Kıl donmesi hastalığı kuyruk sokumunda ciltte giriş ve bazen cıkış delikleri bulunan,cilt altında ici kıl yumağı dolu etrafı bir zarla (kapsul) kaplı bir oluşumdur. Tedavide esas olan bu oluşumu etrafındaki zarla, kesecik ile birlikte hic zedelemeden cıkarmaktır. Bu kesecik dışında bazı tekniklerde yapıldığı gibi fazla sağlam doku cıkarılmasının onemi yoktur.
Acık Bırakma Tekniği
Hastalıklı doku yani kıl yumağı ,etrafındaki zarla birlikte cıkarılır. Yara kapatılmaz.Vucut kendiliğinden yarayı kapatmaya calışır.Ameliyatın kısa surmesi,lokal anestezi ile yapılabilir olması,tekrarlama ihtimalinin az olması gibi avantajları vardır. Fakat yara kapanıncaya kadar pansuman gerektirmesi ve bu surenin oldukca uzun (bazen 1-2 ay) surmesi onemli bir dezavantajdır. Bu hastalık genc nufusta gorulen bir hastalıktır,genc bir insanı bu kadar uzun sure sosyal hayattan uzak tutmak zor olduğundan az uygulanmaktadır.
Primer kapama yontemi
Hastalıklı alan kısmen etraf sağlam dokuyla birlikte kuyruk sokumuna kadar cıkarılır. Sonra yara dikişle kapatılır. Yara buyukse dren (hortum ) konulur.Doku kaybı genişlik ve derinlik olarak fazla olduğundan orta hat daha da derinleşir.Dikişlerde gerginlik olacağından yara acılması sıktır. Nuks oranı yuksektir.
Flep (doku) kaydırma yontemleri
Hastalıklı alan dortgen (baklava dilimi) şeklinde geniş olarak cıkarılır. Cıkarılan bu geniş alanı kapatmak,orta hattın silinmesini sağlamak ve o bolgede gerginliği azaltmak icin yan alandan yine geniş ve genellikle dortgen şeklinde doku getirilir. Bu ameliyatta kucuk bir hastalıklı alan icin gereğinden fazla bir alan cıkarılmaktadır.Yandan getirilen doku da sayılırsa oldukca fazla dokunun orjinalliği kaybedilmektedir. Daha sonra da değişik şekillerde koşeli,uzun kesi izi olmaktadır.Yara izini onemseyen hastalar icin bu iz onemli sorun teşkil eder. Genel anestezi altında ve hastanede en az 1-2 gun yatarak yapılan bir ameliyattır. Dren bazen bir hafta kadar kalabilmektedir.Getirilen flebin kanlanmasının bozulmaması ve yaranın sağlıklı tutabilmesi icin 15 gun kadar yuzu koyun yatmak gerekir. Hastalıktan daha buyuk bir ameliyat olduğundan yine en az 15 gun kadar istirahat gerekir,işe gidemez.
Kesi buyuk olduğundan ağrı fazladır.Enfeksiyon,yara acılması gibi sorunlar olursa zorlukla iyileştirilebilir. Bazen hastalığın giriş cıkış delikleri iki tarafa dağılmışsa , hastalık geniş bir alanı kaplıyorsa yani cıkarılması gereken hastalıklı alan baklava dilimi gibi geniş alandaysa mecburen flep yontemi uygulanabilir. Fakat kucuk bir alandaysa ve hastalık orta hattan fazla uzaklaşmamış ise gereksiz doku cıkarılacağından flep yapmak da gereksizdir. Nuks oranları sanıldığından ve ilk yapılmaya başlandığında iddia edildiğinden daha fazladır. İlk uygulanan flep yontemi ‘Limberg plasti ‘dir . Daha sonra cıkarılan doku ve flebin ceşidine gore Z plasti,Y Plasti gibi ceşitleri vardır.
