Insan yaşamının bazen zor donemleri vardır. Yaşamınızdaki kayıplar ve kayıp sonrasi yeniden hayata tutunmak en onemli yaşam krizlerden biridir. Kayıp denilince genelde akla gelen, olum olgusu olmakla birlikte aslında yaşamimizdaki kayıplarimiz sadece olum olgusuyla sınırlı değildir. Ornegin boşanmak, sevgiliden ayrılmak, iş değişimi ya da işten ayrılma, şehir da ulke değiştirme hatta bir semtten başka bir semte taşınmak bile insan ruhunda kayıp olarak hissedilir. Elbette bu kayıplar arasında en ağır olani olumun yarattığı kaybın bıraktığı izlerdir. Kayıp sonrası surec kriz ve yas donemlerinden oluşmaktadır.

Bu surec; ozellikle gunumuz batı toplumlarında "guclu olmak" seklinde tanimlandigi gibi, kayip sonrasindaki bir iki haftada tamamlanıp, calisma ve gunluk hayata kisa surede donmeyi ongoren kısa bir surec değildir. Kayipdan sonraki surec , ceşitli evreleri olan ve her bir evresi yaşanılan kayibin insan ruhunda bıraktığı izleri ifade ettigi bir donemdir.

Uzmanlara gore; sağlıklı gecirilen kayıp sonrasi surec en az 4 ile 6 ay suresinde tamamlanmakta olup, kişinin kayip karşındaki ruhsal savunmalarına gore iki yila kadar da uzayabilmektedir. Bu surecinin ilk evresi "keder" duygusunun hakim olduğu "kriz donemi" olup, bu donem birbirini takip eden sureclerden oluşmaktadır. Bunlardan ilki kayip karşısında bedenimizin fiziksel tepkiler vermesidir. Donup kalmak, olanlari anlamakta gucluk cekmek , dış gerceklikten kopmak, şok olmak, bağırmak ve ağlamak gibi tepkiler bu evreye girmektedir. Ikıncı evre ise inkar donemidir. Yaşanılan kaybın aslında gercek olmadığını duşunmek ve kaybettigimize inanmama donemidir.

Bu donem ozellikle ani olum ya da ani kayıplar gibi beklenmedik olaylar sonrasında daha sık gorulur. Ucuncu donem pazarlık aşamasıdır. Kişi kaybının karşısında zamanı geri almak ve kaybin hemen oncesindeki olayları değiştirmek ister.. Daha sonra terk eden sevgiliye ya da olen kisiye bizi birakip gittigi icin, kaybimiza dair ofkelendigimiz donemdir. Ve sonrasında kriz donemi yerini, kaybın kabul etmeye donuştuğu " yas donemine" bırakır. Sağlıklı bir şekilde bu sureclerin atlatmasının ardından olum gibi telafisi olmayan kayıplarımız icin yil donemlerinde anma torenleri yaparak anımsarız. Bu sureclerin atlatılmasında herhangi bir donemde takılmak ve bu donemi atlatamamak yas surecinin tamamlanmasını engeller. Kişiyi, bitmeyen bir keder duygusunun icine, adeta hapseder. Kaybınızin, sizin ic dunyanızdaki anlamı ne kadar buyukse ve kayıp durumunda herhangi bir psikoljik destek almadıysanız; yas surecinizin bitmemesi ve kendinizi sıklıkla keder duygusu icinde bulmanız muhtemeldir.

Ozellikle ani ve beklenmedik olum, terk edilme, iş ve itibar kaybi durumlarında sağlıklı bir yas surecinden gecmek kişi icin kolay olmayabilir. Bu tur yaşam krizlerinde profesyonel olarak psikolojik destek almanız kederinizi yaşayıp tukettikten sonra, kaybınızı kabullenip, yaşama kaldığınız yerden devam etmenizi kolaylaştırır.

[h=2]Bursa Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]