Katarakt goz icindeki şeffaf tabii lensimizin bulanıklaşması, bir nevi kirli camdan bakmak gibidir. Bu bulanıklaşma ışık hassasiyeti,uzak-yakın gorme zorluğu,renk ayırım zorluğu,derinlik kaybı,ışık kaynaklarını cift hatta birkac gorme,kamaşma gibi şikayet ve bulgular yaratır.


A. Katarakt Nedenleri
Katarakt tipik olarak kendi goz ici merceğimizin yaşlanma sonucu opaklaşmasıdır.Hayat boyunca lens (mercek) icinde yeni optik kablolar urer.Kapalı bir ortam olan mercek gittikce sıkışır ve sertleşir.İlk başta sadece uyum gucunu 45 den sonra etkileyen bu sertleşme ile birlikte bir noktadan itibaren lens icinde bir bulanıklaşma,sararma başlar.
Zamanla ilerler ve retina uzerine duşen ışığın once kalitesini bozar,daha ileri safhada ışığın gecişini engeller.Bu şekilde gelişen kesafete Yaşa Bağlı Katarakt denir.
Kalıtımsal meyil soz konusu olmakla birlikte,kotu beslenme,kronik hastalıklar,sigara riskleri arttırmaktadır. Ultraviolet ışığa maruz kalmak katarakt riskini cok arttırdığından UV blokajlı guneş gozlukleri ve kasket kullanımı tavsiye olunur.
Bunun dışında delici veya kunt darbeler de kataraktı tetikleyebilir.Ayrıca başka bazı faktorler de normal kataraktın daha erken gelişmesine sebep olabilirler. — mesela zararlı kimyasallar veya radyasyon ; kortizon kullanımı;şeker hastalığı,alkolizm.
Yuksek doz antioxidan,A, C, E vitaminleri ve Seleniumun katarakt gelişimini yavaşlatabileceğini duşuşunduren calışmalar var.
Bazı bebekler konjenital katarakt (doğumsal) ile doğarlar.Bu bebeklerde doğum oncesi faktorler (enfeksyon-ilac-kalıtımsal rahatsızlıklar-kromozom anomalileri) normal lens gelişimini etkilemiştir.Modern katarakt cerrahisi ve goz ici lensleri ile zamanında teşhis edilirse bu bebeklere de normal gorme sağlama şansı yuksektir.

B. Katarakt Şikayeti ve bulguları
Kişiden kişiye,gozden goze farklı belirtiler farklı surelerde ortaya cıkabilir. -Bulanık gorme -Tedrici renk gorme bozukluğu,nesneler daha sarı veya mat gorunur -Daha fazla ışık ihtiyacı -ışık kaynaklarını birden fazla gormek -kamaşma -gittikce miyoplaşma ve belli bir noktada yakın gozluğune ihtiyac duymama -cok ileri safhada cok az gorme ile birlikte goz bebeğinin beyazlaşması.

C.Teşhis
Teşhis muayene ile olur.

D. Tedavi Secenekleri

Modern katarakt cerahisi (bundan sonra fako veya fakoemulsifikasyon denecektir) şikayetleri cok cabuk ve başarılı şekilde yok etmektedir. Amerikada tum ameliyatların %7 sini oluşturmakta ve yıda 1,5 milyon fako yapılmaktadır. Yaygınlaşmış olması emniyetinin işaretidir.

Fako saniyede 40bin titreşim yaparak ultrasonik dalgalar yaratan bir aletle yapılır.Oluşan bu dalgalar karşılaştıkları dokuları (kataraktlı lens) parcalar. Aletin ortasındaki bir borudan parcalanan lens materyeli emilir. Emilme ile oluşacak hacım kaybını eşitlemek ,boruda tıkanıklığı onlemek ve ultrasonik enerjinin yarttığı sıcaklığı yok etmek icinaletin dış ceperinden ortadaki shafttan emilen sıvı kadar sıvı pasif olarak goz icine akar.

