KARACİĞER KİST HİDATİĞİNDE PERKUTAN TEDAVİ (CİLTTEN BOŞALTIM)
Kist Hidatid (Hidatid Kist) Hastalığı Nedir? Ulkemizdeki onemli paraziter hastalıklardan birisidir. Echinococcus granulosus adlı parazit hastalığa yolacar. Paraziti taşıyan kopek, kedi, cakal, tilki, kurt gibi hayvanların dışkısı ile parazitin yumurtaları etrafa sacılır. Meyve ve sebze gibi yiyecekler bu yumurtalarla kirlenir. Bu şekilde kirlenmiş yiyeceklerin yenilmesi ve paraziti taşıyan kopeklerin sevildikten sonra ellerin iyice yıkanmaması gibi nedenlerle hastalık insanlara bulaşır.
Kist Hidatid Hastalığı Vucutta Hangi Organlarda Oluşur? En sık karaciğer ve akciğerde gorulmekle birlikte, dalak, beyin, kas, kemik ve daha bircok organ veya dokuda hastalık oluşabilmektedir.
Hastalığın Belirtileri Nelerdir? Hastalık oluştuğu organa ve kistin boyutuna bağlı olarak değişen belirtiler verebildiği gibi hastaların coğunda hicbir belirti olmadan tesadufen (ultrason, bilgisayarlı tomografi vs gibi filmlerde) saptanır. Karaciğer kist hidatidlerinde de durum aynı olup safra yollarıyla ilişkili kistlerde sarılık, icerisi iltihaplanmış kistlerde ateş gibi belirtiler olabilir.
Hastalık Oldurucu mudur? Hastalık olumle sonuclanabilmektedir. Kistin patlaması sonucu gelişebilen anaflaktik reaksiyon (ani allerjik tepkime) ani olume yolacabilir. Bunun dışında kistin cevre yapılara baskısı ile de onemli sorunlar ortaya cıkabilmektedir.
Teşhis Nasıl Koyulur? Karaciğer kist hidatiğinde laboratuar testleri ile tanı kesin olarak koyulamaz. En onemli teşhis aracları Ultrason (US), Bilgisayarlı Tomografi (BT) ve Manyetik Rezonans (MR) gibi goruntuleme yontemleridir.
Hastalığın Tedavisi Nedir? Hastalığın ilacla tedavisi (Mebendazol, Albendazol) tek başına hemen tamamen etkisizdir. Temel tedavi yontemi Cerrahi (acık ameliyat) veya Perkutan (ciltten iğne ile boşaltım) tedavilerdir.
Hangi Kistlere Hangi Tedavi Uygulanmalıdır? Karaciğer hidatid kistlerinde uygulanacak olan tedavinin doğru olarak saptanmasında kistin sayısı ve organ icindeki yerleşimi onemli olmakla birlikte en onemli faktor kistin ic yapı ozellikleridir. US ve BT ile kist sınıflaması yapılır. Gharbi sınıflamasına gore kistin 5 tipi vardır. Bunlardan Tip 1 ve Tip 2 kistler icin en uygun tedavi yontemi Perkutan Tedavi (ciltten boşaltım) dir. Tip 3 lezyonlara icerisindeki sıvı oranına bakılarak Perkutan veya Cerrahi tedavilerden birisi uygulanır. Şoyle ki, Tip 3 kistte sıvı iceriği katı icerikten daha fazla ise Perkutan tedavi uygulanabilir. Tip 4 lezyonlar coğunlukla Cerrahi tedaviye uygundur. Tip 5 lezyonlar ise olu kistler olup herhangi bir tedavi gerektirmezler. Bunların dışında kist safra yollarına acılmışsa veya enfekte olmuşsa tedavi tipe bakılmaksızın secilir. Orneğin Tip 4 kist enfekte olmuşsa (iltihaplanmışsa) Perkutan tedavi yapılabilir. Cerrahi (Acık Ameliyat) ile Perkutan (Kapalı Ameliyat) Tedavi Arasındaki Farklar Nelerdir? Cerrahi tedavide mortalite (olum) %6 , morbidite (istenmeyen olumsuz etkiler) ise %12-80 civarındadır. Cerrahiden sonra hastalığın nuks etme oranı %10-30 arasındadır. Cerrahi tedavide hastanede yatış suresi 14-30 gundur. Perkutan tedavide mortalite %0,1-1, morbidite %1-2 (komplike lezyonlarda) olup nuks oranı %10-30 arasındadır. Perkutan tedavide hastanede yatış suresi 1-5 gun arasındadır. Kısacası Perkutan Tedavi uygun olan hastalarda (Ciltten girilerek boşaltım) Cerrahi tedaviye gore cok daha avantajlıdır.
Perkutan Tedavi Nedir ve Nasıl Uygulanmaktadır? Perkutan tedavi; Ultrason, Bilgisayarlı Tomografi veya Fluoroskopi gibi goruntuleme cihazları yardımıyla, kist icine ciltten bir iğne ile girilerek veya kateter denilen ince bir hortum yerleştirilerek yapılan tedavidir. Bu işlem Girişimsel Radyoloji Uzmanı tarafından yapılır. Hasta 6-8 saat aclıkla işleme alınır. Damar yoluyla uyku verici ve ağrı kesici ilaclar verilerek uyutulur. Daha sonra kist icine ince bir iğne ile girilir. Bazı kistler sadece bu iğne yoluyla tedavi edilirken coğunluğu ise bu iğne icinden yapılan bir dizi işlemle kateter (hortum) yerleştirilerek tedavi edilir. Kist icine iğne veya hortumla girildikten sonra kist sıvısı boşaltılır ve kist icine boyalı ilac verilerek kistin sağlam olup olmadığı kontrol edilir. Daha sonra sırasıyla hipertonik solusyon (%20 NaCl) ve %95 Alkol verilerek kist icindeki canlı parazitler oldurulur. Yerleştirilmişse kateter cilde birkac dikişle tutturulur. Birkac gun serbest drenaja bırakılır. İzleyen gunlerde bu kateter yoluyla yıkamalar yapılabilir. Daha sonra kateter cıkartılarak işlem sonlandırılır.
Perkutan Tedavi Sonrası Ne Yapılır? Hastaya perkutan tedavi yapılmadan once Albendazol tedavisi başlanır ve tedaviden sonra da devam edilir. Perkutan tedavi yapıldıktan 1, 3 ve 6.cı aylarda ilk kontroller yapılır. Daha sonrasındaki kontroller gidişata gore seyrekleştirilir. Kontrol US, BT ve MR gibi goruntuleme yontemleri ile yapılır. Nuks ortaya cıkmışsa yeniden perkutan tedavi yapılır.

[h=2]Adana Radyolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]