tangut krallığı cengiz han muslumanmıydı cengizhan musluman mı cengiz han musluman mı cengizhan mıydı
1200 Gelecekte Moğollara Han Olacak İlk Kişi

Moğolistan'ın 1160'larda doğan Temucin adlı buyuk savaşcı kralı, kabile reisi babasının olumuyle henuz dokuz yaşındayken yetişkinliğe adım attı. Henuz ergenlik cağındayken dağınık Moğol savaşcılarının bağlılığını kazanmaya başladı ve komşu gocebe kabilelere karşı yaptığı cesur akınlarla unlendi. Boylece kendisine 'Han'denmesi icin gerekli olan desteği Moğollar arasından kazandı. 1200'de rakip kabileler bolgesinde kendi yonetimini oldukca sağlamlaştırdı.

1206 Timucin Buyuk Kağan Secildi

Kurultayda ya da buyuk toplantıda, 1206'da Timucin (Cengiz Han), Orta Asya'nın butun col ve steplerindeki butun Turk-Moğol insanlarının uzerinde guclu hukumdar, ya da 'Okyanussal Hukumdar'ilan edildi. Cengiz gocebe gruplardan yavaş yavaş guclu bir ordu kurdu. Etrafındaki en sadık destekleyicilerle, ki bunlar onun en guclu generalleri olacaklardı, Cengiz guclerini sadakat yemini etmiş kabile reisleri kumandası altında birimlere ayırdı. Karizmatik yeni liderin seferber etmesiyle ordusu, cevresindeki dunyayı istila edebilecek kapasitedeki bir savaş makinası gibi ağır ağır ilerletildi.

1209-1218 Oncu Zaferler

1209'da Cengiz, Cin'in kuzeybatı sınırındaki Xi Xia'nın Tangut Krallığı'nı kolayca yenilgiye uğratarak kole yaptı. 1211'de Kuzey Cin'in Cin Hukumdarlığı'nı yok etmek icin bir sefere başladı. 1215'te başkent Zhongdu'yu aldı. 1218'de Kara Kıtay imparatorluğu batıda Moğol yonetimine teslim oldu.

1221 Moğollara Karşı Musluman Direnişi

1218'de Cengiz tarafından yollanan tacir kervanı, Harezm sınırında kılıctan gecirildi. Musluman şahı, Moğolların barış elcisini oldurunce kendini, insanları, ve ulkesini tarihin en kanlı soykırımlarına mahkum etti. Moğol ordusunun Semerkant, Herat ve Merv şehirlerini kapsayan yok etme girişimi 1219'da Ulrar ve Buhara'da başladı. Şehir halkının direnmesi sonucunda geniş kitleler kılıctan gecirildi. Buna karşın, onemli yetenekleri olan sanatkarlar, Moğol topraklarına Cengiz'e Moğol uygarlığını kurmakta yardım icin goturulduler.

1226 Tangut Şehri Baskını

Tum Batı Turkistan onun kontrolu altındayken Cengiz, batıdaki Moğol yuruyuşu icin asker vermeyi reddeden Xi Xia krallığına gazabını yineledi. Vahşice savaşta Tangut yoneticileri ve ileri gelenlerinin yanı sıra tum vatandaşları kılıctan gecirildi. Kurucuları Tibet ırkından olan Xi Xia Eyaletinin bozgunu sonunda, eyalet hemen hemen ortadan kalktı. Saldırının sonuna yakın başşehir Ningxia'da, hasta olan Cengiz, 1227'nin 18 Ağustos'unda oldu.

1227 Cengiz Han'ın Cenaze Toreni

Cengiz'in askerleri liderlerinin olusunu Moğolistan'a geri gotururken yollarına cıkan herkesi oldurduler. Onan Nehri yanındaki bir dağın yanına gomulduğune inanılıyor. Mezarı bugune dek bulunamadı. Bundan sonra 2 yıl boyunca Moğollar hansız yaşadı.

1229 Ogeday'ın Buyuk Han Olması

Moğollar Cengiz'in varisi olarak ilk karısından olan dort cocuğun en iyi huylusu Ogeday'ı kabul ettiler. Yoneticiliğinin ilk yıllarında Ogeday Jin'in istilasını tamamladı. Guney Song Hukumdarlığı'na savaş ilan etti ve Batı Asya boyunca yeni bir fetih kampanyasına girişti.

1235 Karakurum'un İmarı

Moğolistan'ın Başşehri Karakurum 1234'teki Jin yenilgisinden sonraki yıllarda Ogeday babasının gosterişsiz yonetim merkezini, muhteşem yapıları ve hukumet sarayı duvarla cevrilmiş bir şehre donuşturdu. Bu şehir yağma, harac ve yağma sonucu eyaletlerden esir edilen zanaatkarla yapıldı. Muhteşem yapıları dunyanın her yerinden elcileri ve tacirleri oraya cekti.

