Her uc kadından birisi ergenlik sonrasında idrar kacırma şikayeti yaşamaktadır. Bu durum bazen gecici olmasına karşın coğu zaman kalıcıdır. Ozellikle idrar torbasının sarkmasına bağlı olarak idrar kacırma en sık karşılaşılan durumlardan birisidir. Kadınların yapısal olarak gebelik, kabızlık, sık oksurme, ağır kaldırma ve hormonal bazı nedenlerden dolayı gevşeyen kasların nedeni ile mesane olması gereken yerden aşağıya kaydığında idrar tutma mekanizmaları da calışmaz hale gelmekte ve idrar kacırma gercekleşmektedir. Gunumuzde 20-30 dakikalık basit bir ameliyat tekniği ile dışarıdan bıcak yarası olmadan, hastanın hemen ayağa kalkabileceği şekilde mesane sarkmasına bağlı idrar kacırma engellenebilmektedir.
Nasıl İdrar Yapıyoruz?
Mesane normal olarak icerisine 500 mL kadar idrar alabilen bir balona benzer. Bu hacime ulaştığında beyine bir sinyal yollar ve boşalması gerektiğini bildirir. Beynimiz bulunduğumuz ortama gore daha fazla tutmamızı veya idrara başlamamızı sağlayan elektrik sinyalleri ile mesanemizi kontrol eder. Dolu mesanenin idrar kacırmasını engelleyen bir sibop mekanizması bulunur. İşeme emri gelmeden bu mekanizma kapalıdır. Beynimizin idrar yaparbilirsin emri geldikten sonra mesanemizin kasları kasılmaya başlar ve ondeki idrar tutma mekanizması acılarak işeme işlevi gercekleşir.
İdrarımızı Nasıl Tutuyoruz?
Kadınlarda idrar tutma işlevi icin gerekli 3 temel nokta vardır. Birincisi mesanenin icine alabildiği idrar miktarı yani kapasitesidir. Mesane gerginliğe hassas bir organdır. Doldukca kaslar daha da gevşeyerek mesane icerisindeki basıncı belirli bir seviyenin uzerine cıkartmamaya calışır. Mesanenin algıladığı veya gercekten icerisine alabildiği idrar miktarının azaldığı durumlarda kişiler sıkışma hissi, sık idrara cıkma ihtiyacı ve hatta istemsiz kacırmalar bile yaşayabilmektedir. İkinci onemli nokta mesanenin rahim icindeki poziyonudur. Mesanenin aşağıya sarkması durumunda idrar tutma mekanizmalarının calışması bozulur. Bu durumda da karın icindeki basıncın ve dolayısı ile mesaneye doğru olan basıncın arttığı oksurme, hapşırma, ağır kaldırma, medriven cıkma, kabızlıkda ıkınma gibi durumlarda idrar kacırma gercekleşir. Bir diğer nokta ise idrar tutma mekanizmasını calıştıran kasların gucudur. Eğer bu kaslarda bir gevşeklik soz konusu olursa o zaman yine istemsiz idrar kacırmalar oluşabilir.
Normal Mesanenin Ozellikleri:
İcerisinde yaklaşık ½ litre kadar idrar alır
Bu doluluğa ulaşmadan once dolma hissi başlar
Gunde ortalama olarak 4-7 defa kadar idrara gitme ihtiyacı olur
Gece sizi idrar yapmak icin en fazla birkez uyandırır
Sizin kontrolunuz olmadan idrar kacırmaz
İşeme sonrasında tamamen boşalır
İdrar hissi oluştuktan sonra belirli bir sure tutabilmenizi sağlar
Ne Zaman Doktora gitmek Gerekir?
Yukarıda mesanenin ozellikleri olarak saydığımız maddeleri gercekleştiremiyorsanız doktora başvurmanız gerekir. Aşağıdaki sorular da sizin tıbbi bir tedavi gereksiniminizi ortaya koyar:
Gulduğunuzde, oksurduğunuzde veya hapşırdığınızda idrar kacırmanız oluyor mu?
Aniden tuvalete gitme ihtiyacınız oluyor mu?