Karidakis Ameliyatı:
Teknik olarak flep kaydırma ameliyatıdır. Ama geniş doku kayıpları ve geniş kesiler yoktur. Orta hattın sağındaki veya solundaki doku 1 cm. kadar diğer tarafa kaydırılır. Amac orta hattaki (intergluteal sulcus) derinliği azaltmaktır. Cıkış deliğinin olduğu taraftan fazla kesildiği icin diğer taraf fazla alınan tarafa doğru kaydırılır. Tekrarlama ihtimali mikrosinusektomiden ve acık bırakma tekniğinden biraz daha fazladır. Fazla iz kalmaz,kalan iz orta hattın bir tarafında duz cizgi şeklindedir.Enfeksiyon ve kanama gibi ihtimaller flep yontemlerine gore daha azdır,olsa bile sorunsuz halledilebilir.Genel anestezi gerektirdiğinden hastaneye 1 gun yatış gerektirir.
Bascom Ameliyatı (Mikrosinusektomi)
Olabilecek en kucuk kesi ile kıl yumağını etraf kapsuluyle ve ciltteki giriş cıkış delikleriyle birlikte cıkarmaktır. Tum dunyada Bascom adıyla yaygın olarak yapılmaktadır. Bascomda kist orta hattın yanından bir kesi ile cıkarılır,orta hattaki delikler pit pikhing yontemi ile nokta şeklinde cıkarılır.Lokal anesteziyle yapılabileceğinden hastanede yatış gerektirmez.Enfeksiyon,kanama,cilt acılması gibi problemler nadirdir,olsa bile problem yaratmaz.Sosyal hayattan fazla uzak kalınmaz,erken donemde işe donulur.Doku ve cilt kaybı en az duzeyde olduğundan gerginlik ve ağrı azdır. Nuks oranı en az ameliyatıdır.
Marsupiarizasyon
Yalnızca kıl kistinin on duvarı yani cilt cıkarılır. Kist temizlenerek yerinde bırakılır. Cildin iki yanı kistin tabanına dikilir.Gorulduğu gibi kist tamamen cıkarılmaz ,orta hatta kistin bir duvarının oluştuğu derin bir cukur oluşur. Kıl donmesinin kistin tamamının duvarı da dahil cıkarılma prensibi uygulanmadığından gercek tedavi değildir.Yara iyileşmesi uzun surer.Gunumuzde neredeyse kullanılmayan bir yontemdir.
İntrafleksiyon yontemi
Kist etraf zarıyla ve ciltle birlikte kuyruk sokumu kemiğinin uzerindeki sağlam zara (fasya) kadar cıkarılır.Cilt kenarları bu zara arada 1 cm.acıklık kalacak şekilde dikilir.Orta hatta derin,1 cm kadar kuyruk sokumundan oluşan bir yarık oluşur. Ağrılıdır. Yara iyileşmesi uzun surer.Bu yontem de gunumuzde az kullanılan hatta neredeyse hic kullanılmayan bir yontemdir.
Benim kişisel uygulamalarımdan bahsedersem 27 yıllık cerrahi hayatımdaki gozlemlerimden yola cıkarak şunları soyleyebilirim:
Marsupiarizasyon ve intrafleksiyon baştan beri benim mantığıma ters geldiğinden hic yapmadım. Bu ameliyatları yapan ağabeylerimden gorduğum kadarıyla sonuclar cok kotu oluyordu. Mesleğimin ilk yıllarında bir kac tane acık bırakma tekniği uyguladım,iyileşme 2 ayı bulduğundan hic kimseyi bu kadar uzun hasta pozisyonunda bırakmaya hakkımın olmadığını duşundum ve sonrasında yapmadım. Flep yontemi ilk cıktığı yıllarda nuks oranı az olduğu iddia edilmekteydi.Bu nedenle yuzlerce limberg plasti,Z plasti ameliyatını hem de severek yaptım.Sonra nuks oranının o kadar da az olmadığını gorduğumden mecbur kalmadıkca yapmıyorum. Uygun hastalarda lokal anesteziyle yapılabilen mikrosinusektomiyi tercih ediyorum ve sıklıkla bu ameliyatı yapıyorum. Mikrosinusektominin uygun olmadığı hastalarda hastane koşullarında,genel veya spinal anestezi altında karidakis yapıyorum.

[h=2]İstanbul Genel Cerrahi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]