Kanser hastalığında doğru bilinen yanlışlar1. Kanser bulaşıcıdır: Yanlış. Bu nedenle, kanserli hasta ile iletişime gecmek, yakınında bulunmak, elini sıkmak diğer insanları kansere yakalanma acısından riske atmaz. Bununla birlikte, seyrek de olsa, viruslerin neden olduğu bazı kanser turleri bulunuyor. Belli durumlarda bu virusler bulaşabilir ve o zaman kanser olma riski artabilir. Bunların başında gelen HPV virusuyle gelişen rahim ağzı kanseri riski ise son yıllarda kullanılan aşı ile artık azalıyor.
2. Kanser hastası olan kişinin cocuğunda da kanser gelişir: Bu bilgi de genel anlamda doğru değildir. Bazı kanser turlerine kalıtsal yatkınlık ve genetik geciş bilinmektedir. Bazı kalın barsak kanserleri gibi. Ama bu genellenemez. Bazen de ailesel yatkınlıklar soz konusu. Orneğin, meme kanserlerinin yuzde 5- 8’inin kalıtsal olduğu biliniyor. Yani, cok ozel durumlar dışında, ebeveynin kanser olmasına bağlı olarak cocuklarında da kanser goruleceği yolunda bir kural bulunmuyor.
3. Sac boyası, parfumler gibi dış etkenler kanser yapar: Her turlu zararlı kimyasal maddenin vucudumuzdaki hucreler ve DNA’ları uzerinde etkisi vardır. Bu maddelerden ne kadar uzak durursak o kadar sağlıklı yaşayabiliriz. Bununla birlikte, sac boyası ve deodorant gibi kozmetik maddelerin kanser gelişmesiyle ilişkisi kanıtlanmış değildir.
4. Pozitif duşunceyle kanseri yenmek mumkun: Onemlidir, fakat tek başına yeterli değildir. Onemli olan, hastaların hem fiziksel hem de ruhsal sağlıklarının tedavi suresince korunabilmesidir. Ozellikle de cerrahi girişim, ilac tedavisi ve radyoterapi sırasında hastanın psikolojik durumu korunup, pozitif duşunceye sahip olması sağlandığı zaman sonuclar cok daha iyi oluyor.
5. Kanser olduğu hastaya soylenmemeli: Hasta yakınlarının, “morali bozulur, daha kotu olur” inancıyla hastadan tanıyı saklamaya calışması yanlış bir duşuncedir. Akli yetileri yerinde olmak koşuluyla, hastaya tum gercek, kendisinin talep ettiği kadar ve doğru bir şekilde verilmeli, tedavi secenekleri hasta ile paylaşılmalı ve yapılacaklar icin rızası alınmalıdır.
6. Kanserde cerrahi işlemler hastalığın yayılımını artırır: Yanlıştır. Bircok kanser turunde en etkin tedavi, cerrahi tedavidir. Hastalıklı organın ya da tumorun cıkarılması, hastanın cok daha uzun sure yaşamasını ve hastalığın geri gelme riskinin anlamlı olarak azalmasını sağlıyor.
7. Biyopsi yapmak kanserin yayılımını hızlandırır: Biyopsiler, hastalığın tanısını koymak ve tedavisini planlamak icin olmazsa olmaz girişimlerdir. Hastalarda zaman zaman biyopsi yapıldığında hastalığın sıcradığı, kotuleştiği ya da dağıldığına ilişkin korkular ortaya cıksa da bu korkuları destekleyen bilimsel calışmalar bulunmuyor.
8. Bir kere kanser olduktan sonra işe donmek oldukca zordur: Yanlış. Artık bircok kanser hastası, tedavi tamamlandıktan sonra yaşıtları kadar yaşam şansına sahip oluyor. Orneğin meme kanserinde, ozellikle erken evrede yakalanan hastalarda tedavi tamamlandıktan sonra hastalığın yeniden ortaya cıkma olasılığı son derece duşuktur. Tiroid kanseri, deri kanseri kanserlerde tam şifa sunmak mumkundur. Hedef, hastaların tedavi sonrası normal yaşamına donmeleridir.
9. Erkekler meme kanseri olmaz: Yanlış. Her 100 meme kanseri hastasından birisi erkektir. Ozellikle ailelerinde kalıtsal meme kanseri olan erkeklerde meme kanseri daha sık gorulur. Bu nedenle erkekler de memelerinde bir kitle fark ederlerse zaman kaybetmeden bir hekime muracaat etmeliler.
