ozbekistan şarkıları ozbekce şarkılar ozbek şarkıları ozbek şarkılar şarkilari
Ozbekistan


Coğrafi Verileri


Konum: Orta Asya'da, Afganistan'ın kuzeyinde yer almaktadır.
Coğrafi konumu: 41 00 Kuzey enlemi, 64 00 Doğu boylamı
Haritadaki konumu: Orta Asya
Yuzolcumu: 447,400 km²
Sınırları: toplam: 6,221 km
sınır komşuları: Afganistan 137 km, Kazakistan 2,203 km, Kırgızistan 1,099 km, Tacikistan 1,161 km, Turkmenistan 1,621 km
Sahil şeridi: 0 km
İklimi: İc kısımlarda daha fazla col iklimi, doğuda yarı bozkır iklim gorulmektedir.
Deniz seviyesinden yuksekliği: en alcak noktası: Sariqarnish Kuli 12 m
en yuksek noktası: Adelunga Toghi 4,301 m
Doğal kaynakları: Doğal gaz, petrol, komur, altın, uranyum, gumuş, bakır, kurşun, cinko, tungsten, molibden
Arazi kullanımı: tarıma uygun topraklar: %9
daimi ekinler: %1
otlaklar: %46
ormanlık arazi: %3
diğer: %41 (1993 verileri)
Sulanan arazi: 40,000 km² (1993 verileri)


Nufus Bilgileri


Nufus: 25,155,064 (Temmuz 2001 verileri)
Nufus artış oranı: %1.6 (2001 verileri)
Multeci oranı: -2.06 multeci/1,000 nufus (2001 tahmini)
Bebek olum oranı: 71.92 olum/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
Ortalama hayat suresi: toplam nufus: 63.81 yıl
erkeklerde: 60.24 yıl
kadınlarda: 67.56 yıl (2001 verileri)
Ortalama cocuk sayısı: 3.06 cocuk/1 kadın (2001 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.01 den az (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 100 den az (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalıklarından olenlerin sayısı: 100 den az (1999 verileri)
Ulus: Ozbekistanlı
Nufusun etnik dağılımı: Ozbek %80, Rus %5.5, Tacik %5, Kazakistanlı %3, Karakalpak %2.5, Tatar %1.5, diğer %2.5 (1996 verileri)
Din: Musluman %88, Doğu Ortodoks %9, diğer %3
Diller: Ozbekce %74.3, Rusca 14.2%, Tacik %4.4, diğer %7.1
Okur yazar oranı: 15 yaş ve uzeri icin veriler
toplam nufusta: %99
erkekler: %99
kadınlar: %99 (1996)


Yonetimi


Ulke adı: Resmi tam adı: Ozbekistan Cumhuriyeti
kısa şekli : Ozbekistan
Yerel tam adı: Uzbekiston Respublikasi
eski adı: Ozbek Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti
Yonetim bicimi: Başkanlık Tipi Cumhuriyet
Başkent: Taşkent
İdari bolumler: 12 vilayet, 1 ozerk cumhuriyet, ve 1 şehir; Andijon Wiloyati, Bukhoro Wiloyati, Farghona Wiloyati, Jizzakh Wiloyati, Khorazm Wiloyati (Urganch), Namangan Wiloyati, Nawoiy Wiloyati, Qashqadaryo Wiloyati (Qarshi), Qoraqalpoghiston (Nukus), Samarqand Wiloyati, Sirdaryo Wiloyati (Guliston), Surkhondaryo Wiloyati (Termiz), Toshkent Shahri, Toshkent Wiloyati
Bağımsızlık gunu: 1 Eylul 1991 (Sovyetler Birliği)
Milli bayram: Bağımsızlık gunu, 1 Eylul (1991)
Anayasa: 8 Aralık 1992
Uye olduğu uluslararası orgut ve kuruluşlar: AsDB (Asya Kalkınma Bankası), CCC (Gumruk İşbirliği Konseyi), CIS (Bağımsız Devletlerin Topluluğu), EAPC (Avrupa - Atlantik Ortaklık Konseyi), EBRD (Avrupa Yatırım ve Kalkınma Bankası), ECE (Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu), ECO (Ekonomik İşbirliği Orgutu), ESCAP (Asya ve Pasifikler Ekonomik ve Sosyal Komisyonu), IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı), IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Orgutu), ICRM (Uluslararası Kızılhac ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhac ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası Calışma Orgutu), IMF (Uluslararası Para Fonu),Intelsat, Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), ISO (Uluslararası Standartlar Orgutu), ITU (Uluslararası Haberleşme Birliği), NAM, OIC (İslam Konferansı Orgutu), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), OSCE (Avrupa Guvenlik ve İşbirliği Orgutu), PFP (Barış icin Ortaklık), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kultur Orgutu), UNIDO (Endustriyel Kalkınma Orgutu), UPU (Dunya Posta Birliği), WFTU (Dunya İşci Sendikaları Federasyonu), WHO (Dunya Sağlık Orgutu), WIPO (Dunya Fikri Mulkiyet Teşkilatı), WMO (Dunya Meteoroloji Orgutu), WToO (Dunya Turizm Orgutu), WTrO (Dunya Ticaret Orgutu)