İdrar kontrolu icin alt bezi veya ped kullanma ihtiyacı hissediyormusunuz?
Bir yere giderken tuvalet sorunu olacağını duşunuyor ve planlarınızı ona gore mi yapmak zorunda kalıyorsunuz?
Gundelik işlerinizde veya sabah kalktığınızda idrar kacırmanız oluyor mu?
Doktora gittiğinizde sizi neler bekliyor?
Doktorunuzun sizin icin yapması gereken en onemli nokta idrar sorununuzun tipinin belirlenmesidir. Doğru teşhis konularak yapılan tedaviler sonrasında idrar kacırma acısından başarı oranı cok yuksektir. Bunun icin doktorunuz size kacırmanızla ilgili detaylı sorular soracaktır. Daha sonra muayenede mesanenizin sarkma durumu, rahim ağzı, dokuların sağlamlığı ve mesanenizin oksurmek gibi işlemler sırasında daha ne kadar sarktığı kontrol edilecektir. Genellike ikinci adım ultrasonografi ile mesanede işeme sonrasında ne kadar idrar kaldığının bakılmasıdır. Ayrıca işeme şikayetlerine neden olabilecek bir enfeksiyon olup olmadığı da tahlil edilecektir.
Bu ilk değerlendirme sonrasında hastaların şikayetlerinin durumuna gore urodinami adı verilen bilgisayarlı bir olcum istenebilir. Ayrıca sizden evde enaz 24 saatlik bir işeme gunluğu doldurmanız istenebilir.
İdrar Kacırma Tedavi Edilebilir mi?
Evet... Ancak tedavide ilk basamak bu durumun tedavi edilebilir bir sorun olduğunu kabul etmek ve doktora başvurmaktır. İdrar şikayeti ile doktora başvuran hastalardaki başarı oranı yuksektir ve kişiler gundelik hayatlarına donebilmekte ve yaşam kaliteleri de ciddi oranda artmaktadır.
İlac Tedavileri
İlaclar mesanenin kapasitesinin azaldığı veya duyarlılığının arttığı durumlarda kullanılmaktadır. Bu şekilde mesane normal kapasitesini bulmakta ve ani tuvalete sıkışma hissi ve bunun arkasından olan kacırmalar ortadan kaldırılabilmektedir. Yine aynı şekilde mesanede oluşan ceşitli enfeksiyonlar da benzer şikayetleri tetiklediğinden bunlara yonelik ilac tedavileri de verilebilmektedir. Ancak mesane sarkması nedeni ile idrar kacırma durumlarında ilac tedavileri etkili olamamaktadır.
Cerrahi yontemler
Sarkan mesanenin olması gerekli yerde kalmasını sağlamak amacı ile basit, etkili ameliyatlar artık başarı ile uygulanabilmektedir. Karında herhangi bir ameliyat izi olmadan vajenicerisinde yapılan 2-3 cm lik bir kesi ile idrar kacırma sorununa cozum olacak bir destek dokusu yerleştirilmektedir. “Sling” yani askı ameliyatları adı verilen bı yontemlerle mesanenin karın icindeki basıncın artması sonrasında aşağıya doğru inmesi ve idrar tutma mekanizmalarının bozulması gibi durumların giderilmesi mumkun olabilmektedir. 20-30 dakikalık bir ameliyat sonrasında hasta 1-2 saat icinde yuruyerek evine gidebilmekte ve bir gun icinde normal hayatına donebilmektedir.
Mesane botox uygulaması
Aşırı aktif mesanede ilac tedavilerine cevap alınamadığında veya Parkinson Hastalığı gibi ilacların kullanımının sorunlu olduğu durumlarda mesanedeki aşırı kasılmaları kontrol etmek ve mesane kapasitesini arttırmak amacı ile mesane icine 15 dakikalık anestezi gerektirmeyen bir yontemle botox uygulamaları yapılabilmektedir. 1 hafta icinde etkisini gostermeye başlayan bu tedavi sonrasında kişiler normal hayatlarına donebilmekte ve idrar kacırmalarda ciddi iyileşmeler hissedilmektedir.

[h=2]İstanbul Urolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]