İskenderiye Feneri, gorkem olsun, şohret olsun diye yapılmamış, hakikaten kullanılan tek harikamız. Mısır’daki İskenderiye Limanı’nın karşısındaki Pharos Adası’na yapılan fener, denizciler icin sağ salim eve donmek, mimarlar icin dunyanın en yuksek yapısı, bilimadamları icin ise ışığı 70 kilometre oteye taşıyabilen gizemli bir ayna anlamlarını taşıyordu.

Buyuk İskender oldukten sonra Mısır’ın hakimiyeti İskender’in komutanı Ptolemy Batlamyus Soter’e gecmişti. Batlamyus olarak anılan devlet, Yunanlılar ile yakın ilişki halindeydi ve deniz ticareti yapılıyordu, bu nedenle bir deniz feneri yapılması zorunluydu.Fener, milattan once 285-246 arasında yapılmış ve iki kral gormuş. Şimdiye kadar yapılmış en yuksek deniz feneri olan 135 metrelik binanın tunc aynası geceleri 70, gunduzleri 35 kilometre uzaklıktan gorulebiliyormuş. Once ayna kırılmış, sonra 356’daki depremde ust kısmı yıkılmış. 1302’de ve 1323’de yaşanan iki depremde orta kısmı da yıkılmış ve 1500’lerde tamamen yokolmuş. Ustunde olduğu adadan dolayı Pharos olarak anılan fener sayesinde İspanyolca, Fransızca ve İtalyancada deniz fenerine Pharos denir. Deniz fenerlerinin tasarımı o gunden beri hÂl değişmemiştir.​


Tehlikeli kıyı şeridi boyunca gemicileri yonlendirmek amacı ile İskenderiye kenti kıyısındaki Faros (Pharos) adasında yapılmıştır.Proje Buyuk İskender’in komutanları Ptolemy Soter zamanında M.O 290 yılları sonunda başlamış, olumunden sonra oğlunun hukumdarlığı zamanında bitirilmiştir. Şehrin batı limanında bulunan fener yaklaşık 166 m. yuksekliğindedir. Sadece harikaların değil bugune kadar yapılmış fenerlerin de en yukseğidir. Gemicilik icin guvenli bir ortam sağlamak isteyen Yunanlı tuccar Sostratus tarafından finanse edilmiştir. Fener’in en gizemli yanı, gunduzleri bile guneş ışığını denize yansıtmak amacı ile tasarlanmış cilalı bronz aynalarıydı. Geceleri ise aynaların onunde ateşler yakılıyor, boylece aynanın yansıttığı ışık gece yaklaşık 50 km. mesafeden gorulebiliyordu. Yapı bir dizi depreme kadar bozulmadan kaldı. Fakat depremler ve doğal şartlar sonunda coktu. Ust kısmı 955 yılında bir deprem ve fırtınada kopan fenerin govde kısmı da 1302′de başka bir depremde coktu. En sonunda 1480 yılında Memluk Sultanı Kait-bay tarafından fenerin olduğu yere yapılan bir kalede malzemeleri kullanılmak uzere tamamen yıkıldı.
Bu buyuk deniz feneri daha sonra anakarayla birleşen Pharos Adası’nda İO.280 dolaylarında yapılmıştı. Yuksekliği konusunda anlatılanlar değişiktir; Bazılarının soylediklerine bakılırsa 180 m idi. Tepesinde, İskenderiye limanına giren gemilere yol gosteren bir ışık yanardı.Bu fener de 1375′te bir deprem sonucu yerle bir oldu. İskenderiye’nin biraz acığında yer alan Pharos adası uzerinde yapılan bu fener, kendi cağının en buyuk yapısıydı. Bir depremle yıkılmış olan fener, cok işlek bir limanda yer aldığı icin zamanında bile bircok kişinin bildiği bir yapıydı.

Mısır’da İskenderiye Limanı’nın karşısındaki Pharos Adası uzerine yapılmıştı. Romalılar Mısır’ı ele gecirdikten sonra burada Ptolemaios (Batlamyus) olarak anılan bir devlet kurmuşlardı. İnşaası M.O. 285-246 yılları arasında suren Fener, bu devletin ilk iki kralı Ptolemy-Batlamyus-Soter ve Ptolemy tarafından yaptırılmıştı. Kaidesi ile birlikte 135 metre yuksekliğinde olan fener, beyaz mermerden yapılmıştı. Tepesinde bulunan, tunctan yapılmış buyuk bir ayna 70 kilometre uzaklıktan goruluyor ve limana giren gemilere rehberlik ediyordu.

Uc bolumden oluşan fenerin mimarı Knidos’lu Sostratus’tur. Alt bolumu dikdortgen şeklinde ve yaklaşık 55 metre yuksekliğindeydi. Orta bolum, yukarıya doğru giden rampası olan bir silindir şeklindeydi. Yaklaşık 27 metre yuksekliğindeydi. Ust bolum ise silindir şeklindeydi ve uzerinde alevin bulunduğu bir odası vardı. İskenderiye Feneri, antik cağın yedi harikası icinde gunluk yaşam icin kullanılan tek eserdir. Ayrıca yedi harikanın ve gelmiş gecmiş deniz fenerlerinin en yuksek olanı da bu fenerdir.

Ust kısmı M.S. 955 yılında bir deprem ve fırtınada kopan fenerin govde kısmı da 1302′de başka bir depremde yıkıldı. 1500 yılında ise bu yapıya ait kalıntılar tamamen yok oldu. Uzerinde inşaa edildiği adadan dolayı Pharos olarak anılmış ve bu kelime bir cok dile yerleşmiştir. İspanyolca, Fransızca ve İtalyancada Pharos, deniz feneri anlamına gelmektedir. Yıkılmadan once yapılan resimleri, dunyadaki deniz fenerlerine yuzlerce yıldan beri ornek olmuştur.

kaynak:bilgicik.com