SMEAR TESTİ
Smear testi (CVS) nedir?
Smear testi rahim ağzını (serviks) değerlendirmek ve hem enfeksiyonlar hem de kanser- kanser oncusu durumlar acısından kontrol etmek icin kadınlara yapılan ozel bir rahim ağzı tarama testidir.
Smear testi (‘Smir’ olarak okunur) ; (rahim ağzından) cam ustune ince yayma, rahim ağzından suruntu alma,CVS (Cervico- vaginal smear testi),PAP testi veya PAP smear testi gibi isimlerle de anılmaktadır.
Smear testi (PAP testi) hangi amacla yapılır?
Bu testteki en onemli amac, ozellikle rahim ağzı kanserlerinin ve kanser oncesi (prekanseroz) lezyonların erken tanınmasıdır. Son yıllarda jinekolojik muayene ve jinekolojik kontrollerin rutin bir parcası haline gelmiştir.
Smear testi (CVS, Cervicovajinal Smear Testi) nasıl yapılır?
Vucut dokularının surekli yenilenmesi nedeniyle kacınılmaz olarak yuzeylerden hucreler dokulmektedir. Bu dokulen hucrelerin toplanıp ozel işlemlerden gecirildikten sonra mikroskop altında incelenmesine“sitolojik inceleme (hucresel inceleme)” denir.
Sitolojik inceleme işlemin en etkili uygulandığı alan rahim ağzından (serviksten) alınan orneklerdir. Servikal hucrelerin bu şekilde toplanması işlemine “smear” (yayma, suruntu) adı verilir.
Smear testi ilk kez 1930’lu yıllarda Yunanlı bilim adamı “George Papanicolaou” tarafından uygulandığı icin onun ismine ithafen “PAP Smear” olarak da adlandırılmaktadır.
PAP Smear testi (CVS) alınması ağrılı bir işlem midir?
Hayır. Smear testi normal jinekolojik muayenelerin bir parcasıdır ve jinekolojik muayeneniz sırasında smear alınırken asla ağrı hissetmezsiniz.
Smaer testinin onemi nedir?
Smaer testi hayat kurtarıcıdır. Evet, gunumuzde tıpta kadınlarda hayat kurtarıcı ve yaşam suresini uzatıcı olarak gorulen ve yararlılığı kanıtlanmış iki cok onemli test vardır; Smear testi ve Mammografi.
Kadın ureme sistemine ait kanserler arasında meme kanserinden sonra ikinci sıklıkta gorulen serviks (rahim ağzı) kanseri erken donemde yakalandığında tam şifa ile sonuclanan bir durumdur.
Tum kanserlerde olduğu gibi serviks kanseri de uzun yıllar suren gizli hastalık doneminden sonra ortaya cıkar.
Serviks kanserinde şikayetler ortaya cıktıktan sonra da ne yazık ki hastalık yayılmıştır. İşte bu nedenle kanserleri erken donemde tanımlamak icin ceşitli testler geliştirilmiştir.
Serviks kanseri‘nin erken tanısındaki en onemli test smear testidir.
Smear ile alınan ornekler patolojik olarak incelenerek kanser veya kanser oncusu hucrelerin olup olmadığı araştırılır.
Suruntu (Smir) nasıl alınır?
Smear (smir) alınması son derece basit ve ağrısız bir yontemdir. Jinekolojik muayene esnasında vajinaya“spekulum” denilen bir alet takıldıktan sonra serviks gorulur hale getirilir.
kadın hastalıkları" height="149" src="http://www.jinekolognet.com/pictures/jinekolog-muayene.jpg" width="200" />
Jinekolojik muayenelerde sıklıkla kullanılan “spekulm aleti”
Herhangi bir kanama olmadığından emin olunduktan sonra plastik bir“spatul” ya da “smear fırcası”vasıtası ile serviksten vajinaya dokulen hucreler toplanır. Ayrıca yine bu fırca vasıtası ile rahim ağzından bir suruntu alınır.
Smear testinde kullanılan değişik aparatlar
Alınan bu materyal bir “lam” adı verilen cam uzerine ince şekilde yayılarak alkol veya sac spreyi sıkılarak sabitlenir (fiske edilir). Buna“ince yayma” adı verilir.
Spatul (tahta aparat) ile alınan suruntunun lam uzerine yayılması
Fırca uzerine bulaşmış olan mukus salgıları uzaklaştırdığı icin inceleme daha kolay ve sağlıklı olmaktadır.
Fiksasyonun ornek alındıktan hemen sonra yapılmaması hucresel şekillerin bozulmasına ve kurumasına yol acar. Bu da değerlendirmede hatalara neden olabilir.
Smear testi sonucları icin patoloğa hangi bilgiler gereklidir?