Ekonomik Gostergeler


GSYİH: Satınalma Gucu paritesi - 60 milyar $ (2000 verileri)
GSYİH - reel buyume: %2.1 (2000 verileri)
GSYİH - sektorel bileşim: tarım: %28
endustri: %21
hizmet: %51 (1999 verileri)
Enflasyon oranı (tuketici fiyatlarında): %40 (2000 verileri
İş gucu: 11.9 milyon (1998 verileri)
İşsizlik oranı: %10 (1999 verileri)
Endustri: Tekstil, gıda maddeleri, makineler, lurji, doğal gaz, kimyasallar
Endustrinin buyume oranı: %6.4 (2000 verileri)
Elektrik uretimi: 42.876 milyar kWh (1999)
Elektrik tuketimi: 43.455 milyar kWh (1999)
Elektrik ihracatı: 3.92 milyar kWh (1999)
Elektrik ithalatı: 7.5 milyar kWh (1999)
Tarım urunleri: Pamuk, sebze, meyve, ciftlik hayvanı
İhracat: 2.9 milyar $ (2000 verileri)
İhracat urunleri: Pamuk, altın, doğal gaz, mineral gubre, tekstil, gıda maddeleri, otomobiller
İhracat ortakları: Rusya %13, İsvicre %10, İngiltere %10, Belcika %3, Kazakistan %4, Tacikistan %4 (1999)
İthalat: 2.6 milyar $ (2000 verileri)
İthalat urunleri: Makine ve parca, kimyasallar, ller, gıda maddeleri
İthalat ortakları: Rusya %14, Guney Kore %14, Almanya %11, ABD %8, Turkiye %4, Kazakistan %4 (1999)
Dış borc tutarı: 3.3 milyar $ (1999 verileri)
Para birimi: Ozbekistan Sumu (UZS)
Para birimi kodu: UZS
Mali yıl: Takvim yılı


İletişim Bilgileri


Kullanılan telefon hatları: 1.98 milyon (1999)
Telefon kodu: 998
Radyo yayın istasyonları: AM 20, FM 7, kısa dalga 10 (1998)
Radyolar: 10.8 milyon (1997)
Televizyon yayını yapan istasyonlar: 4 (1997)
Televizyonlar: 6.4 milyon (1997)
Internet kısaltması: .uz
Internet servis sağlayıcıları: 42 (2000)
Internet kullanıcıları: 7,500 (2000)


Ulaşım ve Taşımacılık


Demiryolları: 3,380 km (1993)
Karayolları: 81,600 km (1996)
Su yolları: 1,100 km (1990)
Boru hatları: Ham petrol 250 km; petrol urunleri 40 km; doğal gaz 810 km (1992)
Limanları: Termiz (Amu Darya nehri)
Hava alanları: 267 (2000 verileri)