1241 Avrupa'nın İstilası

1238'de Rusya'yı yendikten sonra Moğol ordusu 1241 Nisan'ında Polonya'ya ve Macaristan'a yaptığı iki kollu saldırıyla Avrupa'yı sarstı. Toton şovalyeleri bile Moğol atlıları icin denk gucte değillerdi. Aralıkta Ogeday'ın olum haberinin gelmesiyle istilacılar steplere cekildi ve Avusturya kurtuldu.

1241-1246 İlk Kadın Saltanat Vekili

Oğlu Guyuk ve onun kuzeni, Cengiz'in buyuk oğlunun oğlu Batu arasındaki donemde tahta, Ogeday'ın dul eşi Toregene hakim oldu. Onun merhametsiz entrikaları sonucunda Batu'nun katılmadığı 1246 kurultayında Guyuk, han secildi. Guyuk'un 1248'deki olumu buyuk olasılıkla aile arasındaki savaşı onledi.

1245 Avrupalıların Hanları Ziyareti

Moğolların Avrupa'daki saldırılarına karşılık olarak Papa IV. Innocent, Giovanni da Pian del Carpini'yi buyuk Hanla diplomatik bağlantılar kurması icin gonderdi. Carpini Guyuk'un tahta cıkma torenine katıldı. Guyuk, Fransız misyonerini bir istek ile geri yolladı:. 'Gel, Yuce Papa ve bize hurmetini goster'. Mongke'nin tahta cıkmasından hemen sonra 1253'de Fransız Kralı tarafından gonderilen William Von Ruysbruck saraydaki hayatı kaleme aldı.

1248 Ogul Gaymış

1248'de kocasının olumunden sonra, Guyuk'un dul eşi Ogul Gaymış, idareyi elinde tutmayı denedi. Ama Cengiz'in kucuk oğlu Toluy'ın oğlu Mengu 1251'deki secimi kazandı. Ogeday'ın Prensleri ona karşı suikast yaptığında, Mengu onların bircoğunu idam ettirdi. Ogul-Gaymış bir halıya sarılarak, boğulması icin nehre atıldı.

1258 Bağdat Kuşatması

Mengu, Musluman dunyasını kontrol altına almak icin kardeşi Hulagu'yu Bağdat'a gonderdi. Şehri kuşattı, duvarları yıktı, halifeyi oldurdu ve boylece 500 yıllık Abbasi Halifeliği'ni sona erdirdi. Şehrin, Hıristiyanlar haric butun nufusunu kılıctan gecirtti.

1259 Kubilay

Hezhou'nun Song şehrine saldırmak uzere Moğol ordusu, Yangtze Nehri'ni teknelerden yapılmış kopruden gecmeye kalkışınca yuzlerce asker azgın sularda oldu. Sefer boyunca Mengu'nun olumu başka bir krize neden oldu. Kubilay da kardeşi Arık Boke de tahtta hak iddia ettiler. Kubilay 1260'da zaferi kazandı.

1267 Kubilay'ın İmparatorluk Başşehri Doldu

1267'de Kubilay, eski Jin başkenti Zhongdun'un yanına Cin'in yeni başkenti Doidu şehrini kurmaya başladı. Bugun iki şehir de Pekin yakınlarındadır. 1269 Kubilay'ın Yeni Yazısı Moğolların kendilerine ait yazılı dilleri yoktur ve yazıyı Uygur gibi diğer kulturlerden almışlardır. Bu yazının Cince seslerdeki yetersizliğini goren Kubilay, 1269'da Tibetce'ye dayanan yeni bir yazı ortaya cıkardı. Pags-pa denen yazı Uygurca'nın yerine gecmediyse de Kubilay'ın hukumdarlığı boyunca diplomatların ve ziyaretcilerin Moğol topraklarından engellenmeden gecebilmelerini garanti eden bronz pasaportların uzerinde kullanıldı.

1274-1281 Japonya Seferi

Kubilay Japonya'nın bağlılığını istedi, fakat kibirli bir sessizlikle karşılaştı. 1274'deki başarısız deniz saldırısıdan sonra, Kubilay daha cok gemi yaptırdı. 1281'de iki Moğol filosu Kyushu'ya saldırdı, ve Japonlar tarafından Kamikaze (bolucu ruzgar) denilen tayfuna yakalandı. Han'ın 150.000 kişilik ordusunun coğu savaşta olduruldu ya da boğuldu.

1294 Kubilay Han'ın Olumu

Kubilay Han, en sevdiği karısının ve ardılı olarak sectiği oğlunun olumunden sonra dunyadan elini eteğini cekti. 1294 yılında olduğunde diğer hanlıklar uzerinde hala gucu vardı fakat, bu guc zayıflamıştı. Moğolların son Buyuk Han'ı da Moğolistan'a gomuldu. Buyukbabasınınki gibi onun mezarının yeri de bir sır olarak kaldı.