Cad

Coğrafi Verileri


Konum: Orta Afrika, Libya'nın guneyi.
Coğrafi konumu: 15 00 Kuzey enlemi, 19 00 Doğu boylamı
Haritadaki konumu: Afrika
Yuzolcumu: toplam: 1.284 milyon km²
kara: 1,259,200 km²
su: 24,800 km²
Sınırları: toplam: 5,968 km
sınır komşuları: Kamerun 1,094 km, Orta Afrika Cumhuriyeti 1,197 km, Libya 1,055 km, Nijer 1,175 km, Nijerya 87 km, Sudan 1,360 km
Sahil şeridi: 0 km (kara ile cevrili)
Denizleri: yok (kara ile cevrili)
İklim: Guneyde tropikal, kuzeyde col iklimi hakimdir.
Arazi yapısı: Merkezde geniş, kuru ovalar, kuzeyde coller, kuzeybatıda dağlar, guneyde duzlukler yer almaktadır.
Deniz seviyesinden yuksekliği: en alcak noktası: Djourab Cukuru 160 m; en yuksek noktası: Emi Koussi 3,415 m
Doğal kaynakları: petrol, uranyum, natron, kaolin, balık (Cad Golu)
Sulanan arazi: 140 km² (1993 verileri)
Doğal afetler: Kuzeyde sıcak, kuru, tozlu ruzgarlar ortaya cıkmaktadır; periyodik kuraklıklar; cekirge istilaları diğer felaketlerdendir.
Coğrafi not: kara ile cevrili


Nufus Bilgileri


Nufus: 8,707,078 (Temmuz 2001 verileri)
Nufus artış oranı: %3.29 (2001 verileri)
Multeci oranı: 0 multeci/1,000 nufus (2001 tahmini)
Bebek olum oranı: 95.06 olum/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
Ortalama hayat suresi: toplam nufus: 50.88 yıl
erkek: 48.86 yıl
kadın: 52.98 yıl (2001 verileri)
Ortalama cocuk sayısı: 6.56 cocuk/1 kadın (2001 tahmini)
HIV/AIDS - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %2.69 (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalığı olan insan sayısı: 92,000 (1999 verileri)
HIV/AIDS - hastalıklarından olenlerin sayısı: 10,000 (1999 verileri)
Ulus: Cadlı
Nufusun etnik dağılımı: Muslumanlar (Arap, Toubou, Hadjerai, Fulbe, Kotoko, Kanembou, Baguirmi, Boulala, Zaghawa ve Maba); Musluman olmayanlar (Sara, Ngambaye, Mbaye, Goulaye, Moundang, Moussei, Massa); yerli olmayanlar 150,000 (1,000 Fransız)
Din: Musluman %50, Hıristiyan %25, yerel inanclar (coğunlukla animizm) %25
Diller: Fransızca (resmi), Arapca (resmi), Sara ve Sango (kuzeyde), 100 den fazla dil ve lehce kullanılmaktadır.
Okur yazar oranı: 15 yaş ve uzeri icin veriler
toplam nufusta: %48.1
erkek: %62.1
kadın: %34.7 (1995 verileri)


