19. Yuzyıl ortalarından itibaren, Osmanlı denizlerinde de gorulen kayık ve kurek yarışları, kamuoyunda giderek o derece ilgi odağı olmaya başlar ki, 1908’de Moda’da yapılan yarışlara, şehzadelerden de katılanlar olur...


İşte denizcilik tarihinin bu ilginc gelişmesini Populer Tarih icin, Prof. Dr. İdris Bostan kaleme aldı...



Dunyada oldukca erken tarihlerde duzenlenmeye başlayan kayık ve kurek yarışları, 19. Yuzyıl ortalarından itibaren, Osmanlı İmparatorluğu denizlerinde de gorulur ve bir musabaka olarak uygulanır.



İlk orneklerine Abdulaziz devrinde rastladığımız bu tur yarışların ilki, 27 Ağustos 1869’da Buyukada’da duzenlenir. Bu amacla Buyukada’da bir musabaka komisyonu kurulur ve Bahriye NÂzırı aracılığıyla, padişahtan izin istenir; 6 Temmuz 1869 (26 Rebi‘ulevvel 1286) tarihli irade ile de, yarışa musaade edilir.



Bundan sonraki yarışların hangi sıklıkla yapıldığı, şimdilik bilinmemekle beraber, yaklaşık yirmi yıl sonra, 28 Ağustos 1888’de Buyukada’da yeniden bir kayık yarışı duzenlenir ve o sırada İstanbul’a gelmek uzere bulunan İngiltere Kralicesi’nin oğlu Edinburg Duku’nun de bu musabakaya katılması kararlaştırılır.



Bu tur yarışların İstanbul merkezli olarak, daha sonraki yıllarda da tekrar edildiği belgelerden anlaşılmaktadır. Nitekim 21 Eylul 1890’da (6 Safer 1308) Moda’da yapılan kayık yarışlarının olaysız tamamlandığı, Uskudar kumandanı İsmail Paşa tarafından II. Abdulhamid’e bildirilmiştir.



Bu yarışların zaman zaman bazı sebeplerle tehir veya iptal edildiği de olur. Nitekim ertesi yıl, 28 Ağustos 1891’de, yine Moda’da duzenlenecek olan kayık yarışı, Rum patriğinin cenaze alayına tesaduf etmesi sebebiyle, Yunan elcisi Mavrokordato’nun Hariciye Nezareti’ne yaptığı muracaat uzerine, birkac gun ertelenir ve bilahare yapılır.