Kadınlarda sık tekrarlayan sistit-nedenleri ve yeni yaklaşımlarİdrar kesesinin iltihapları ozellikle kadınların hayatlarının bir doneminde mutlaka yaşadıkları bir rahatsızlıktır. Ancak bunun arka arkaya tekrarlaması hem yaşam kalitesini duşurebilmekte hem de ciddi sorunları beraberinde getirebilmektedir. Gunumuzdeki yeni yaklaşımların amacı koruyucu tedbirler odaklıdır. Yani enfeksiyonlar olmadan engellemek ve tekrarlanmaması icin gerekli onlemleri alınması gerekmektedir.
İdrar Yolları Enfeksiyonları Neden Olur?
Kadınların idrar yolları dışarıya cok kısa bir kanalla acılır. Bu nedenle dışarıdan mikropların girmesi daha kolaydır. Aslında vucudumuzun dış kısmında herkesin belirli oranda iyi ve kotu mikroplar bulunmaktadır. Bu mikropların idrar kesesine girmesi ve coğalması enfeksiyonların olmasına neden olur. Ozellikle vucut direncinin azaldığı durumlarda bunlar daha sık oluşabilmektedir. Aynı şekilde havuz, deniz, sauna gibi ıslak ortamlar, cinsel ilişki, var olan bir genital akıntı gibi durumlar bu nfeksiyonların altta yatan diğer nedenleridir.
Ne zaman Doktora Başvurmalı?
İdrarda yanma, sık idrara cıkma, idrar yaparken zorlanma, idrarın kanlı gelmesi, karın ve bel ağrısı, akıntı, idrar tutamama, ateşlenme, halsizlik gibi şikayetler bize idrar yollarında bir enfeksiyon olabileceğinin işaretlerini vermektedir. Zaten daha once birkez sistit geciren tum bayanlar tekrarladığında hemen anlayabilmektedir. Bu durumda mutlaka bir doktora başvurmak gerekir. Şikayetler cok şiddetli değil ise ilk tedbir alınan sıvı miktarını arttırmaktır. Bu durumda şikayeler idrarın mikropları dışarıya yıkaması ile azalabilmektedir. Normal idrar tahlili doktorlara oldukca onemli bilgiler vermektedir. Ancak bazen yeterli olmadığından idrar kulturu de istenebilmektedir. Bu aşamada yapılacak en onemli yanlışlardan birisi kontrolsuz antibiyotik kullanılmasıdır. Yanlış kullanılan ilaclar ileride daha buyuk sorunlar yaratabilmektedir. Eğer enfeksiyonlar bir yıl icerisinde 3 veya daha sık oluyorsa o zaman altta yatan başka nedenlerin de araştırılması gerekebilmektedir.
Tedavi Planı
Tedavide esas uygun ilaclarla gerektiği kadar tedavi yapılmasıdır. Uzun sureli antibiyotik kullanımı veya idrar yollarına uygun olmayan ilacların secilmesi, geniş spektrumlu adı verilen tum vucutta etkili olan ve yararlı mikropları da olduren ilacların kullanımı hem etki şansını azaltmakta hem de ilerisi icin sorunlara neden olabilmektedir. Kısa sureli ( genellikle 3 gunluk) tedaviler tercih edilmektedir. İdrar yollarının asitlik derecesinin ayarlanması, sıvı alınımının arttırılması, altta yatan taş, kum gibi başka nedenlerin ortadan kaldırılması tedavi etkinliğini arttırmaktadır. Biz doktorlar idrar yolları enfeksiyonlarını basit ve komplike olmak uzere iki grupta incelemekteyiz. Komplike olan idrar yolları enfeksiyonlarında mutlaka altta yatan başka bir bozukluk da bulunmaktadır. Bu durumda esas olan sadece enfeksiyonu kurutmak değil aynı zamanda altta yatan nedeninin de tedavisi onem kazanmaktadır. BU nedenle idrar tahlili yanısıra ultrasonografi ve kan tahlilleri de doktorunuz tarafından gerekli gorulduğunde istenecektir.
