Hindistan’da kurulmuş olan Turk-Moğol İmparatorluğunun en buyuk ve en guclu hukumdarıdır.
Ekber Şah 1542’de doğdu. Hindistan’da bu imparatorluğu kuran Babur Şah’ın torunudur. Babasının adı Humayun Şah’tır. 14 yaşında iken babasını yitirdi. Devleti uzun sure veziri yine bir Turk olan Bayram Han yonetti.
On dort yaşında tahta cıkan Ekber Şah 49 yıl saltanat surdu. Yirmi yaşına kadar devlet idaresinde baş yardımcısı ve yetkili olan atabeyi Bayram Han’ı zorla emekli ederek Hacca gonderdi ve bundan sonra ulkenin tek hakimi oldu. Buyuk bir zekası ve yeteneği vardı. Memleketteki karışıklıkları bastırdı. İmparatorluğunun sınırlarını genişletti. Guclu bir teşkilat kurdu. Ayaklanmaları ve dağılmaları onledi. 1578’de Bengal
1581’de Kabil
1592’de Sind ve 1594’de Kandehar’ı almak suretiyle hemen hemen butun Hindistan ve Afganistan’ı aldı.
Ulkesini bayındır bir hale getirdi. Sağlam bir devlet organizasyonu kurdu. İdare ve maliye ile ilgili kanunlar yapmak suretiyle devletin bunyesini guclendirip sağlamlaştırdı.
Ekber Şah
buyuk bir devlet adamı olduğu kadar da buyuk bir duşunurdu. Budistlerin dul kadınları yakmaları geleneğini kaldırdı. Hindistan’daki mezhep kavgalarını ortadan kaldırmağa calıştı. Oradaki insanların hepsini bir imam ve bir din cevresinde birleştirmeyi tasarlıyordu. Bu duşuncesine “Tevhid-i İlahî” ismini verdi.
Bu duşunceden hareketle
Hinduların da vatandaş sayılarak asker ve devlet memuru olmalarını sağladı. Muslumanlarla ordular arasında eşitlik sağlanınca ulkede gerginlikler azaldı. O
“halkın devlet icin değil
devletin halk icin var olduğu” anlayışını benimsedi ve benimsetti. Muazzam nufusu olan Hindistan’da Turkler kucuk bir azınlık durumunda idiler ve daha cok asker ve memur oluyorlardı. Bir cok bakımdan eşitlik sağlandığı icin azınlığın coğunluk uzerindeki hakimiyeti boylece bir problem olmaktan cıkmıştı.
Ekber Şah 1603’te hastalandı ve konuşamaz hale geldi. Oğlu Cihangir’i cağırarak ona kendi eliyle kılıc kuşandırdı ve hukumdarlık sarığını giydirdi.
Ekber Şah 1605’te oldu. Olumunden evvel Sıkanda’da kendisi icin bir turbe inşaatı başlatmıştı. Piramidi andıran bu turbe oğlu Cihangir tarafından tamamlatıldı ve oraya gomuldu.
O
elli yıla yakın bir zaman icinde Hindistan’da cok guclu bir devlet kurmuştur. Ulkesinde sosyal bir duzen yaratmış
insanları birbirine yaklaştırmaya calışmış
kultur ve sanatı korumuş ustun bir insandı. 1587’de Keşmir