10. Kronik kabızlık cekenler kolon kanseri olur: Bu da yalnızca bir soylentidir. Kabızlık ile kolon kanseri veya rektum kanseri arasında herhangi bir neden-sonuc ilişkisi olduğunu gosteren bilimsel bir calışma bulunmuyor. Bununla birlikte, barsak alışkanlıklarının, kişisel duzenin nedensiz bir şekilde değişmesi bir kalın barsak belirtisi olabilir ve buna dikkat edilmelidir
11. Kemoterapi artık Amerika ve Avrupa’nın gelişmiş ulkelerinde kullanılmıyor: Yanlış. Bugun kanser tedavisinde en gecerli yontemler hala kemoterapi, radyoterapi ve cerrahidir. Bunların yanı sıra hedefe yonelik tedaviler, kanser aşıları, genetik tedaviler de başarılı bir şekilde uygulanmaktadır. Kemoterapi kanser tedavisinde hala en gecerli yontemlerden birisidir. Bugun ABD’deki tum unlu kanser merkezleri hala kemoterapiyi yoğun olarak kullanmaktadırlar.
12. Kanserin dişi ve erkeği vardır. Dişi kanser daha hızlı yayılır: Yanlış. Kanserin cinsiyeti olmaz. Ozellikle Anadolu’da hızlı bir şekilde yayılan kanserlerin dişi kanser olduğu konusunda yanlış bir kanı var. Ancak tıpta boyle bir şey yok. Tıpta kanseri, agresif (saldırgan) ya da nonagresif (saldırgan olmayan) diye adlandırırız.
13.Kanser her zaman ağrıya yol acar: Yanlış! Hastalığı ilerlemiş kanser hastalarında ağrı daha cok gorulmekle birlikte bazı kanserler hicbir zaman ağrıya yol acmaz. Kanser, ağrı demek değildir. Ağrısı olan kanser hastalarında ilaclar ile ağrı kontrolu cok başarılı bir şekilde sağlanabiliyor.
14. Şekerli gıdalar kanserin buyumesine yol acar: Yanlış! Vucuttaki tum hucreler enerji icin şeker tuketirler. Kanser hucrelerinin normal hucrelerden daha fazla şeker tukettikleri gercektir. Bununla birlikte şeker yemenin kanseri buyuttuğunu, hastalığın kotuleşmesine yol actığına dair bir kanıt yok. Şekersiz beslenmenin de kanserin iyileşmesine bir katkısı bulunmuyor. Fazla şekerli beslenme kilo almaya yol acar. Obezitenin de bazı kanser turleri ile ilişkili olduğu goruldu. Sebzelerde, meyvelerde, tahıllarda doğal olarak bulunan şekerler vucudumuz icin gereklidir. Kacınılması gereken kekler, kurabiyeler, tatlılar ve bazı iceceklerde bulunan işlenmiş şekerlerdir.
15. Ailemde kanser var ben de kanser olacağım: Yanlış! Tum kanserlerin sadece yuzde 5-10' u kalıtsaldır; yani ebeveynlerden alınan genler nedeni ile olabilmektedir. Buna "kanser genleri" deniliyor. Bu durumda genellikle aile uyelerinin coğunda aynı tip kanser gelişiyor. Meme, yumurtalık (over), kalın bağırsak kanserleri kalıtsal olabilen kanser turlerinden. Bu genleri taşımak kanserin kesinlikle gelişeceği anlamına gelmemesiyle birlikte sadece gelişme riskinin daha fazla olduğunu gostermekte.
16. Kanser olumculdur, tedaviler sadece olumu geciktirmek icindir: Yanlış! Gunumuzde kanserden korunma, erken teşhis ve tedavi yontemlerindeki ilerlemeler ile kanser etkili bir şekilde tedavi edilmekte, sağ kalım oranları %60' ı geciyor. Bu oran giderek artmakta. Tedavilerdeki başarı teşhis zamanında hastalığın yaygınlığına, kanserin turune gore değişiyor. Meme, kalın bağırsak, prostat kanserlerinde erken evrelerde tedavi mumkun. Ayrıca testis kanseri, lenfomalar gibi bazı kanser turlerinde ileri evrelerde bile iyileşme sağlanabilmekte.

[h=2]İzmir Radyasyon Onkoloğu uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]