Modern yaşam kolaylığına hızlı uyum yapan; hareketi kısıtlı, yiyecek-icecek seceneğinin ve uyaranının artması ile de cok fazla besin tuketen yeni nesil insanlar olduk. Bunların sonucu olarak artan sağlık problemleriyle karşı karşıyayız ve ulkemizde olum nedenlerinin başında dolaşım sistemi hastalıkları ilk sırada. Bunlar şişmanlık, kalp-damar hastalıkları, kalp krizi,yuksek tansiyon vediğer hastalıklardır.Son yıllarda kalp krizi ve damar hastalıklarında artış gorulmektedir.
Kalbiniz İcin Denetim Altına Alabileceğiniz Risk Faktorlerinden Bahsedelim
Kolesterol: Aslında vucut icin gerekli bir yapı taşı. %80’i karaciğer tarafından uretilir, %20’sini ise besinlerden alırız. Kolesterol olmazsa sinir sistemi, sindirim sistemi, cinsel fonksiyon bozukluğu vb. bircok sorun gorulur. Cocukluk cağında kolesterol eksik olursa gelişme bozukluğu ve zeka geriliği ortaya cıkar. Ancak sağlıklı bir yaşam icin her şey de olduğu gibi kolesterol duzeyinde de denge gerekli, fazlalığı koroner kalp hastalığı icin risk faktorudur cunku.
Kolesterolun coğunu vucut uretir evet ama şişmanlarda bu uretim %20 daha fazladır. Android tip şişmanlarda risk daha yuksek. Bel cevresi, kadınlarda 80cm, erkeklerde 93 cm altına duşmeli.
Bide sıkca duyduğunuz LDL Kolesterol ve HDL kolesterol var.
HDL- kolesterol , iyi kolesterol diye bilinir, cunku damarlarınızın temizlikcileridir, kolesterolu dolaşımdan ve damar duvarlarından cıkarır ve vucuttan atılması icin karaciğere geri dondururler. HDL-kolesterolun 1mg/dL artması koroner kalp hastalığında %1.8 oranında korur ve bunu arttıran başlıca faktor, egzersizdir. Azaltan faktorlerin başında ise: şişmanlık, hareketsizlik, sigara, androjen hormonu, betaadrenerjik engelleyici ajanlar, trigliserit yuksekliği ve kalıtım gelir
LDL-Kolesterol ise; kotu kolesterol diye bilinir, cunku kolesterolu dokulara iletir ve plak oluşumu ile damar tıkanıklığına neden olur.
KALBİMİZİ KAZANAN BESİNLER NELER PEKİ?
Cozunur posa, guclu kalkan: En iyi kaynakları; yulaf, baklagiller, sebze ve meyveler. Tam da bunlarla kalbinizi koruyup, kollar. Meyve, yağsız sut, yulaf, tarcınla şekersiz bi tatlı yapın mesela. Ya da sebze yemeklerine, dolmalara bulgur pilavına, kurubaklagil ekleyin.
Yoğurt: Cozunur posa kaynaklarını yoğurtla tuketmek, kolesterol duşurmeye daha da yardımcı olur
Psyllium: Cozunur posayı arttırmak icin gunluk 3g alımı yararlı olacaktır.
Kurubaklagil: Gunde 25mg kurubaklagil alımı LDL kolesterolde %30a varan duşuş sağlar unutmayın.
Sebzeler; yemeklerinizi bol soğan, sarımsakla ve yeşilliklerle( maydanoz, nane vb) pişirin. Mevsim sebzelerine sofranızda mutlaka yer verin; turp, havuc, marul, lahana, karnabahar, brokoli, kereviz, koyu yeşil yapraklı sebzeler vb. isterseniz karışık isterseniz sade olarak tuketin. Ispanak, semizotu, tere, roka gibi koyu yeşil yapraklı sebzeler icerdikleri karotenoidler ile aterosikleroz(damar sertleşmesi) ve LDL kolesterolun duşurulmesine yardımcıdır.
Ceviz, fındık, badem vb. yağlı tohumlar: Gunluk 25g ciğ olarak alımı LDL kolesterolu %5 duşurur.
Her turlu balık ve su urunlerini tuketin ama yağda kızartmayın ki omega-3 kızartma yağının icine kacıp, kaybolmasın
Krill yağı: Karides gibi bir kabuklu bir deniz canlısından elde edilir, omega-3 yağ asitlerinden ve fosfolipitlerden zengindir. Suda cozunme ozelliğine sahiptir ve balık yağına oranla cok daha fazla miktarda kana gecer, vucut tarafından kolay emilir ve kullanılır. Aynı zamanda, bilinen antioksidanlara gore cok guclu antioksidan olan astaksantin icerir. Astaksantin; som, karides, filamingo’ya pembe-kırmızı rengini veren pigmenttir ve kalp-damar sağlığı acısından son derece yararlı etkileri vardır.
Avakado: İcinde bulunan fitosterin kolesterol duşurucu etkisi vardır. Bu nedenle kalp ve damar hastalıkları tedavisi icin tuketin.
Yeşil cay: İcerisindeki kateşin sayesinde kalp damar hastalık riskini duşur.
Zerdecal:Guclu bir antioksidandır, damar sağlığını korur, kalp hastalıklarının onlenmesinde etkilidir, kolesterol duşurulmesinde de rol oynar. Kolesterolun okside olup, damarlarda plaklaşma yaparak kalp krizi veya inme riskini azaltır. Homosistein fazla yukseldiğinde damarlarda tıkanıklıklar yapabilir, zerdecal iyi bir B6 vitamini kaynağı olduğundan homosistein seviyelerini de duşurebilir. Ozellikle ailesinde kalp damar hastalığı, şekere yatkınlığı olanlar tarafından sağlıklı beslenme alışkanlıkları kapsamında 1 tatlı kaşığı tuketilmesini tavsiye ederim.
Sirke:Son yıllarda yapılan bir araştırmaya gore, elma sirkesinin trigliserit ve LDL kolesterol duzeylerinde azalma sağladığı ve kandaki yağlanma seviyelerini duşurduğu saptanmıştır. Mide ve barsak sorunu olmayanlar, salatalara, corba ve yemeklere ekleyebilir veya balla karıştırarak tuketebilir.
Keten tohumu: fonksiyonel besindir, gunluk kullanımı 10 gram gecmemelidir ve ara verilerek kullanılmalıdır. İceriğindeki omega -3 kalp hastalıklarına karşı koruyucudur, alfa-linoleik asit icermesi sebebiyle LDL kolesterolu duşurmeye yardımcıdır. Oğutulmuş halde salatalarınıza, yoğurtlarınıza ekleyebilir, veya evde yapılan ekmeklere ve yemeklerinize kullanılabilir.
Ek vitamin-balık yağı alımı: Kalıtımsal olarak hastalığa yatkın olanların 100mg’lık E vitamini almaları uygun olur. Trigliserit duzeyi ve pıhtılaşma faktoru yuksek olanların ek balık yağı ya da krill yağ almaları uygun olur.
Kalp transplantasyonu yapılan hastaların diyetine arginin eklenmesinin egzersiz toleransı ve yaşam kalitesini arttırdığı bildirilmiştir.
Sağlıklı gunler

[h=2]Konya Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]