1764 yilinda Rusya, Osmanlilarin toprak butunlugunu garanti ettigi Lehistan'i isgal etmis ve kacan multeciler Osmanli sinirini gecen Ruslar tarafindan katledilmistir. Bu olay uzerine Osmanli Devleti Rusya'ya savas ilÂn etmistir(1768). Ruslar, Baserabya ve Kirim'i isgal ettikleri gibi, Ingilizlerin de yardimiyla, Baltik filosonu Akdeniz'e gondererek, Mora Rumlarini isyana tesvik etmisler ve Cesme'de demirli Osmanli donanmasini gafil avlayarak, gemileri yakmislardir. Bu arada Misir'da da bir isyan hareketi baslamistir. Ruscuk ve Silistre onlerinde Osmanli kuvvetlerinin mevzii basarilar kazanmasinin ardindan II. Katerina, Lehistan isini halletmeyi plÂnladigindan Osmanlilarla anlasma yapmayi kabul etmistir. I.Abdulhamit'in (1773-1789) basa gecmesinden sonra imzalanan Kucuk Kaynarca Antlasmasi ile (21 Temmuz 1774) Kirim Hanligi Osmanlidan kopartilarak sozde bagimsiz bir devlet olmus, Baserabya, EflÂk, Bogdan Osmanlilarda kalmis, ancak Azak ve Kabartay bolgesi Rus hÂkimiyetine gecmistir. Ruslar bu anlasmayla Ingiltere ve Fransa'ya taninan kapitulÂsyonlari da kazanmis ve her yerde konsolosluk acma hakkini elde ederek, Osmanlinin ic islerine karisabilecegi bir ortami kendine hazirlamistir. Nitekim 1783'te Kirim'i isgal ve ilhak eden Rusya, Karadeniz'e hÂkim olarak, sicak denizlere inme politikasini gerceklestirme yonunde buyuk bir adim atmis, Ortadokslari himaye bahanesiyle de Balkanlardaki nufuzunu kuvvetlendirmistir.
Rusya'nin nihaî amaci, Istanbul'u ele gecirerek Bizans'i yeniden diriltmek idi. Iste bu maksatla, Osmanli Devleti'ni taksim etmek uzere Avusturya ile gizli bir anlasma yapildi. Bu anlasmayi haber alan Osmanli Devleti, Prusya ve Ingiltere'nin de tahrikiyle Rusya'ya karsi savas acti. Halkin infialine neden olan Kirim'i geri almak Osmanlinin en buyuk arzusuydu. Ancak bu savasa Rusya'nin muttefiki olan Avusturya'nin da katilmasiyla, Osmanlilar iki cephede birden mucadele etmek zorunda kaldilar(1788). Avusturya'ya karsi iki kez savas kazanildi. Belgrat ve Banat ele gecirildi. Ancak Rusya'ya karsi dogu cephesinde basari saglanamadi. Bu tarihlerde Osmanli tahtina III. Selim cikmisti (1789-1807). III. Selim Isvec ile bir anlasma yaparak Rusya'ya karsi bir muttefik kazanmisti. Ancak Rusya Bukres ile Kucuk EflÂk'i almis, ardindan da Belgrat ve Bender dusmustu. 1790'da Avusturya Imparatoru II.Joseph olunce ic ayaklanmalar bas gostermis ve Fransiz ihtilalinin etkileri bu ulkede de hissedilmeye baslanmisti. Bunun uzerine yeni Imparator II.Leopold, Zistovi anlasmasini imzalayarak Osmanlilarla olan savasi sona erdirdi (1791). Bu anlasma mevcut statukoyu muhafaza eden maddelerden ibaretti. Rusya ile de, Ispanya'nin araciligiyla Yas Baris Antlasmasi imzalandi (1792). Rusya'nin savas sirasinda isgal ettigi yerlerden sadece Ozi, anlasmayla verilmis oluyordu. Hem Avusturya hem de Rusya bu anlasmalarla, Fransa ve Lehistan'daki gelismelere dikkatlerini verirken, Osmanli Devleti de gerekli islahatlari yapmak icin bir soluklanma zamani bulabilecekti.