Blok zinciri dunyasında, bugun yaşanan sık kesintiler, yuksek maliyetler, duşuk işlem limitleri ve guvenlik endişelerini one cıkan problemler olarak gosteren Aptos, bu engellerin aşılması icin bulut altyapısı ile aynı yolun izlenmesi gerektiğini ileri suruyor.
Diem etkisi Aptos blok zinciri, projenin whitepaper’ına gore son uc yıldır yapılan calışmalarla dunya capında 350’den fazla geliştirici tarafından oluşturuldu. Facebook’un Diem blok zinciri icin geliştirdiği Move programlama dilini kullanan Aptos, buna ek olarak Diem’de yapılan calışmalardan farklı şekillerde de yararlanıyor. Bilindiği uzere Diem, Facebook’un liderlik ettiği ve icerisinde dunyanın bazı buyuk şirketlerini barındıran grup tarafından birkac yıl boyunca geliştirilmiş, regulatorlerin artan baskısı nedeniyle projeden vazgecilmişti. İlk olarak Libra adıyla duyurulan Diem, daha sonra acık kaynak bir blok zinciri projesi haline gelmişti.
Aptos’un Diem’deki tecrubelerle blok zincirine kattığı en onemli unsurlardan biri de guncellemelerin daha kolay yapılabilirliğidir. Aptos’ta ağdaki kullanıcılar kesinti yaşamadan sık sık guncelleme yapmak mumkun. Bu durum, fikir birliği protokolu ve cekirdek cerceveyi değiştiren iki buyuk guncelleme ile test edildi. Her iki guncelleme de kullanıcılar icin kesinti olmadan tamamlandı.
Aptos’un kurucu isimleri ve bazı ekip uyeleri Facebook’tan Aptos, Ethereum’un da gectiğimiz ay geciş yaptığı Proof of Stake’e (PoS) dayalı olarak calışıyor. Aptos’un kurucu isimleri ise Facebook’un eski calışanlarından oluşuyor. Kurucu ortak Mo Shaikh, Facebook’un stratejik ortaklıklar departmanında calışırken diğer kurucu ortak Avery Ching ise 10 yıldan fazla bir sure boyunca Facebook’ta baş yazılım muhendisi olarak gorev yaptı. Her iki isim de Diem projesinde yer almıştı. Kurucu ortakların dışında, Aptos’ta onemli kademelerde bulunan ekip uyelerinin bazıları da Facebook’un eski calışanları. LinkedIn’deki bilgilere gore Aptos’un yaklaşık 80 calışanı bulunuyor. Şimdiye kadar tohum finansmanı ve A Serisi olmak uzere iki yatırım turunu geride bırakan Aptos, bunlardan toplamda 350 milyon dolar fon sağladı. Yatırımcılar arasında ise a16z, FTX Ventures, Apollo, Binance Labs, Coinbase Ventures, Tiger Global, Jump Crypto gibi şirketler var.
Aptos’un teknolojisi İlk olarak Aptos blok zinciri, işlemleri hızlı ve guvenli şekilde tamamlamak amacıyla Move dilini kendine entegre etmiş ve ic sisteminde kullanmaya başlamıştır. Move dilinde yazılmış olan akıllı kontratların resmi doğrulayıcısı olan Move kanıtlayıcısı, sozleşmelerin değişmez kuralları ve hareketleri icin ek koruma standartları sağlar. Guvenlik tarafına verilen bu dikkat sayesinde geliştiriciler, yazılımlarını kotu niyetli kişi ve kurumlardan daha iyi koruyabilmektedir.
İkinci olarak, Aptos veri modeli, esnek anahtar yonetimi ve hibrid saklama secenekleri sunar. Bu durum, hafif istemci protokolleri ve imza aşaması oncesindeki işlemlerin şeffaflığının yanı sıra, daha sağlam ve guvenli bir kullanıcı deneyimi sağlar.
Ucuncusu, daha fazla işlem yapmak ve gecikme ihtimalini azaltmak icin Aptos blok zinciri, işlem sureclerinin her aşamasında sıralı ve moduler bir yaklaşımdan yararlanmaktadır. Ozellikle işlemlerin yayılması, blok meta emirleri, paralel işlemlerin tamamlanması, toplu halde saklama ve defter onaylama surecleri aynı anda gercekleşir. Bu yaklaşım, vÂr olan tum fiziksel kaynakları daha iyi kullanılabilir hale getirirken, donanım verimliliğini geliştirir ve paralel işlemleri de yuksek hızda tamamlar.
Dorduncu madde ise, okunacak ve yazılacak veriler hakkında onceden bilgi sahibi olmayı gerektirmesinden oturu, işlem butunluğunu bozmak durumunda kalan diğer paralel işlem tamamlayıcı motorların aksine Aptos blok zincirinin, geliştiricilere bu tarz kısıtlamalar koymamasıdır. Rastgele karmaşık işlemler sayesinde butunluğu verimli şekilde koruyan Aptos, yuksek hızda işlem yapar ve gercek dunya uygulamaları icin onemli bir konu olan gecikme suresini azaltır ve geliştirmeleri de basitleştirir.
Beşinci olarak Aptos’un moduler mimari yapısı, istemci esnekliğini de destekler ve sık ile anlık geliştirmeleri en uygun hale getirir. Bunun da otesinde, yeni teknoloji inovasyonları ve Web3 kullanım alanlarını cabuk yuklemek adına Aptos blok zinciri, zincir ustu değişiklik icin yonetim protokolleri sağlar.
Son olarak Aptos blok zinciri, bireysel doğrulayıcı performansının otesin egecebilmek amacıyla geleceğe yonelik teşvikleri de denemektedir. Moduler tasarımı ve paralel işlem tamamlama motoru ic parcalanmayı destekler ve elde edilen homojen parcalanma durumu yatay olceklenebilirliği sağlamaktadır. Bunlar olurken nod operatorlerine de ek bir karmaşık işlem yaratılmaz.
Token ekonomisi 12 Ekim 2022’de yayına alınan Aptos’un APT token’ı 1 milyar adet arz ile piyasaya suruldu. Bunun yuzde 51.02’si topluluğa, yuzde 19’u ana katılımcılara, yuzde 16.50’si vakfa ve yuzde 13.48’i ise yatırımcılara ayrılmış durumda. 1 milyarlık arza ise 2027 yılının sonlarında ulaşılacak. 2032 itibari ile arzın 1.5 milyarı gececeği ongoruluyor.
Şu anda APT staking’i icin verilen odul, yıllık yuzde 7’den başlıyor. Odul oranı, yuzde 3.25’lik alt sınıra ulaşana kadar yıllık yuzde 1.5 oranında azalacak.
Aptos’un token ekonomisi grafiği Aptos ne zaman cıktı? Aptos’la ilgili calışmalar, uc yıldır devam ediyor. Blok zincirinin arkasındaki geliştirici şirket Aptos Labs ise 2021 yılında Kaliforniya’da kuruldu. Aptos, 12 Ekim 2022’de yayına alınırken APT token’ı ise yarından itibaren borsalarda listelenmeye başlayacak.Aptos (APT) hangi borsalarda var? Aptos’un token’ı APT icin borsalarda adeta bir listeleme yarışı var. Token’ın yarın itibari ile Binance, FTX, OKX, Huobi, KuCoin, Gate ve MEXC gibi buyuk borsalarda listeleneceği acıklandı. İşlemlerin TSİ 04.00’te başlaması planlanıyor.