Kanser nedenleriGunumuzdeki bilgiler ışığında kanser oluşturan etkenler aşağıdaki ana başlık altında toplanabilir.
1-Kimyasal etkenler,
2-Viral etkenler,
3-Fiziksel etkenler
4-Genetik eğilim
Kimyasal etkenler arasında:
- Tutun ve tutun urunleri,
- Alkol,
- Aflatoksin,
- Arsenik
- Benzen
- Vinil klorid sayılabilir.
TUTUN:
Etki kullanım suresine bağlı olarak artmaktadır. Ana kanser yapıcı etki katrandan gelir. Sigara ve tutun kullanımını bırakan ağır icicilerde riskin hic icmeyenler duzeyine inmesi icin 15 yıl gecmelidir.
ALKOL:
Alkollu icki kullanımının ozellikle baş-boyun kanserlerinde tutunun etkisini arttırdığı gosterilmiştir. Her iki maddeyi yuksek miktarlarda kullanan kişilerde risk hic kullanmayanlara oranla 35 kat artmaktadır.
AFLATOKSİN:
Depolarda uygun olmayan koşullarda saklanan besinler uzerinde bazı mantarlar tarafından uretilen guclu bir zehirdir. Karaciğer kanseri oluşumundan sorumlu tutulmaktadır.
 Viral etkenlerin başında:
- İnsan retrovirusleri
- Hepatit B virusu
- Papillom virusleri
- Epstein-Barr virusu gelmektedir.
VİRUSLER:
Retroviruslerin “Erişkin T hucreli losemi, lenfomalar”, Hepatit B virusunun “Karaciğer kanseri”, Epstein-Barr virusunun “Burkitt lenfoma, nazofarinks (geniz) kanseri” Papillom viruslerinin “Kadın ureme organı (ozellikle rahim ağzı) kanserleri, ust solunum yolu kanserleri oluşturduğu bilinmektedir.
 Fiziksel etkenler:
- İyonizasyon oluşturan radyasyon
- Ultraviyole radyasyon
- Asbestoz
- Elektrik ve manyetik alan
Meslek riskleri:
Ağac ve deri işciliği, nikel rafinericiliği, asfalt işciliği iyi bilinen mesleki bağlantılardır. Asbestozis başta larinks kanserleri olmak uzere ceşitli solunum-sindirim kanserlerinin oluşumundan sorumlu tutulmaktadır. Kimyasal etkenler arasında sayılmış olan ve calışma ortamlarında kullanılan arsenik, benzen ve vinil klorid gibi maddelerin karaciğer, akciğer, cilt kanserlerini, bazı kemik tumorleri ile losemileri oluşturdukları bilinmektedir.
Radyasyon:
Guneş ışınlarından gelen ultraviyole (morotesi) radyasyon uzun sure guneş altında calışanlarda cilt kanserleri oluşturabilir. Radyasyon guvenliği standartları oluşturulmadan onceki donemlerde radyasyoncalışanlarında cilt kanserleri, asfalt işcileri ve uranyum madencilerinde akciğer kanseri, radyumlu saat kadranı boyası ile calışanlarda bazı kemik tumorleri, atom bombasından sağ kalanlarda losemi başta olmak uzere tum tumorler, tedavi amaclı bazı ışınlamalarda losemi, tiroid kanserı, meme kanseri gorulebilmektedir.
Genetik eğilim:
Sigara dumanındaki ana kanser yapıcı madde olan polisiklik aromatik hidrokarbonları etkin hale getiren aril hidrokarbon hidroksilaz enzimi duzeyleri larinks kanserli hastalarda kontrol grubuna oranla daha yuksek bulunmaktadır. Kanserlerin buyuk bir bolumunden olmasa da bazı kanserlerin oluşumundan tumor oluşturucu (onkojen) genlerin varlığı ya da tumor baskılayıcı (tumor supresorleri) mekanizmaların yeterli duzeyde olmaması sorumlu tutulmaktadır.
Beslenme alışkanlığı:
Kabul edilebilir veriler, vitamin A ve beta karotenin bazı epitel kanserlerinin gelişimini onleyici rol oynadığını duşundurmektedir. Bu maddelerin eksikliği bazı kanser turlerinin oluşumu icin risk faktoru gibi gorunmektedir. Bitkisel liflerden fakir, az taze meyve ve sebze iceren beslenme alışkalığı olanlarda kalın barsak, turşu ve aşırı baharatlı yiyecekleri cok tuketenlerde mide kanserleri daha sık gorulmektedir.

[h=2]İzmir Radyasyon Onkoloğu uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]