Kardeşler arası kıskanclık ve cozum onerileriKARDEŞLER ARASI KISKANCLIK VE COZUM ONERİLERİ
Kardeş kıskanclığı; cocuklu bir cok ailenin onde gelen sorunlarından biri. Kardeşler arasındaki bu durum genelde anne ve babanın nasıl davranmaları gerektiğini bilemedikleri ve kendilerini caresiz hissettikleri bir konu. Burada ailelere farklı bir bakış acısı sunmak ve konunun daha iyi anlaşılabilmesini sağlamak icin yazıma bir metaforla başlamak istiyorum. Cocukların bakıcısı durumunda daha cok anneler olduğundan, annelere yonelik bir metafor kullanacağım.
Annelerin bir an icin hayal etmelerini istiyorum.
Muhteşem bir torenle eşinizle evlendiniz, aranızda hicbir problem yaşamıyorsunuz, eşiniz sizin istediğiniz her şeyi anında yerine getiriyor, ne isterseniz alıyor, nereye isterseniz goturuyor, hayatta en cok değer verdiği kişinin siz olduğunu hissettiriyor, ustelik karşılığında sizden hicbir şey istemiyor. Varlığınız onun icin her şeye bedel. Sizi her turlu tehlikeden korumak icin canını hice sayıyor. Hayatındaki her şeyi yalnızca size gore duzenliyor. Bu durum uzun bir sure boyle devam ediyor. Harika gecen guzel gunlerin ardında eşiniz bir akşam eve guzel bir bayanla geliyor. Bu bayanı evinizin baş koşesine oturtuyor ve size gosterdiği tum ilgi ve sevgisini ona veriyor. Onunla sizin arasında bir tercih yapması gerekirse hic tereddutsuz onun tarafını seciyor. Bunun yanında ailenin diğer fertleri de bu şekilde davranıyor. Arada sizinle ilgilenmeye calışsalar da cok yuzeysel kalıyor. Ustelik bu durumla ilgili kimse bir şey soylemiyor. Ailenin her bireyi durumu oylesine kanıksamış ki kimse sorgulamıyor kimse bu duruma karşı cıkmıyor. Bir şey soyleyecek ya da tepki gosterecek olsanız herkes size karşı onu savunuyor ve koruyor… muthiş bir caresizlik ve umutsuzluk hali…
Evet; aileye yeni gelen bir bebeğin, kardeşin dunyasındaki gorunumu tam olarak boyledir. Kardeş kıskanclığı ozellikle 2-6 yaş arasında yoğun bir şekilde yaşanır. Aslında minimal duzeyde yaşandığında normal bir surec olan bu durum coğu zaman cocukta davranış problemlerine neden olduğundan aileyi rahatsız edici bir boyuta ulaşarak olumsuz sonuclar doğurabilir.
Peki bir cocuğun yeni doğan kardeşinden dolayı bu duyguları yaşamaması icin ne yapılması gerekir.
Cocuğu kardeşe alıştırın: Doğum oncesi surecten başlanarak cocuğun yeni doğacak kardeşine hazırlanması gerekir. Zaman zaman cocuğun yeni bir kardeş konusunda ne duşunduğu yoklanmalıdır. Cocuklar ne istediklerini direkt olarak dile getirdiklerinden bu konuda da eğer kaygıları varsa bir şekilde belli edeceklerdir. Bu bilinmezliğin kaygısıdır, cunku ne olacağına dair belirsizlik her zaman biz yetişkinler icin bile kaygı vericidir. Cocuğun bu kaygılarını gidermeye yonelik acıklamalar yapın ve buna uygun davranışlar sergileyin.
Cocuğunuza sevginizi gosterin: Yeni bir kardeşin gelmesinin sevginizi engellemeyeceğini ve sevginizin hepsine yetebileceğini soyleyin. Bunun yanında cocuğunuza karşı duyduğunuz sevginin hicbir koşulda yok olmayacağını hissettirin. Eğer cocuk sizin onu koşullu olarak sevdiğinize inanırsa; sizin istediğiniz biri gibi olmak icin cabalar durur ve kendi karakterini geliştiremez. Bu yapıyı hayatının sonraki donemlerine de aktararak yetişkinlikte de cevresindeki insanlar tarafından onaylanmak ve sevilmek icin surekli bir şeyler yapması gerektiği fikriyle kendini ortaya koyamaz. Sosyal ilişkilerinde yetersiz ve mutsuz bir insan olur cıkar.
Cocuğunuza fazla yuk yuklemeyin: Cocuğunuza yeni doğan kardeşinden dolayı kaldıramayacağı bir yuk yuklemeyin. “Sen artık abla/ağabey oldun” gibi cumlelerle cocuğu sıkıntıya sokacak sorumluluklar yuklemeyin . Onun da cocuk olduğunu unutmayın. Bu gibi durumlarda gereksiz yere fazla sorumluluk yuklenen cocuklarda, kardeşlerine yonelik ofke duyguları daha abartılı şekillerde yaşanır.
Cocuğunuzu suclamayın: Bazı cocuklar kaygıları yeterince giderilmediğinden kıskanclık duygularıyla aileye belli etmeden kardeşlerine zarar vermeye calışabilirler. Onlara siz yokken hafif şiddet uygulayabilir ya da canını acıtmaya yonelik davranış sergileyebilirler. Bu durumu fark ettiğinizde cocuğunuzu suclamak yerine, onu bu davranışı yapmaya iten nedenleri anlamaya calışın ve kaygılarını giderin.
Cocuğun duzenini bozmayın: Yeni doğan kardeşinden dolayı cocuğunuzun duzenini olabildiğince bozmamaya ozen gosterin. Ozellikle kardeşi doğmadan once anne-baba ile aynı odada kalan cocukların odalarının değiştirilmesi cocuğun kendi icinde ciddi kıskanclık ve ofke duyguları yaşamasına sebep olur. Bu nedenle yapılacak bazı duzen değişiklikleri kardeş doğmadan once yapılmalıdır.
Kıyaslama yapmayın: Hepimizin cocukluğunda, başkalarıyla karşılaştırılmakla ilgili kotu anıları vardır. Başkaları ile karşılaştırılmak cocuklarda aşağılık duygusuna ve yanlış benlik algısına neden olur. Bu algı hayatının her doneminde başarısız sonuclar almasına neden olur. Her insanın iyi-kotu, başarılı ya da başarısız yonleri vardır. Bu nedenle cocuklarınızı birbirleriyle ve başkalarıyla kıyaslamak yerine iyi ve başarılı olduğu yonleriyle on plana cıkarın.
Ayrım yapmayın: Cocuklarınız arasında ayrım yapmayın. Sevgi dereceleriniz aynı şekilde hissedilir olmalı. Bunun yanında yaşı buyuk olan cocuğa bazı istekleri icin izin verilirken kucuk cocuk da aynı isteklerde bulunur ve ona izin verilmesi uygun olmayabilir. Bu durumu cocuğunuza izÂh edin ve ona da başka şeyler icin izin verin.
Aralarına girmeyin: Ozellikle yaşları birbirine cok yakın olan kardeşler arasında surekli bir kavga ve anlaşmazlık durumu gorulur. Bu durumlarda araya girmeyin ve problemin cozumunu yine cocuklarınıza bırakın. Cocukların problem cozme becerilerini kazanabilmeleri icin bu gereklidir.
Saygılarımla…
Psikoterapist & Psikolojik Danışman
Abdullah ALPASLAN

[h=2]İstanbul Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]