Uygun şekilde hazırlanan smear lamındaki preparat patoloji uzmanına gonderilir. Patolog (patoloji uzmanı) preparatı incelerken hasta hakkında bazı bilgilere gerek duyar. Bunlar;
Hastanın yaşı
Hastanın şikayetleri
Son adet tarihi ve adetlerinin duzeni
Şu an gebelik olup olmadığı, onceden kac gebeliğinin olduğu
Doğum kontrol hapı veya diğer hormonal ilacların kullanılıp kullanılmadığı
Rahim ici arac (spiral) kullanıp kullanmadığı
Smear’in ne amacla istendiği
Klinik olarak on tanıdır.
Bu bilgiler pataloji uzmanının tanısını kolaylaştırır ve şuphede kaldığı durumlarda daha kolay karar vermesine yardımcı olur.
Patolog kendisine gelen prepratı bir takım kimyasal maddeler ile muamele eder (boyar) ve ışık mikroskopu altında inceleyerek tanısını koyar. Smear sonucunun alınması ozel jinekolog muayenehanelerinde 1-2 gunsurebilir. (Bu sure devlet hastanelerinde uzayabilir)
Smear testinde nelere dikkat etmek gereklidir?
Smear alınırken en fazla dikkat edilmesi gereken nokta, rahim ağzını rahim boşluğuna bağlayan kanaldan ve vajinadan ayrı ayrı orneklerin alınmasıdır.
Smear oldukca etkili bir tarama yontemidir. Bu sayede anormal hucreler son derece erken donemlerde saptanmakta ve uygun tedavi yontemleri ile ilerlemiş kansere doğru gidişleri engellenebilmektedir.
A.B.D. de yapılan bir calışmada smear testinin yaygın kullanımı sonucu serviks kanserinden olumlerin % 72 oranında azaldığı saptanmıştır.
Smaer testi ayrıca kadının hormonal durumu ve enfeksiyonlar hakkında bilgi verdiği gibi kanser tedavisi sonrası nukslerin erken tespitinde de onemli rol oynar.
Kimler smear testi ile taranmalıdır?
Serviks kanseri sık rastlanan kanserlerden biri olduğuna ve tarama sayesinde hastalık ve buna bağlı olumlerde yuksek oranda azalma saptandığına gore butun kadınlar smear testi ile taranmalıdır.
Ancak burada herkesi aynı sıklıkta taramadan gecirmenin mantıksız olacağı aşikardır. Bu nedenle taramaya kac yaşında başlanması gerektiği ve kimlerin hangi sıklıkta tarama işleminden gecirilmesinin uygun olacağı konusunda araştırmalar yapılmış ve serviks kanseri acısından yuksek ve duşuk riskli kişilerin tespit edilmesi gerekliliği ortaya cıkmıştır.
Eskiden taramaya başlamak icin 35 yaş kritik nokta olarak kabul edilmekteyken 1988 yılında Amerikan Kanser Derneği kadınları yuksek ve duşuk riskli olarak iki sınıfa ayırmayı ve tarama şeklini belirlemeyi kabul etmiştir.
Yaş olarak da 35 yaş değil cinsel yaşantının başladığı zamanı esas almak gerektiğini vurgulamıştır.
Kimler serviks kanserleri (rahim ağzı kanserleri) acısından yuksek riskli gruptadır?
Serviks kanserleri (rahim ağzı kanserleri) acısından yuksek riskli grup;
Sigara kullananlar
Poligamik (cok eşli) kadınlar, VEYA partnerleri cok eşli olan kadınlar
İlk cinsel tecrubesini genc yaşlarda yaşayanlar
Human Papilloma Virus (HPV) enfeksiyonu taşıyanlar
Doğum kontrol hapı kullananlardır.
İLK TARAMA18 yaşında veya cinsel aktivitenin başlangıcındaYuksek risk grubundaYılda birDuşuk Risk
grubundaİlk 3 yıl yılda bir defa daha sonra 3 yılda bir.Kanser tedavisini takibenİlk 2 yıl 3 ayda bir
3 yıl 6 ayda bir
sonra yılda bir
Smear’de neler gorulur?
Serviko vajinal smear (CVS) alınarak hazırlanan preparatlarda hastanınhucresel durumu, hormonal durumu ve mikrobiyolojik durumudeğerlendirilebilir.
Smear preparatlarında bulunan elemanlar servikal ve vajinal hucreler, bakteriler, trikomanonas, candida gibi vajinal enfeksiyon etkenleri, kan elemanları ve spermler bulunabilir.
Servikal ve vajinal hucrelerin yapısı kanser ve kanser onculu lezyonlar hakkında bilgi verirken bu hucre turlerinin sayısı hormonal durumu yansıtır. Dolayısı ile ureme cağındaki ve menopoz donemindeki kadınlardan alınan smear goruntuleri birbirlerinden farklıdır.
Değerlendirme nasıl yapılır?