Fako yontemi ile lekeli-sararmış mercek cıkarılmakta yerine değişik ozelliklere sahip sentetik goz ici merceği konmaktadır. Katarakt ameliyatının 2 ayrı seansta yapılması emniyet acısından daha doğrudur.
Katarakt Cerrahisi

GOZİCİ MERCEK SECİMİ

Katarakt cıkarıldığı zaman gozun optik sisteminden yaklaşık 23 numara bir mercek de cıkarılmış olmaktadır.Bunu yuksek numara gozluk takan birinin camları cok cizildiğ,lekelendiği icin gozluğunu atmasına benzetebiliriz.
Bu durumda ameliyat olan kişinin goruntuyu retina uzerinde odaklayabilmesi icin cıkarılan lensin yerine yeni,suni bir mercek(intraokuler lens) takılması gerekir(eskiden bu teknoloji yokken hastalar ameliyat sonrası cok kalın gozlukler takarlardı).
Her biri farklı avantajlara sahip değişik intraokuler lensler vardır ve hangisinin uygun olduğu muayene sonrası doktorunuz tarafından ihtiyaclarınıza gore belirlenir ve birlikte kararlaştırılır.
Bu lensler katarakt dışında refraktif lens değişimi denilen gozluk takmamak amacıyla yapılan ameliyatlarda da kullanılmaktadır.

-Sabit odaklı(monofokal) lensler
Katarakt ameliyatlarının coğunda halen bu lensler kullanılmaktadır.Derecesine gore sadece bir mesafe icin gozluk ihtiyacını ortadan kaldırırlar.Orneğin uzak sıfırlandı ise yakın icin 2,5 numara gozluk gerekecektir. Mukemmemmel kalitede gorme sağlarlar ve yeni modelleri aberasyon dediğimiz kenar ışık carpıtmalarını da yok etmekte, her turlu ışıkta da kaliteli gorme sağlamaktadır.Yakın gozluğu takmaktan rahatsız olmayacaklara bu lensler tavsiye edilir.


-Cok odaklı (multifokal/bifokal) lensler
Uzak ve yakın gormeyi aynı anda sağlamak icin geliştirilmişlerdir. Optik ozelliklerinden dolayı değişik ışık kaynaklarını aynı anda değişik odak noktalarında toplayabilirler.Bu sayede kişi uzak ve yakın nesneleri gozluksuz olarak aynı anda net gorebilir.

Birkac marka bu tip lens olmakla birlikte hasta memnuniyeti acısından Alcon’un ReSTOR modeli en mukemmel sonucları vermektedir.Bu lens difraktif dediğimiz bir optik dizayn kullanmaktadır.Işık 2 odağa kırılmaktadır.Boylece hem yakın hem uzak net gorulur. Hastaların %90 ı artık hic gozluğe ihtiyac duymamaktadırlar, kalan %10 uzak ve yakına aynı cam olmak kaydıyla cok ufak bir gozluğe sadece araba kullanmak veya bilgisayar gibi ozel durumlarda ihtiyac duyarlar.Benzer teknoloji AMO nun TECHNIS lensinde kullanılmaktadır.

Diğer bir teknoloji refraktif denilen lens yuzeyinde konsantrik halkalar bulunan ve her halkanın ayrı mesafeleri net gosterdiği bir turdur.Uzak icin iyi olmakla birlikte yakın icin aynı memnuniyet her zaman elde edilememekte ayrıca gece ışık rahatsızlığı cok şiddetli olabilmektedir.Bu yuzden bu lensleri tavsiye etmiyorum. AMO nun REZOOM modeli bu gruptandır.


E. Kimler icin uygundur

Katarakt kişinin normal hayat stili ve gunluk aktivitelerini etkilemeye başladığı zaman ameliyat kararı alınabilir. Buradan anlaşıldığı gibi eski zamanlardaki gibi son safhaların beklenmesi sozkonusu değildir,bilakis gecikmek ameliyatı zorlaştırabilir. Aynı nedenlerle kataraktı olan biri hayat tarzından dolayı hic rahatsız olmuyorsa acele etmeyebilir.
Detaylı bir goz muayenesi sonucu iyi gormesini engelleyecek veya daha ağırlaşabilecek bir goz hastalığı olmayan kişiler ameliyat kararı alırlar.

[h=2]İstanbul Goz Doktoru uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]