KELOİD: YARA İYİLEŞMESİNDE KONTROL MEKANİZMASININ KAYBI
Keloid ya da hipertrofik nedbe yara iyileşme surecinin ardından ortaya cıkabilir ve onemli bir sorundur. Deride,“abartılı” bir yara iyileşmesi surecinin sonucu olarak hipertrofik nedbe veya keloid gelişir. Her iki durumda da kollajen ve glikoproteinlerde aşırı miktarda depolanma soz konusudur. Hipertrofik nedbe veya keloid ayırımı guc olabilir; genellikle keloid yaranın orijinal sınırlarını aşar, sert ve acık renktedir, gerileme cok nadirdir. Hipertrofik nedbe ise yara sınırlarının dışına taşmaz, pembe/kırmızı renktedir ve zamanla kendiliğinden geriler.
Keloid, genel olarak koyu renkli ırklarda daha sık gorulmektedir. Her yaşta gorulmekle birlikte coğu kez pubertede ortaya cıkmakta, gebelikle birlikte artmakta ve menopoz sonrasında azalmaktadır. Keloid gelişiminde rol oynayan faktorlerin başında genetik yatkınlık ve travmanın tipi gelmektedir. Kulak delinmesi, laserasyon, doğme, aşılama, enjeksiyon, bocek sokması, kendiliğinden iyileşmiş yanık yaraları, sivilce ya da yaranın gergin olması (yaranın gergin olarak dikilmesi, omuz ve gogus -sternum- yerleşimi) gibi faktorler keloid icin zemin hazırlar. Kotu nedbe, hipertrofik nedbe ve keloid riski duşunulerek cerrahi ve cerrahi dışı onleyici tedbirlerin alınması hasta ve hekim acısından yuzguldurucu olacaktır.
Keloid hastasının doktora başvurma sebebi kaşınma, ağrı ve kotu gorunumdur.
KELOİDDE TIBBİ TEDAVİ:
Basınc uygulanması: Hem keloid oluşmaması icin hem de keloidin tedavisi icin basınclı sargı uygulanması, eldiven, korse, maske kullanılması tavsiye edilir.
Kortikosteroid tedavisi:
Keloid dokusu icine kortikosteroid enjeksiyonu tek başına ve diğer tedavi yontemleriyle birlikte kullanılabilir. Tek başına kullanıldığında sert keloid dokusunu yumuşatabilir, kucultebilir ve kaşınma, yanma ağrı gibi semptomları gecirebilir, ancak tumuyle iyileşme sık değildir. En sık tercih edilen ilac triamcinolone acetonide dir. 2-3 haftalık aralıklarla tekrarlanabilir. Uygulamanın ciltte incelme, pigment azalması, kılcal damar gelişmesi gibi yan etkileri olabilir. Ozellikle koyu tenli kişilerde ilacın keloid dışına taşırmamaya dikkat edilmelidir.
Silikon uygulaması:
Etki mekanizması kesin olarak bilinmemektedir. Basınc oluşturma, doku oksijen basıncında değişiklik, yara bolgesinde sıcaklık artışıyla kollajen yıkımının hızlanması ve hidrasyonun artması one surulen mekanizmalar arasındadır. Silikon, dermisten emilmemektedir. Silikon materyaller gunde 23-24 saat sureyle ve en az 3 ay kullanılmalıdır. Nedbenin şekline uygun olarak hazırlanmalıdır. Cilt ve silikonun gunluk temizliği yapılmalıdır.

KELOİDDE CERRAHİ TEDAVİ
Keloid dokusunun basit eksizyonu sonrasında keloid cok sık ve daha buyuk /geniş olarak olarak nuks etmektedir. Cerrahi tedavinin erken radyoterapi ile birlikte kullanılması halinde nuks oranları belirgin olarak duşmektedir. Radyoterapi doku icine radyoaktif teller yerleştirilerek (interstisyel tedavi, brakiterapi) yapılabildiği gibi eksternal radyoterapi şeklinde de uygulanabilir. Lokalize duşuk doz yuzeyel verildiği icin yan etkisi azdır. Keloid dokusunun cerrahi olarak cıkarılmasının ardından silikon uygulamasının keloid nuksunu %75-85 oranında azalttığını ileri suren yayınlar mevcuttur.

Yara iyileşmesinde amac, hipertrofik nedbe ve keloid oluşumunun onlenmesidir. Bununla ilgili tum tedbirlerin (doğru cerrahi teknik, basınc uygulaması, kremle masaj vb) alınması gerekir. Keloid gelişmiş ise; semptomların giderilmesi, fonksiyonel ve kozmetik duzelmenin sağlanması ve tekrarlamanın onlenmesi esastır. Kombine tedavi yontemleri cok daha başarılı sonuclar verdiği gerceği unutulmamalıdır.
Prof.Dr.Sıdıka Kurul
Plastik,Rekonstruktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı





[h=2]İstanbul Plastik Cerrahi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]