Smear testinin sonucları birkac değişik ekol şeklinde sınıflanmaktadır. En sık “Papanicolaou Sınıflaması”kullanılır.
Son yıllarda bu sınıflamaya gore cok daha detaylı olan “Bethesda Sınıflaması” popularite kazanmaktadır.
PAP sınıflaması şu şekildedir;
Klas 1 Normal, atipik hucre yok
Klas 2 Negatif. Selim (benign) bazı hucre değişiklikleri (orneğin enfeksiyon)
Klas 3 Şupheli. Kesin olarak kanser hucresi olmayan anormal hucreler
Klas 4 Zayıf pozitif. Buyuk olasılıkla habis (malign) hucreler
Klas 5 Kuvvetli pozitif. Tartışmasız habis (malign) hucreler
Direkt mikroskopi incelemesinde vajinit yapan etkenlerin gorulmesi enfeksiyon tanısına oldukca yardımcı olur. Ancak ozellikle trikomonas enfeksiyonlarında hatalı olarak habis tanısı konabilir.
1991 yılında Bethesda sınıflaması yeniden modifiye edilmiştir. Giderek yaygınlık kazanan bu sınıflamaya gore smear testi bir tanı aracı değil sadece tıbbi bir konsultasyondur.
Bethesda Sınıflaması
YeterlilikYeterli, Sınırlı, Yetersiz
Tanımlama
Normal
Benign (iyi huylu)
Epitel hucre anomalisi
ASCUS (onemi bilinmeyen atipik hucreler)
LSIL (duşuk dereceli lezyon)
HSIL (yuksek dereceli lezyon)
Glandular hucre anomalisi
AGUS (atipik glanduler hucreler)
Adenokarsinom (kanser)
Anormal smear varlığında sıklıkla rapor edilen tanımlama “servikal intraepitheliyal neoplazi (CIN)”dir.
Kısaca CIN olarak tanımlanan bu bulgu Papanicolaou sınıflamasında Klas 3’un alt gruplarıdır. CIN 1 hafif, CIN 2 orta, CIN 3 ise şiddetli dispalaziyi tanımlar.
Bethesda sınıflamasına gore ise CIN 1 LSIL’e, CIN 2 ve 3 ise HSIL’e eşittir.
Raporda, hazırlanan preparatın ve bu preparatta bulunan hucre sayısının sitolojik tanı icin yeterli olup olmadığı mutlaka belirtilmelidir.
Hamilelikte smear testi yapılır mı?
İdeal olan hamile kalmaya karar verildiğinde genel bir muayeneden gecmek ve bu aşamada smear testini yaptırmaktır ancak bunun mumkun olmadığı durumlarda ilk hamilelik kontrolunde doktorunuz size en son smear testinizi ne zaman yaptırdığınızı soracaktır. Eğer arada gecen sure uzunsa smear testinizi yapacaktır. Hamilelikte PAP smear yapılmasının hicbir sakıncası yoktur.
Eğer arada gecen sure uzunsa smear testinizi yapacaktır. Hamilelikte PAP smear yapılmasının hicbir sakıncası yoktur.
Ayrıca gebelik bir kişide ileri yaşlarda gorulebilecek rahim, meme ve yumurtalık kanserlerini azaltmakla birlikte rahim ağzı (servix) kanserleri‘ni arttırmaktadır. Bu yuzden coğu hekim tarafından gebeliğin ilk uc ayı icinde rutin smear testi uygulanmaktadır.
İşlem oncesi dikkat edilmesi gereken noktalar
Smear alınmasından once 24 saat sure ile cinsel ilişkide bulunulmaması sonucların daha guvenilir olmasına yardımcı olur.
Smear alınmasından once en az 72 saat sure ile herhangi bir vajinal krem ya da ilac kullanılmamalı, vajinal duş yapılmamalıdır.
Test icin en ideal zaman adetkanamanız bittikten 10 gun sonrasından başlayarak ilk adet doneminize kadar olan surectir.
Kanama varlığında kanamanız cok miktarda değilse ve gerekli gorulur ise smear alınabilir.
Onemli olan noktalardan birisi de smear’ı değerlendirecek olan patoloğun ozellikle bu konuda deneyimli olmasıdır.
Smaer testi guvenilirliği nasıldır?
Smear taramasında yanlış negatif oranı yaklaşık % 25’dir. Yani klinik olarak habaset (kotu) olduğu halde smear’ın normal cıkması olasılığı % 25’dir. Burada smearın alınış tekniğindeki hatalardan patoloğun deneyimine kadar pek cok faktor rol oynar.
[h=2]Antalya Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]
Kanser araştırma ve smear
Sağlıklı Yaşam0 Mesaj
●20 Görüntüleme
- ReadBull.net
- Sağlık Forumları
- Sağlıklı Yaşam
- Kanser araştırma ve smear