Kemik :
Kemik yaşayan ve gelişen bir yapıdır. Yapısı, kollajen adı verilen ve yumuşak bir catı sağlayan bir protein ile bu catıya guc veren ve sağlamlaştıran bir mineral olan kalsiyum fosfattan oluşmaktadır. Bu kombinasyon kemiği guclendirirken uzerine uygulanan kuvvetlere karşı da esnek hale getirir. Vucudun kalsiyumunun %99’undan fazlası kemiklerde ve dişlerde yer almaktadır. %1’i de kanda bulunur. Yaşam boyunca eski kemikler yıkıma uğrar(rezorpsiyon) ve iskelete yeni kemik eklenir(formasyon). Cocukluk ve ergenlik cağlarında yeni kemik oluşumu kemik yıkımından daha hızlıdır. Bunun sonucunda kemikler daha buyur, ağırlaşır ve yoğunluğu artar.
Kalsiyum:
Kemiklerin gelişimi icin en onemli mineral kalsiyumdur. Buyume suresince beslenme ile kalsiyum alımının yeterli miktarda gercekleşmesi guclu ve sağlıklı kemiklere sahip olmak acısından son derece onemlidir. Eğer cocukların genetik yapılarının elverdiği mumkun olan en ust duzeyde kemik kutlesine sahip olmaları icin; beslenmeleri, iskeletin ihtiyaclarını karşılamak icin gerekli olan kalsiyum eşiğini karşılamak durumundadır. Genclikte en ust duzeyde kemik kutlesine sahip olmak daha sonraki yaşlarda kemik erimesi, raşitizm gibi hastalıklardan korunmak icin onem taşır.
Adolesanlarda Kemik Gelişimi:
Adolesan cağı fiziksel, ruhsal ve sosyal yonden hızlı buyume, gelişme ve olgunlaşma surecleriyle cocukların yetişkinliğe geciş donemidir. Bu donemde kazanılan doğru ve yanlış alışkanlıklar bireyin yaşam boyu sağlığını etkileyebilir. Buyume-gelişme nedeniyle besin oğeleri gereksinimleri artmıştır. Ozellikle kemik kitlesi hızlı bir artış gosterir. Kemik gelişimi nedeniyle başta kalsiyum olmak uzere artan protein, vitamin ve minerallerin diğer yağ gruplarından farklı olarak gıdalardan temin edilmesi gerekir. Aksi halde zayıflık, boy kısalığı, okul başarısında duşme, yorgunluk, dikkat azalması, halsizlik , başağrısı, baş donmesi, uşume, terleme gibi sağlık bozuklukları ortaya cıkabilir.
Adolesan donem beslenmesinde dikkat edilmesi gereken konular; 1. Kahvaltı oğunu atlanmamalıdır.2. Temel besin gruplarını iceren yemek ve yiyecekler oğunlerde dengeli olarak tuketilmelidir.3. Yemekle birlikte cay tuketilmemelidir (vucutta kan yapıcı oğelerin yararlılığını azaltır). Kahvaltıda cay yerine sut veya taze sıkılmış meyve suyu icilmelidir.4. Bu yaş grubu icin en iyi icecek sut ve ayrandır. Kola turu iceceklerden uzak durulmalıdır.
Kalsiyum Kaynakları:
Kalsiyumun en onemli kaynakları sut ve sut urunleridir. Cocukken cok sut icen yetişkinler icmeyenlere oranla daha iyi bir kemik yoğunluğuna sahiptir. Sut takviyesi ayrıca cocuklarda en azından kısa vadede boyu uzatır ve kemik oluşumunu guclendirir. Bazı cocuklar sut tuketiminin yan etkilere neden olduğu ya da sadece tadını sevmemeleri nedeniyle inek sutu icmekten uzun sureli olarak kacınırlar. İnek sutunden alınan kalsiyum eksikliğini telafi etmek icin diğer kalsiyum zengini yiyecek alımını arttırmamaları veya mineral kalsiyum takviyesini yapmamaları halinde cocukların kemik sağlıkları tehlikeye girebilir. Sut diğer onemli besinler yonunden de zengin bir kaynak olduğu icin sut icmemek genel buyumeyi ve kemik gelişimini olumsuz etkiler.
Sut ceşitli yonlerden buyuk onemi olan kalsiyum acısından zengin bir kaynaktır. 1 bardak sut bize ortalama olarak 300 mg. kadar kalsiyum vermektedir ki bu değer et, ekmek gibi temel besin maddelerinde bulunanlardan kat kat fazladır. Kemik ve diş oluşumunda, kasların guclenmesinde, sinir sisteminin normal calışmasında, fosfor ve D vitamininin vucuda alınmasında, demir eksikliğinden ileri gelen rahatsızlıkların onlenmesinde, hatta kanın pıhtılaşmasında onemli rolu vardır. Kalsiyumun birinci işlevi kemik ve dişlerin gelişimi ve sağlığının korunmasıdır.
Adolesanlarda kalsiyum dengesinin sağlanması icin alınması gerekli olan kalsiyum miktarı gunluk ortalama 700 mg dır.

[h=2]İzmir Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]