Kadınlarda idrar kacırma (uriner inkontinans) nedir, neden oluşur ?Latince terminolojide uriner inkontinans olarak ifade edilen idrar kacırma problemi, kadınlarda daha sıklıkla gorulen ve kadınların psikososyal yaşam kalitesini etkileyebilen ayrıca hijyenik olarak kişinin kendisini kotu hissetmesine neden olan bir rahatsızlık olarak tanımlanmaktadır. Kadınlarda idrar kacırma problemi, ilgili hastalıktan oturu surekli, duzensiz ya da sık sık idrara cıkma isteği, istem dışı idrar kacırma, idrar tutamama, idrar torbası kontrolunun kaybı şeklinde kendini gosterebilmektedir.
İdrar kacırma nedir?
İdrar kacırma sorununun latincede uriner inkontinans olarak ifade edildiğini yazımızın girişinde ifade etmiştik. Uriner latincede idrar ile ilgili olan, inkontinans ise yetmezlik olarak ifade edilebilir. Uriner inkontinans ise idrar ile ilgili olan yetmezlik sendromu olarak acık adıyla soylenebilmektedir. Toplumda ise bu isim yerine daha kolay ve net anlaşılabilir olan idrar kacırma adı ile bu sorun ifade edilmektedir.
İdrar kacırma probleminin toplumda gorulme sıklığı
İdrar kacırma problemi toplumumuzda erkeklere oranlarda kadınlarda daha sıklıkla gorulebilen bir rahatsızlıktır. Erkeklere oranla kadınlarda 2-3 kat daha sıklıkla gorulen uriner inkontinans, yaşın ilerlemesi ile her iki cinsiyette de oranı artan bir rahatsızlıktır. Gorulme sıklığı farklı literaturel calışmalarda kadınlarda %4.6-54, erkeklerde ise %1.4-24 aralığında yer almaktadır.
Kadınlarda yaşa bağlı oranlara goz atıldığında ise genc yetişkin kadınlarda %10-14 oranında gorulebilirken, ileri yaşlarda bu oran %45-55 oranlarına cıkmaktadır. Menopoz donemi ve sonrasında, cok doğum yapmış kadınlarda bu oranlarda artış gozlemlenmektedir.
İdrar kacırma probleminin nedenleri nelerdir? (İdrar kacırma problemi neden oluşmaktadır?)
İdrar kacırma problemi farklı durumlardan ve hastalıklardan kaynaklanabilen bir rahatsızlıktır. Genel olarak sfinkter adı verilen dairesel dokunun zarar gormesi ile oluşabilen rahatsızlığın farklı nedenleri de olabilmektedir. Bu durumlardan kısaca bahsedecek olursak,
Kalıtsal (ailesel yatkınlık) ozellikler: Bazı bireylerin aileden gelen bağ dokusu zayıflıkları sebebi ile idrar kacırma problemleri daha sıklıkla gorulebilmektedir.
Sayıca fazla sayıda doğumun gercekleşmesi: Cok sayıda roğumun gercekleşmesi, anatomik olarak iri bebek doğumları idrar kacırma problemi riskini artıran unsurlardandır.
İlerleyen yaş: İleri yaş bireylerde sfinkter kası, yeterli işlevsellikte calışamamakta, fizyolojik ve anatomik olarak işlevlerini tam olarak yerine getirmemeye başlayabilmektedir.
Obezite ve fazla kilolu bireyler: Karın ici basıncın artması ile birlikte idrar kacırma riski artmaktadır.
Sigara kullanmak ve kafeinli gıdaların sık tuketilmesi: Sigara ve kafeinli gıdalar bir yandan kabızlık problemi ve duzensiz bağırsak motilitesine (hareketine) sebep olurken uriner inkontinans sıklığını artırmaktadırlar.
Diyabet, parkinson ve multipl skleroz gibi sistemik rahatsızlıklar
Kabızlık (Konstipasyon)
Menopoz: Ostrojen hormonunun fizyolojik seviyelerinin eksilmesine bağlı olarak gelişmektedir.
Ayrıca prolapsus uteri olarak latincede ifade edilen rahim sarkması, sistosel olarak ifade edilen idrar torbası sarkması ve rektosel olarak latincede ifade edilen bağırsak sarkması durumlarında da uriner inkontinans gelişmektedir.
idrar tutamama tedavisi
Uriner inkontinans (idrar kacırma sorunu) tipleri nelerdir?
Uriner inkontinans tipleri farklı tıp kaynaklarında farklı sınıflandırmalara tabi tutulmaktadır. Genel sınıflandırma olarak 6 tip sınıflandırmadan soz edilebilmektedir.
Stres tipi uriner inkontinans:Toplumda en sık gorulen idrar kacırma problemi tipidir. Ikınma, oksurme, hapşurma ve fiziksel harekete bağlı olarak gelişebilen stres tipi uriner inkontinans SUI olarak ifade edilmektedir.
Urge inkontinans: Ani ve acil bir şekilde yoğun idrar yapma isteği ile karakteriz idrar kacırma problemidir. Urge inkontinans ozellikle kişilerin tuvalete yetişememe durumu ile idrar kacırması durumu olarak hastalarca ifade edilmektedir. Kısaca UI olarak ifade edilmektedir.
Miks tip uriner inkontinans: Miks tip uriner inkontinans, hem stres tipi inkontinans hem de urge inkontinansın birlikte gorulduğu durumlar olarak ifade edilebilmektedir.
Overflow tip (taşma) inkontinans: Halk arasında taşma tip idrar kacırma olarak bilinen overflow inkontinans, detrusor adı verilen ozel kasın, mesanede idrar fazlalığı ve birikmesine bağlı olarak aşırı gerilmesi ile ortaya cıkan idrar kacırma problemidir. Ozellikle diyabetes mellituslu ( şeker hastalığı) hastalarda sinir sisteminde gorunen yan etkilerden dolayı oluşan diyabetik noropati rahatsızlığına bağlı olarak ortaya cıkmakta ve bu tip inkontinansa sahip bireylerin yaşadığı sendroma “norojenik mesane” denilmektedir. Hastaların doktorlar tarafından tıbbi oykuleri alınırken idrar hissinin gelmediği, idrar hissinin geldiği anda da idrar kacırma probleminin yaşandığı hastalar tarafından dile getirilmektedir.
Fonksiyonel inkontinans (bilişsel inkontinans): Demans, alzheimer tipi demans vb (bunama) durumlarında genelde ileri yaş hastalarda idrarın unutulması vb. durumlar ile karakterize idrar kacırma durumudur.
Ekstrauretral inkontinans: veziko-uretero vajinal fistuller ve gelişme bozukluğuna yada sonraki operasyonlardan oluşabilen ektopik ureter durumlarında gorulebilmektedir.

[h=2]İzmir Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]