Kalca protezi hakkında 7 soru 7 cevapTotal Kalca Protezi (TKP) kalcayı etkileyen pek cok problemde giderek etkinliği artan ve sıkca tercih edilen bir cerrahi yaklaşımdır. Bu yontem kalca hareketlerinin duzelmesini ve ağrının ortadan kaldırılmasını sağlar. Ulkemizde her yıl giderek artan sayıda hasta total kalca protezi ameliyatından yararlanmaktadır.
Kalca eklemi hakkında bize bilgi verebilir misiz ?
Kalca eklemi top ve yuva tarzı bir eklemdir. Top parcasını uyluk kemiğinin başı oluştururken, yuva ise kalca kemiğinin bir parcasıdır. Topun yuva icerisindeki donuşu bacağınızı ice, dışa, one, arkaya ve daire biciminde oynatmanıza izin verir. Sağlıklı bir kalcada top ve yuva yuzeyleri duzgun bir kıkırdakla (hyalin) kaplıdır. Yuzeyin duzgun olması topun yuva icerisinde kolayca kaymasını sağlar.
Kalca eklemini tutan hastalıklar ne gibi şikayetlere yol acabilir ?
Kalca eklemini tutan dejeneratif osteoartrit (kireclenme), kalca cıkığı, romatoid artrit (romatizmal) gibi hastalıklarda eklem aralığında daralma olur. Eklem mesafesindeki daralma sebebiyle kalca ekleminin hareketleri kısıtlanacaktır. İlk aşamada hastalar ağrı duyacaklardır. Bu ağrı genellikle kasık bolgesinde bazen kaba et bolgesinde hatta dizin ic yuzune doğru da duyulabilmektedir. Hissedilen ağrı kunt karekterde olup, hastalığın başlangıc aşamalarında ozellikle yol yururken rahatsızlık verir. Daha sonraki aşamalarda ağrının şiddeti giderek artar ve istihat halinde iken bile duyulmaya başlar. Hatta geceleri hastaları uykudan uyandırabilir. Ağrı ve eklem hareketlerindeki kısıtlılık, hastaların merdiven inip-cıkma, corap giyme,oturup kalkma gibi fonksiyonlarının giderek bozulmasına yol acar.
Eklem hastalıklarında protez dışı tedavi yontemleri de var mıdır?
Tedavi de oncelikle ameliyat dışı yontemler denenmelidir. Kilo verme, baston ya da koltuk değneği kullanılması o ekleme gelen yukleri azaltacaktır. Analjezik-antiinflamatuar ilaclar ağrının azalması ve hareketlerin daha iyi olmasını bir muddet sağlayabilmektedir. Fiziksel tıp ve rehabilitasyon yontemleri, ameliyat kararı vermeden once mutlak suretle denenmelidir. Ameliyat dışı yontemlere cevap vermeyen, gunluk yaşamı etkileyen şiddetli ağrı, hareket kaybı ve neticesinde fonksiyon kaybı olan hastalarda Total Kalca Protezi duşunulmelidir.
Kalca protezi ameliyatı icin en cok tercih ettiğiniz anestezi yontemi nedir?
Hastalarımda coğunlukla bolgesel anestezi yontemini tercih etmekteyim.Bu yontemde belinizdeki omurlar arasından ince bir kateter yerleştirilir. Bu kateter vasıtasıyla sureli olarak epidural mesafeye ağrıyı ortadan kaldıran ilaclar gonderilir, boylelikle ameliyat suresince hic bir şey hissetmezsiniz. Ayrıca size sedatif yani sakinleştirici ilaclar da verilmektedir. Genellikle protez ameliyatı hastadan hastaya değişmekle bereber, ortalama 1-1.5 saat surmektedir.
Kalca eklemi protezinde yapılan işlem nedir ?
Hastanın kalcasına yerleştirilen parcalara ki, biz bunlara kısaca protez diyoruz, yuvaya konacak parcaya kap, uyluk kemiğinin icine konan parcaya da kok (stem) denmektedir. Bu parcaları kemiğe tutturmak icin bir cok yol vardır. Orneğin cimentolu bir total kalca protezinde parcalar kemiğe kemik cimentosu ile tutturulmaktadır. Cimentosuz total kalca protezinde ise kemik dokunun protez cevresine doğru buyudukce bağlanma gercekleşir.
Ameliyat sonrası hastalar ne zaman yuruyebiliyorlar ?
Cerrahiyi takiben 24 saat sonra ameliyat yerine yerleştirilen kan toplayıcı tup cıkartılır ve bunu takiben asistanlar tarafından hastalar yatak kenarına oturtulup pozisyon değişikliği sağlanmaktadır. Bu esnada olabilecek baş donmesi ya da bulantı kusma endişelendirmemelidir. Daha sonra bir yurutec (walker) ya da koltuk değneği yardımıyla hastalarımızı ayağa kaldırılmaktayız. İlk yurume zor olabilir. Unutmayalım ki ,kalca bolgesi ağrılı-şiş durumdadır. Ancak her gecen gun hastalar daha rahat yuruduklerini hissedeceklerdir. Bu ameliyatı geciren hastalar ozellikle ilk 6 hafta suresince alcak yerlere oturmamaya ozen gostermelidirler.
Bu tur ameliyatlardan sonra pıhtı oluşumu goruluyor mu ?
Total kalca protezi ameliyatından sonra bacak venlerinde pıhtılar oluşabilir.Bunlara derin ven trombuzu (DVT) denir.Nadir olarak oluşan bu pıhtılar akciğerlere gidip olumcul olmayan yada olabilen sorunlara (emboli) yol acabilir. Biz tum hastalarda pıhtı ve emboli oluşumunu azaltacak onlemler alırız. Bu amacla bacak kaslarını sıkıştırarak toplar damarlardaki kanı akış halinde tutacak mekanik aygıtlar kullanılabilir. Ayrıca kanı sulandıran duşuk molekul ağırlıklı heparin (DMAH) gibi ilaclar belli bir sure kullanılmaktadır. Onerilen sure kalca protezi ameliyatından sonra 28 ile 35 gundur. Ancak bacak bolgesinde aşırı şişlik ve gerginlikle birlikte ağrı duyulması durumunda pıhtıyı saptamak icin Doppler ultrasonografi gerekebilmektedir.

[h=2]Ankara Ortopedi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]