MR (Manyetik Rezonans): Buyuk mıknatıslarda oluşturulan guclu manyetik alanın icerisine hasta alınarak radyo dalgaları kullanılarak kişinin vucudunun incelenmesi olarak ozetleyebiliriz.
Ekstra bir hazırlığa gerek duyulmayan cekilebilmekte. Hasta ac veya tok fark etmeksizin cekilebilir. Ancak MR cihazı icerisinde cok guclu bir manyetizma olacağından dolayı kişi MR sırasında uzerinde herhangi bir metal eşya taşımamalıdır.
MR sırasında kişinin hareket etmesi goruntuyu bozacağı icin kişinin hareket etmemesi istenir. MR işlemci 30-40 dakika kadar sureceğinden dolayı klostrofobisi bulunan kişilere veya cocuklara doktor izin verdiği takdirde anestezi altında yapılabilir.
Beyin tumoru, alzheimer, felc gibi sinir sistemi rahatsızlıklarını saptamada kullanılır. Damarların, gozun yapısının incelenmesinde de oldukca etkilidir.
CT (Bilgisayarlı Tomografi): Yine MR gibi dairesel bir cihaz ve hastanın yatacağı bir yataktan oluşmaktadır. Farklı acılardan cekilen rontgen filmlerinin birleştirilmesi sonucu tomografi sonucu elde edilir. Elde edilen sonuclar bilgisayar ortamında birleştirilerek 3 boyutlu bir goruntu elde edilir.
Kemik yapısındaki bozuklukların incelenmesi, ic organ yaralanmalarında, ameliyat ve biyopsilerin planlanmasında, kanser evrelerinin belirlenmesinde, bobrek taşlarının saptanmasında ve daha bircok alanda kullanılabilir.
Tomografi oncesi birkac saat yeme ve icme bırakılmalıdır. Hasta uzerindeki kıyafetleri cıkararak hastane onluğu giyer.
Bazı tomografi tiplerinde hastanın yattığı yatak sabit, cihaz hareketliyken bazı tomografi tiplerinde ise hastanın yattığı yatak hareketli, cihaz sabit olabilmektedir. Hastanın yattığı yatak daire şeklindeki motorlu rontgen kaynağının icinden gecmektedir. Hasta, doktorun kararına gore yatağa sırt ustu veya yuz ustu yatabilmektedir.
Yine MR'daki gibi hastanın hareket etmesi goruntuyu bozabilir. Bu yuzden bazen hastadan nefesini tutması istenebilir.
Tomografi sırasında cihazdan bazı sesler gelebilir. Hastanın yattığı yatak cekim sırasında ufak hareketler yapabilir.
Tomografi sırasında hasta tomografi odasında yalnız kalmaktadır. Ancak radyoloji uzmanı hastayı bir pencereden gorebilir ve hasta ile radyoloji uzmanının iletişim kurabileceği bir sistem bulunur.
Dokuların daha net goruntulenmesi icin bazen ilaclı tomografi cekilebilir. İnceleme turune gore bu kontrast ilac ağızdan veya damar yolu acılarak verilebilir.
Bu ilac sonrası yan etkiler gorulebilir.
Tomografi cihazı yuksek radyasyon yaydığından dolayı MR'a gore daha risklidir.
CT ve MR Arasındaki Fark Nedir?
* Tomografide X Işınları kullanılır. MR'da ise manyetik alan.
* MR daha cok beyin ve omurilik rahatsızlıkları, sporcu yaralanmaları, kas ve iskelet sisteminin incelenmesinde kullanılırken CT ise belli bir kesitin 3 boyutlu goruntulenmesinde kullanılır.
* Tomografi işlemi genelde 5-10 dakika gibi kısa bir surede yapılabiliyor iken MR ortalama 30 dakika civarı surmektedir.
* Tomografi daha hızlı sonuc verdiğinden dolayı genelde acil servislerde tomografi kullanılır.
* MR cihazı tomografi cihazından daha pahalıdır.
* Goruntude ise bu şekilde bir fark olur:
(Soldaki tomografi, sağdaki MR.)