Kuron-kopru protezlerinde başarıyı belirleyen en onemli aşama dişlerin kesimidir. Kesim aşamasında genel kuralların yanı sıra işlemi kolaylaştıran ve daha iyi sonuc elde edilmesini sağlayan ayrıntılar bilinir ve uygulanır ise başarıya ulaşmak daha olası hale gelecektir. Gecmiş tarihte diş kesim teknikleri arasında yer alan ve uzun bir suredir bircok ulkede terkedilmiş olan bıcak sırtı (knife-edge) kesim bicimi bu yazının konusu değildir (bu makalede Turkce terimlerin uluslararsı literaturde ingilizce olarak kullanılan karşılıkları parantez icersinde verilerek terminolojiye acıklık getirilmesi amaclanmıştır). Yazının devamında basamaklı kesim teknikleri ve uygulama aşamalarının ayrıntılarına değinilecektir.
Anestezi: dişlerin canlılığını riske etmemek icin vazokonstruksiyonu fazla olmayan adrenalinsiz sıvılar tercih edilmelidir. İntraligamenter anestezi de dolaşımı olumsuz etkileyerek canlılığı riske edebileceğinden kacınılmalıdır.
Kenar seviyeleri: kuron kenarları dişeti seviyesine gore dişetinin altında, dişeti seviyesinde ve dişetinin uzerinde olabilir. Kuron kenarları estetik acıdan doğal dişin mukoza icersinden cıkış goruntusu (emerge profile) elde edilmek istenilen, ozellikle on bolgelerde veya diş renginin koyu olduğu ve restorasyon ile renk değişikliği hedeflenen olgularda dişeti-altı (subgingival) kesim ile hazırlanmalıdır. Hijyenin oncelikli olduğu ve dikey yonde restorasyona yeterli tutuculuğu sağlayacak kuron boyu olan olgularda dişeti-ustu (supragingival) hazırlık yapılabilir. Yine hijyen ve periodontal sağlık oncelikli, fakat tutuculuk acısından kuron boyu kısa olgularda dişeti-duzeyi (equigingival) kesim yapılabilir.
Dişeti-altı kesim tekniği: bu hazırlık biciminde anatomik sınırları zedelememek onemlidir. Aksi halde irrite olan dişetinde ileriki donemde boyutsal değişiklik olacağından kenar acıklığı problemi ile karşılaşılabilir. Diş kuronu cevresindeki epitel-bağdokusu ataşmanının belirlediği, serbest dişeti kenarı ile sulkus tabanı arasındaki biyolojik alan (biological width) apikal yonde ne kadar derine inilebileceğinin gostergesidir. Klinikte pratik olarak kesim oncesinde dişeti tonusuna gore secilecek yeterli kalınlıktaki bir retraksiyon ipinin sulkus icersine yerleştirilmesi ile biyolojik kalınlığın elverdiği derinlik ortaya cıkartılmış olur. İnterproksimal alanlarda komşu dişler ile olan kontak yuzeyleri kaldırıldıktan sonra retraksiyon iplerinin yerleştirilmesi mumkun olur. Retraksiyon ipileri yerleştirildiğinde serbest dişeti kenarı apikale doğru iner, dişeti ile hazırlanacak diş arasında kalan ip aynı zamanda elmas frezin yanlışlıkla oluk icersine yonlendiği durumlarda bir koruyucu gorevi gorur. Boylece kesim sırasında dişetinin zedelenmesine bağlı dişeti cekilmesi riski ortadan kalkar. Retraksiyon ipi kullanımı basamaklı diş kesimi tekniğinin en onemli unsurlarından birisidir. Bu tekniğin kullanımı hem kesim aşamasında biyolojik kalınlığı saptamada ve yumuşak doku zedelenmesini onlemede hem de olcunun daha net alınmasını sağlamada fayda getirir ve dolayısı ile alcı modelde guduk hazırlığı aşamalarında da hata payını oldukca azaltır.
Basamak tipleri:
Basamaklı preparasyonlar basamak tabanı ile dişin dikey duvarı arasındaki acıya gore iki ana grupta sınıflanabilirler: geniş acı yapan şev (chamfer), dik acı yapan omuz (shoulder).
Frez tipleri:
Basamaklı diş kesiminde (chamfer veya shoulder) hazırlanacak kenar acısına gore torpedo veya fissur frezlerden faydalanılır. Frez capının bilinmesi hazırlanacak rehber oluk derinliğini ve dolayısı ile hangi kalınlıkta madde indirgeneceğinin saptanmasına yardımcı olur. Platinal-lingual yuzeyler icin armut veya lobut tipinde frezler kullanılır.
Diş kesimi: yapılacak restorasyonun kalınlığı oranında dişten sert doku azaltılması yapılmalıdır. Laminate veneer uygulamalarında sadece vestibuler yuz, diğer restorasyon tiplerinde tum yuzeylerde calışılır. Azaltılacak madde miktarını kontrol edebilmek icin en garantili yontem oluklu diş kesimi tekniğidir. Kaldırılacak madde miktarına gore frez capları belirlenir. Oluşturulan rehber oluklar preparasyon derinliğini belirler. Oluklar birleştirildiğinde istenilen derinlikte madde kaldırılmış ve yuzey elde edilmiş olur. Retraksiyon ipliklerinin yerleştirilmesi icin interproksimal yuzeylerin alev uclu frez ile indirgenmesi, iplik yerleştirilmesini takiben rehber olukların hazırlanması ve insizal kenarlardan başlayarak dişin hazırlanması; son aşamada, calışılan sahanın daha iyi gorulmesi acısından, duşuk devirde sadece hava soğutması ile basamağın son rotuşlarının yapılması genel kabul goren bir sıralamadır.


[h=2]İstanbul Diş Hekimi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]