılan hesaplar, hayranları tarafından anında fark ediliyor. Ustelik bu hesaplarda “Twitter hesabı actım” gibi ibareler yer aldığında gercekten de hesabı acan kişinin o unlu olduğuna inananlar olabiliyor. Bu sayede de takipci sayıları hızla artıyor.
Takipci sayıları artışa gectikten sonra ise yapılan paylaşımların rengi bir tık değişmeye başlıyor. Orneğin reklamlarla para kazanabiliyor, toplumsal sorunlarla ilgili olumlu veya olumsuz goruşlerini paylaşarak kafa karışıklıklarına neden olabiliyorlar. Bununla birlikte Beyazıt Ozturk adına acılan hesapta da gorduğumuz gibi belirli bir takipciye geldikten sonra bu hesapları satabiliyorlar.
Hesapları sattıklarında ise binlerce lira kazanabiliyorlar.
Bir donem Twitter hesapları alıp satan bir icerik ureticisinin bize verdiği bilgiye gore; 200.000 takipcisi olan bir hesap yaklaşık 50 bin TL'ye satılabiliyor. Ancak aldığımız bilgide bahsi gecen hesaplar parodi hesapları kapsamıyor. Bir parodi hesabı almak veya satmak istediğinizde bu miktar değişiklik gosteriyor olabilir.
Sonuc olarak işin ozunde, fazla takipcisi olan bir hesap satın alıyor olsanız da kullanıcı adı tanıdık bir isim olduğunda bu miktarın artabileceğini unutmamak gerekiyor.
Tabii hesabın kapatılabileceğini de unutmamak lazım.
Saymış olduğumuz bircok parodi hesap, şu anda aktif değil. Twitter, bot ve sahte hesaplar konusunda eskiye kıyasla cok daha sıkı bir tutum sergiliyor. Onaylı olmayan bircok hesabın kişisel bilgiler kısmında "Parodi" veya "Fan" gibi ibareler goruyoruz. Bunun nedeni de Twitter'a gidebilecek şikayetlere karşı "Ben bir kişiyi taklit etmiyorum, bu bir parodi hesap" diyebilmek.
Nitekim bu ibareler coğu zaman yeterli olmayabiliyor.Parodi hesabını actığınız isim tarafından şikayet edildiğinizde veya hesabınızla ilgili cok fazla şikayet gittiğinde Twitter, hesabı inceleyip askıya alabiliyor. Yani eğer bu hesabı satın aldıysanız paranızı cope atmış olabiliyorsunuz.
Sahte hesapları nasıl anlayacağız?
Sahte hesapları anlamanın birden fazla yolu var. Ancak toplum tarafından sevilen, her yerde fotoğraflarını bulabileceğimiz bu isimlerin sosyal medya hesaplarının gercek olup olmadığını anlamak bir miktar daha zor. Bunun icin yapabileceğiniz ilk şey kişisel bilgiler kısmında parodi veya fan gibi ifadeler olup olmadığına bakmak olmalı. 'Official' veya 'Resmi' gibi ibareler yer alıyorsa da bu hesapların buyuk bircoğu o ismin kendisine ait oluyor. Zira kendisine ait değilse de kısa sure icinde Twitter tarafından tespit edilip banlandığını gorebilirsiniz.
Yapabileceğiniz diğer bir şey de farklı sosyal medya hesaplarına ve varsa internet sitesine bir goz atmak olmalı. Eğer şuphelendiğiniz hesapla ilgili herhangi bir acıklamaya rastlamadıysanız kucuk bir Google araması da yapabilirsiniz. Tanıdığımız bu isimler zaman zaman yaptıkları acıklamalarda sosyal medyadaki sahte veya gercek hesaplarıyla ilgili de soylemlerde bulunabiliyor. Bununla birlikte diğer sosyal medya hesaplarıyla Twitter paylaşımları arasında bir tutarsızlık olup olmadığı da hesabın sahte olup olmadığı hakkında bilgi verebilir. Orneğin bir hesapta İstanbul konserinden yeni cıkmışken, diğer hesabında aşk acısı cekiyorsa bu yuksek ihtimalle sahte bir hesaptır.
Bir kez daha belirtelim ki; bu hesapların hepsi aynı şekilde işlemiyor. Yalnızca bir unluye hayran olduğu icin 'fan' adı altında sayfalar acıp kimseye zararı dokunmayan yuzlerce hesap var. Bu yuzden de hepsini aynı kefeye koymamız doğru olmayacaktır. Siz yine de sosyal medyada gorduğunuz her Elon Musk'a inanmayın.