Yonetimi


Ulke adı: Resmi tam adı: Cad Cumhuriyeti
kısa şekli : Cad
Yerel tam adı: Republique du Tchad
yerel kısa şekli: Tchad
ingilizce: Chad
Yonetim bicimi: Tek Partili Cumhuriyet
Başkent: N'Djamena
İdari bolumler: 14 bolum; Batha, Biltine, Borkou-Ennedi-Tibesti, Chari-Baguirmi, Guera, Kanem, Lac, Logone Occidental, Logone Oriental, Mayo-Kebbi, Moyen-Chari, Ouaddai, Salamat, Tandjile
Bağımsızlık gunu: 11 Ağustos 1960 (Fransa yonetiminden ayrıldı)
Milli bayram: Bağımsızlık gunu:, 11 Ağustos (1960)
Anayasa: 31 Mart 1995
Hukuk sistemi: Fransız medeni hukuku ve Cad geleneksel hukuku temel alınarak hazırlanmıştır.
Uye olduğu uluslararası orgut ve kuruluşlar: ACCT, ACP (Afrika - Karayip - Pasifik Ulkeleri), AfDB (Afrika Kalkınma Bankası), BDEAC, CEEAC, CEMAC, ECA (Birleşmiş Milletler Afrika Ekonomik Komisyonu), FAO (Tarım ve Gıda Orgutu), FZ, G-77, IBRD (Uluslararası İmar ve Kalkınma Bankası), ICAO (Uluslararası Sivil Havacılık Orgutu), ICFTU (Uluslararası Serbest Ticaret Birlikleri Konfederastonu), ICRM (Uluslararası Kızılhac ve Kızılay Hareketi), IDA (Uluslararası Kalkınma Birliği), IDB (İslam Kalkınma Bankası), IFAD (Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu), IFC (Uluslararası Finansman Kurumu), IFRCS (Uluslararası Kızılhac ve Kızılay Toplulukları Federasyonu), ILO (Uluslarası Calışma Orgutu), IMF (Uluslararası Para Fonu),Intelsat, Interpol (Uluslararası Polis Teşkilatı), IOC (Uluslararası Olimpiyat Komitesi), ITU (Uluslararası Telekomunikasyon Birliği), NAM, OAU (Afrika Birliği Teşkilatı), OIC (İslam Konferansı Orgutu), OPCW (Kimyasal Silahları Yasaklama Organizasyonu), UN (Birleşmiş Milletler), UNCTAD (Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Konferansı), UNESCO (Eğitim-Bilim ve Kultur Orgutu), UNIDO (Endustriyel Kalkınma Orgutu), UPU (Dunya Posta Birliği), WCL (Dunya Emek Konfederasyonu), WHO (Dunya Sağlık Orgutu), WIPO (Dunya Fikri Mulkiyet Teşkilatı), WMO (Dunya Meteoroloji Orgutu), WToO (Dunya Turizm Orgutu), WTrO (Dunya Ticaret Orgutu)


Ekonomik Gostergeler


Ekonomiye genel bakış: Coğrafi uzaklığı, kuraklıklar, altyapı sisteminin yokluğu ve politik kargaşalar kara ile cevrili olan Cad'ın ekonomik kalkınmasında olumsuz etkenlerdendir. Ahalinin yaklaşık %85'i tarım ve hayvancılıkla uğraşır.
GSYİH: Satınalma Gucu paritesi - 8.1 milyar $ (2000 verileri)
GSYİH - reel buyume: %4 (2000 verileri)
GSYİH - sektorlere gore: tarım: %40
endustri: %14
hizmet: %46 (1998)
Enflasyon oranı (tuketici fiyatlarında): %3 (2000 verileri)
Sektorlere gore iş gucu dağılımı: tarım %85 (ciftcilik, hayvancılık ve balıkcılık dahil)
Butce: gelirler: 198 milyon $; giderler: 218 milyon $ (1998 verileri)
Endustri: Pamuk tekstili, et urunleri, bira uretimi, natron (sodyum karbonat), sabun, sigara, yapı malzemeleri
Endustrinin buyume oranı: %5 (1995)
Elektrik uretimi: 90 milyon kWh (1999)
Elektrik tuketimi: 83.7 milyon kWh (1999)
Elektrik ihracatı: 0 kWh (1999)
Elektrik ithalatı: 0 kWh (1999)
Tarım urunleri: Pamuk, darı, pirinc, patates, manyok, yer fıstığı, buyukbaş hayvan, koyun, keci, deve
İhracat: 172 milyon $ (2000 verileri)
İhracat urunleri: Pamuk, tekstil, buyukbaş hayvan
İhracat ortakları: Portekiz %38, Almanya %12, Tayland, Kosta Rika, Guney Afrika, Fransa (1999)
İthalat: 223 milyon $ (f.o.b., 2000 verileri)
İthalat urunleri: Makine ve ulaşım aracları, endustri malları, petrol urunleri, gıda maddeleri, tekstil urunleri
İthalat ortakları: Fransa %40, Kamerun %13, Nijerya %12, Hindistan %5 (1999)
Dış borc tutarı: 1 milyar $ (1999 verileri)
Para birimi: Afrika Frankı (XAF)
Para birimi kodu: XAF
Mali yıl: Takvim yılı


İletişim Bilgileri


Kullanılan telefon hatları: 7,000 (1997)
Telefon kodu: 235
Radyo yayın istasyonları: AM 2, FM 3, kısa dalga 5 (1998)
Radyolar: 1.67 milyon (1997)
Televizyon yayını yapan istasyonlar: 1 (1997)
Televizyonlar: 10,000 (1997)
Internet kısaltması: .td
Internet servis sağlayıcıları: 1 (2000)
Internet kullanıcıları: 1,000 (2000)