İlaclar: İki şekilde ilac genellikle tercih edilmektedir. Bunlardan birisi idrar yolu ile atılan ve genellikle idrar yollaı enfeksiyonlarına neden olan E. Coli adı verilen mikroba etkili antibiyotikler, ikincisi de şikayetlerin azaltılmasına yonelik kas gevşetici ve antienflamatuar ilaclardır. Bu ilacların yanına hastanın ozelliğine gore idrar yolları antiseptikleri de eklenebilmektedir. 3 gunluk bir tedavi sonrasında şikayetlerde azalma olmaz ise farklı mikropların olma ihtimaline ve bu mikropların hangi antibiyotiklere duyarlı olduğunun anlaşılabilmesi icin idrar kulturu adı verilen testin yapılması gerekmektedir. Buna gore antibiyotik seciminde değişiklikler yapılabilmektedir.
Tedaviyi kolaylaştıran yeni yaklaşımlar: c-vitamini mucizesi burada da gecerlidir. Kimyasal adı askorbik asit olan c-vitamini adından da anlaşılabileceği gibi bir asittir ve idrar yolu ile vucuttan fazlası atılmaktadır. İdrarla atılırken idrarın asitliğini de arttırmaktadır. Asit ortam genellikle pekcok bakteri icin yerleşmeyi ve uremeyi engelleyici bir ozelliktir. Bu nedenle tedavi etkinliğini arttırırken sureyi kısaltabilmektedir. Yuksek doz yani 1000 mg civarındaki c-vitamininin tedaviye eklenmesi onerilmektedir. Bunun dışında hem yuksek c-vitamini iceriği olan hem de icerdiği bazı kimyasal ozellikler nedeni ile mesane icerisinde koruyucu bir film tabakası oluşturan kızılcık suyu ( cranberry) doğal ama etkili bir tedaviyi destekleyen madde olarak kabul edilmektedir. Tabii ki şikayetlerin azaltılması icin gıdaların da alınımına dikkat etmek gerekmektedir. Ozellikle baharat ve acılı yiyeceklerden kacınmak yanma şikayetini de azaltacaktır.
Korunma Yaklaşımları
En doğal ve etkili korunma yontemi halen daha bol miktarda sıvı almaktır. Bunun yanısıra tedavi sonlandıktan sonra bile en az 1 ay sure ile yuksek doz C-vitaminin kullanılması onerilmektedir. Ayrıca eğer tekrarlayan bir enfeksiyon ile karşı karşıya isek o zaman o bolgedeki iyi mikropların da antibiyotik tedavisinden zarar gorduğunu duşunerek onların tekrar coğalmasını sağlamak gerekmektedir. Bunun icin raim icine konulan fitil şeklinde iyi mikroplar bulunmaktadır. Bunlar tercih edilebilmektedir. Aynı şekilde makat bolgesi de idrar yollarına yakın olduğundan barsakdaki koruyucu floranın da oluşabilmesi icin ağızdan ilaclar verilebilmektedir.
Sık tekrarlayan enfeksiyonlarda ilac başlamadan mutlaka kultur incelemesi gerekmektedir. BAzen mikroplara bağlı olmayan mesanenin başka enfeksiyonları da bulunabilmektedir. Bu durumda antibiyotik kullanılmasının bir faydası olmamaktadır. Kulturde mikrop uremesi olmayan şikayetleri olan hastaların ciddi bir şekilde incelenmesi gerekmektedir.
Korunmada birbaşka yaklaşım ise sık tekrarlayan durumlarda koruyucu antiseptik ilacların ve ozellikle enfeksiyon riskinin arttığı cinsel birleşmede tek doz olarak kullanılan antibiyotik tedavileri de verilebilmektedir.
İdrar yolları enfeksiyonları son derece rahatsızlık verici ve hayat kalitesini duşurucu bir hastalıktır. Doğru tedavi yapılmadığında ve koruyucu onlemler alınmadığında sorun daha da buyuyebilmektedir. Bunun icin doktorunuzla goruşmeli ve tedavi seceneklerini tartışmalısınız.


[h=2]İstanbul Urolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]