Kadınların en buyuk verim kaybı nedenidir kasık ağrıları. Hemen adet goren kadınların yarısından fazlasında adet doneminde az ya da cok ağrı olur. Ancak yaklaşık %10 kadında adet donemindeki sancı oldukca şiddetli olur ve kadın 1-3 gun boyunca iş gorememezlikle karşı karşıya kalabilir. Kadın Hastalıkları ve Doğum kliniklerine yapılan acil başvurularının yaklaşık %10’u adet sancısı nedeniyle olmaktadır. Dismenore, yani sancılı adet gorme, gerekli incelemeler sonrası etkili bir şekilde tedavi edilebilir.
Dismenore her yaş, ırk ve doğum sayısındaki kadını etkileyebilir. Pubertal donemde % 70 kadar yeni adet goren kızlar bu şikayetle doktora başvururlar. 40 yaşına kadar kadını etkileyebilir. Cocuk doğurma ile etkilenmez.
Dismenore. primer ve sekonder olarak sınıflandırılır.
Primer Dismenore
Primer dismenorenin nedeni biyokimyasaldır. Ağrı mekanizması prostaglandin aktivitesine bağlıdır. Dismenoreik kadınlarda prostaglandin konsantrasyonları daha yuksektir. Semptomları daha ciddidir.Fizik muayenede onemli bir bulgu yoktur. Keskin spazm şeklinde ağrılar dalgalar halinde gelir. Sırt ve bacaklara yayılabilir. Bulantı, kusma , ishal veya kabızlık , baygınlık hali bulgulara eşlik edebilir. Tipik olarak ağrı mensin başlaması ile ilk gunde daha şiddetlidir, ikinci gunde gecebilir. Ağrının en yoğun olduğu donem , kanamanın da en yoğun donemidir. Anneden kıza davranış benzerliği gecişi gibi psikolojik faktorler de olaya karışabilir. Bu nedenle kızlar ilk adet gormeden once adet kanamaları hakkında yeterli bilgilendirilmelidirler.
Sekonder Dismenore
Primer dismenorenin en cok karıştığı durum endometriozise bağlı sekonder dismenoredir. Sekonder dismenore genellikle primer dismenoreye gore daha ileri yaşlarda (genellikle 25-30 yaş arası ) ortaya cıkar. Sekonder dismenorede ağrı regl dan once başlayabilir ve tum regl period boyunca surer. Genellikle pelvisin daha derinde, kunt tarzında hissedilen bir ağrıdır ve bele yayılabilir. Sekonder dismenorede, rahim, tupler, yumurtalıklar ve karın boşluğunda patolojik bulgulara bağlı olarak hissedilen ağrılar olabilir. Endometrioziste (rahim ici zarının karın icindeki genital organlara yayılımı) ağrı bir hafta oncesi başlar ve ve adet ile birlikte azalmaya başlar. Bazen de yumurtalıklarda kitle olarak (cikolata kistleri) karşımıza cıkarlar. En onemli ayırıcı tanı sekonder dismenoredir. Sekonder dismenorede klinik olarak saptanabilen bir neden vardır. Bu durumlardaki ağrılar, adetten bağımsız olarak da karşımıza cıkabilir. Myomlar, yapışıklıklar, iltahabi durumlar, yumurtalık tumorleri, bağırsak ve mesane tumorleri , doğumsal rahim bozuklukları (rahim ağzı ve rahimin doğumsal anomalileri), Polipler, RİA’lar (sprel) gibi bulgular ayırıcı tanıda buyuk onem taşır.
Bu nedenle jinekolojik muayene olası nedenleri ortaya cıkarmaya yoneliktir.
Tedavi, primer dismenorede prostaglandin yapımını veya etkinliğini azaltmaya yoneliktir. Tum nonsteroid antienflamatuar ilaclara cevap oranları %80’i gecer. Nonsteroid anti inflamatuar analjeziklerin aynı zamanda ağrı kesme dışında, iltihap giderici ozellikleri de bulunmaktadır. Bu ilaclar ağrıyı kesmeleri dışında prostaglandin uretimini de azaltarak cift yonlu tedavi yaparlar. Bu ilaclara yanıt alınamayan durumlarda ikinci basamak tedavi doğum kontrol haplarıdır. Oral kontraseptifler (doğum kontrol hapları) ağrıyı kesmeleri dışında daha kısa, hafif ve dayanılabilir bir adet donemine neden olurlar.
Sekonder dismenorede ise altta yatan faktorleri ortadan kaldırmaya yonelik tedavi uygulanır. Gereğinde cerrahi mudahale (laparoskopi yolu ile tanıya gitme) de uygulanabilir. Psikolojik komponentler varlığında psikiyatristlerden yardım alınabilir. Meditasyon, yoga ve gevşeme egzersizleri de iyileşmeyi belirgin arttırır.

[h=2]Bursa Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]