KASIK FITIĞI VE KORD HİDROSELİNE DİKKAT
Belki fıtığı biliyorsunuz ama hidrosel ve kord hidroseli tanımlarını yeni duydunuz.oysa bu uc farklı tanım aynı nedenden kaynaklanan farklı hastalıkların ismi. Ustelik bebeğinizin sağlıklı gelişimini engelleyen ve coğu zaman ameliyata kadar varan onemli hastalıklar.
Anne karnındaki erkek bebeğin testisleri,28 inci haftadan itibaren torbaya iniyor.normal seyrinde,testis indikten sonra indiği kanalın kapanması gerekiyor.ancak bazı bebeklerde işlevini tamamlamış olan bu kanal kapamıyor.işte kasık fıtığı ve hidroselin (su fıtığı) oluşumunun asıl nedeni bu.
KASIK FITIĞI VE HİDROSELİN ARASINDAKİ FARK
Testis torbaya indikten sonra,kapanması gerektiği halde kapanmayarak,devam eden acıklığın capı onemli.cunku bu cap,hidrosel yada kasık fıtığının oluşumunu belirliyor.nasıl mı?
Eğer acıklık herhangi bir organ veya organ kısmının girişine izin verecek olcude geniş ise kasık fıtığı oluşuyor.eğer sadece sıvı gecişine izin verecek kadar dar ise hidrosel olarak ortaya cıkıyor.
İşte hidroseli olan bebeklerin testislerinin buyuk ve şiş gorulmesinin nedeni ,kapanmayan bu kanaldan gecen sıvıyla dolu olması.bu sıvı genellikle testisi de cevreleyecek şekilde torbaya dolduruyor.
Ancak cok sık gorulmese de uzmanların kord hidroseli (kordon kisti) olarak adlandırdıkları bir durum daha var.bu durum da sıvı torbaya kadar ilerlemeden,testisin daha yukarısın da bir kist şeklinde sonlanıyor.
ASLINDA SANILANIN AKSİNE HİDROSEL OLDUKCA SIK RASTLANAN BİR DURUM. Uzmanlar klinik olarak yeni doğan erkek bebeklerin yaklaşık % 60 ‘ında torba da az veya cok sıvı saptandığını belirtiyorlar.ancak anne babalar genellikle bunun buyuk bir şişlik ve torbalar da gozle gorulur bir buyukluk olduğu zaman farkedebiliyor.kız bebeklerde hidrosel cok ender goruluyor.
HİDROSEL NASIL FARKEDİLEBİLİR?
Anne babaları şuphelendiren ilk bulgu;bebeğin torbasındaki şişlik olur.ancak yurume donemindeki cocuklar da sabah yatak tan kalkınca daha az,akşam saatlerinde daha fazla şişlik gozlemek mumkun.hidrosel,testisi de icinde alan sıvı dolu kesenin gorulmesi ve bir uzman tarafından muayenesi ile kolaylıkla tespit edilebiliyor.ancak cok gergin bir kese olduğunda testisin torbada farkedilmesi guc olabilir,bunun icin basit bir yontemle;bir el feneri ile torbaya ışık tutulduğunda,bu şişliğin her tarafı aydınlanıyorsa rahatlıkla hidrosel tanısı konuyor.
KORD HİDROSELİ NEDİR?
Kord hidroselinin teşhisi daha guc diğer adıyla (kordon kisti)kasık kanalına yerleştiğinde kasık fıtığından ozellikle boğulmuş kasık fıtığına cok benzer ve ayırt edilmesi gerekiyor.
Kasık kanalında uzun sure var olan şişlik ve kusma,huzursuzluk ve kaka yapamama şikayetleri bulunmadığı bulgular da kord hidroseli duşunulebilir.
Ozellikle muayene de testis cekildiğin de bu kitlenin de birlik de aynı yone hareket etmesi,teşhis de yardımcı olur.anne babaların onemle dikkat etmesi ve ozen gostermesi gereken nokta,tanı icin mutlaka bir cocuk cerrahına baş vurması gerekir.
HİDROSELİN TEDAVİSİ
Yeni doğan erkek bebek de gorulen hidrosel yuksek bir olasılıkla kendiliğinden kayboluyor.
Bu donem ilk altı aydır,ancak kendiliğinden kaybolma ihtimalinin 1,5 yaşa kadar surduğu duşunuluyor.işte bu yuzden bebek 18 aylık olana kadar takip edilir,şayet hidrosel gecmediyse,cerrahi mudahale planlanır.
COCUK HİDROSELİN DE LAPAROSKOPİK AMELİYATIN YERİ
Son yıllar da guncel olan laparoskopik cerrahi uygulaması cocuklardaki kasık fıtığı ve hidrosel tedavilerinde de deneniyor.ancak bu yontemin rahatlık ve kolaylık ustunluğu karşısın da aşağıdaki sebeplerden oturu,uygulanması tartışılmaktadır:
1-laparoskopik ameliyatlar da kullanılan acıklıklar potansiyel fıtık olarak değerlendirilip,kapatma gereği hala tartışma konusu
2-diğer taraf dan gunumuzde laparoskopik cerrahi yi en iyi eller de bile ameliyat sonrası % 20 civarında tekrarlama riski vardır.
3-ayrıca dol yolu ve testis damarları gibi yapıların zedelenme olasılığı acık ameliyattan daha fazladır.
Cocuklardaki kasık fıtıkların da başarılı sonucları,cok az komplikasyonu ve zor saptanabilir kucuk bir izi kalması ile acık ameliyat standart yontemidir.laparoskopi cerrahi daha pahalı bir tedavi yontemi olması yanında, ameliyat suresi,tedavi başarısı bıraktığı iz olarak gunumuz de standart tedaviye (acık ameliyata) bir ustunluk sağlayabilmiş değil.
KASIK FITIĞI
karın iciyle torbalar arasındaki var olan bir kanalın,doğum sırasında kapanması gerekmektedir.bu kanal bir takım sebeplerden oturu kapanmadığı takdirde,kasık fıtığı hastalığı gelişir.bura da karın icinde serbestce hareket eden ince barsak segmentleri, bu kanalın icine gecmesi ile oluşur.kasık fıtığın da en cok korkunulan durum,bu barsak segment leri karına geri gitmemesi yani boğulma durumudur.kasık fıtığı boğulmasın da en onemli risk,o taraftaki testisin ve boğulan organın kan akışının bozularak curumesi.her yuz erkek cocuğun dordun de kasık fıtığına rastlanıyor.kızlar da ise kasık fıtığı sıklığı erkeklere oranla dort kez daha az kasık fıtığı hastaların % 60’ın da sağ %40’ın da sol ve %10’un da ise her iki tarafta gorulur.premature bebekler,duşuk kilolu doğan bebekler de kasık fıtığı oranı cok daha fazladır,ozellikle bu bebeklerde iki taraflı fıtık gorulme riski oldukca yuksektir.
KASIK FITIĞIN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Anne babaların ilk dikkatini ceken belirti kasık da beliren ve kaybolan şişlik
Ağlama,oksurme,ıkınma gibi karın ici basıncını artıran durumlar da şişlik daha da belirgin hale geliyor.ancak uzmanlar bu bebeklerin bir kısmın da ilk belirtinin boğulma ile olabileceğine dikkat cekiyor.boğulma da en onemli belirti huzursuzluk,şişlikle birlik de kızarıklık,kusma,kaka yapamamadır.kız cocukların da farklı olan şey,barsaklara ilaveten,overlerin fıtık kesesin de bulunmasıdır.
TEŞHİS NASIL KONUR?
Anne babaların kasık bolgesindeki bir şişliği tarif etmesi,cocuklar da fıtık teşhisi icin yeterlidir.ayrıca cocuk cerrahları hastanın şikayeti yanı sıra fizik muayene ile teşhis koyabilmektedirler.teşhis icin kullanılan ultrasonografi yardımcı teşhis yontemidir,ancak cocuk cerrahları bu yonteme ihtiyac duymadan fizik muayenesi ile teşhis koyabilmektedirler.
UZMAN KİŞİLERCE YAPILMIŞ FITIK AMELİYATIN DAN SONRA YENİDEN FITIK OLMA OLASILIĞI YOK DENECEK KADAR AZ.
Tek tarafta yapılan ameliyat sonrası diğer tarafta fıtık gelişme ihtimali var.ancak bu tekrarlama tarzında değil, yeni oluşan bir fıtık soz konusu.
KASIK FITIĞININ TEHLİKELERİ
En sık gorulen tehlike fıtık boğulmasıdır.burada barsak segmentleri ve o taraf da olan testisin curumesi soz konusu olabilir.dolayısıyla fıtık teşhisi konur konmaz ,ameliyat planlanmalıdır.
Boğulma riski ile yaş arasında cok yakın ilişki var.hayatın ilk yılında boğulma riski,diğer donemlere oranla daha yuksek.
AMELİYATI COK BASİT VE YUZ GULDURUCUDUR
ANNE BABALAR CERRAHİ MUDAHALEDEN KORKMAYIN.
Kasık fıtığı teşhisi konulan bebek ve cocukların birkac gun icinde ameliyat edilmesin de yarar var.cunku fıtık boğulması riski en cok yeni doğan ve sut cocukluğu donemindedir.
Anne babaların bebeklerinin cok kucuk olduğunu duşunerek ameliyat fikrine soğuk bakıyor.
Oysa uzman kişilerin uygun ortam da yapacağı ameliyattan korkmamak gerekir.
Ulkemiz de bir cok cocuk cerrahi merkezinde fıtık ve hidrosel ameliyatları gunu birlik programlar cercevesin de yapılmaktadır.cocuklar ameliyattan 2-3 saat sonra gundelik aktivitelerine donmek uzere evlerine taburcu edilir.ameliyat sonrasın da ameliyat bolgesi temizliğine ozen gostermek gerekiyor.yaralar estetik dikildiği icin hem iz kalmıyor,hem de dikiş aldırmaya da gerek duyulmuyor.ameliyat sonrası birkac gun torbalar da hafif şişlikler ve morluklar gorulebilir.bunlar birkac hafta icerisin de kaybolur.cocuk ameliyattan sonraki 5.inci gun banyo yapabilir.
Op.Dr.Emir İmani
Cocuk cerrahisi uzmanı



[h=2]İstanbul Cocuk Cerrahi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]