Kadın Genital Anatomi; Kadın ureme organları, dış ve ic ureme organları olmak uzere iki bolumde incelenebilir.
Dış ureme organları gebelik oluşması icin spermin gecişine izin verirken, enfeksiyon ajanlarının iceriye gecişini engeller.
İc ureme organları ise dollenmiş yumurtayı gebelik boyunca taşıyacak ve zamanı geldiğinde de doğum olayını gercekleştirecek şekildedir.
Dış Ureme Organları (Dış genital sistem)
Vanın dış sınırını yapar. Kucuk dudaklara gore daha etli ve kalındır. Buyuk dudaklar uzerinde yağ salgılayan salgı bezleri bulunmaktadır. Ergenlikten sonra uzeri kıllarla (pubik kıllar) kaplanır.
Kucuk dudaklar ise ic kısımda yer alır ve daha incedir. Genişliği kadından kadına değişebilir. Vagina girişini kapatacak şekilde onden arkaya uzanır. Kucuk dudakların uzerinde kıllar nulunmamaktadır. Bazı kadınlarda kucuk dudaklar normalden kalın ve sarkık gorunumde olabilir. Bu kadınlar genital estetik ameliyatlara gerek duyabilirler.
Vagina girişi etrafında ilişki sırasında vagen girişinin kayganlığını sağlayan salgı bezleri bulunmaktadır. En buyukleri “Bartholin Bezi” olarak adlandırılan ve vajen girişinde sağlı sollu bulunan bezlerdir. Bu bezlerin iltihapları ağrılı abselere neden olabilir.
Vagen girişinde “kızlık zarı (hymen)” adı verilen bir deri kıvrımı bulunmaktadır. Bu deri kıvrımı vagen girişini bir miktar daraltacak şekildedir ve ilk ilişki ile yırtılır. Bu yırtılma sırasında da bir miktar kanama gercekleşir. Daha sonraki ilişkilerde vajen girişi buyuduğu icin kanama olmayacaktır.
İki kucuk dudağın on tarafta birleştiği yerde “klitoris” bulunur. Bu organ kadın cinsel organlarında en duyarlı bolgedir. Embriyolojik olarak erkekteki penise benzer; yani uyarı ile sertleşir.
Klitoris altında idrar yolu (uretra) kanalının acıldığı kucuk bir delik bulunur. Bu delik sayesinde idrar dışarıya atılabilir.
Ergenlik donemiden itibaren kadın genital sistemi surekli bir değişim halindedir.
İc Ureme Organları (İc genital sistem)
İc genital sistem; vagina (hazne), rahim ağzı (serviks), rahim (uterus), tupler (fallop kanalları) ve yumurtalıklardan (overler) oluşur. Yumurtalık ve tupler sağlı sollu iki adettir.
Vagina onde idrar torbası arkada ise kalın barsağın son kısmı (rektum) arasında uzanan tup biciminde bir yapıdır. Vagen girişinden rahim ağzına kadar uzanır. Yaklaşık 10-12 cm uzunluğundadır. Cinsel ilişki ve doğum sırasında genişliği ve uzunluğu daha da artacak şekilde elastik liflerle cevrelenmiştir. Ana gorevi cinsel ilişki ve doğum sırasında kullanılan bolge olmasıdır. İcerdiği salgı bezleri ile kendi icinin ve vulvanın yağlanmasını sağlar.
Rahim ağzı (serviks) vagina sonunda bulunur. Rahimin vajenle birleştiği bolumdur. Ortasında bir delik bulunan yarım kure şeklindedir. Salgıladığı ozel madde yardımı ile ortasındaki acıklık spermin gecişine izin verirken vagendeki mikropların yukarı yayılmasını engeller.
Rahim (uterus) vaginanın uzerinde karın icine yerleşmiş armut biciminde bir organdır (Soldaki resim).
Uterusun (rahimin) kalın duvarı uc tabakadan oluşur. Bunlardan en icte olanı “endometrium” adını alır, adet siklusu boyunca değişimler gosterir ve eğer gebelik olmaz ise dokulerek adet kanaması ile birlikte atılır. Gebelik oluşursa dollenmiş yumurtanın buyumesi icin ona “yataklık” gorevi yapar.
Ortadaki kas tabakasına “myometrium” denir. Uterusun en kalın tabakasıdır ve istemsiz calışan duz kaslardan oluşur. Bu kaslar adet kanaması esnasında rahim icinde biriken kanı, doğum esnasında ise bebek ve plasentayı rahim dışına atmak icin kasılarak gorev yaparlar. Bu kas yapısı, gebelik gercekleştiğinde goğus kafesi altına kadar buyuyebilecek ozelliktedir.
Uterusu dışarıdan cevreleyen zar tabakasına ise “seroza” ismi verilir. Bu tabaka rahmi diğer organlardan ayırır ve yerinde tutunabilmesi icin destek bağları oluşturur. Seroza aslında tum batın organlarının dış yuzunu saran “periton”un bir uzantısıdır.
Gebe olmayan bir kadının rahminin buyukluğu kişinin yaşı ve gecirmiş olduğu gebelik sayısına gore değişkenlik gosterir. Ortalama ağırlığı 50-80 gram arasındadır. 9. ayını doldurmuş bir gebede ise ağırlığı yaklaşık 20 kat artarak 1 kiloya kadar cıkar. Doğumdan yaklaşık 6 hafta sonra ise eski konumuna doner.
Vucudumuzda başka hicbir organımız bu kadar buyuyup, sonra da kendiliğinden kuculme yeteneğine sahip değildir!..
Tupler diğer ismi ile fallopian tupler rahimin her iki tarafında kısmen serbestce uzanan yapılardır. Serbest ucları yumurtalıklara yakındır. Kanal şeklindedirler ve dollenmiş yumurtanın rahime ilerlemesi icin bir gecit gorevi gorurler.
Yumurtalıklar (overler) karın icinde sağlı sollu olmak uzere iki adettir. Ureme cağındaki kadında 3x4x5 cm boyutlarında disk şekilde bir yapıdadır. İcersinde gelişmeyi bekleyen yumurta taslakları mevcuttur.
Bir kız bebek doğduğunda yumurtalıklarında yaklaşık olarak 2 milyon yumurta hucresi bulunmaktadır. Bu yumurta hucreleri her gecen gun azalır ve ergenliğe ulaştığında bu sayı 400 bin’e iner. Daha sonra her adet periyodunda bu yumurta hucrelerinden bir tanesi gelişecek şekilde atılmaya hazır hale getirilir.
Bir kadın hayatı boyunca ortalama 400-500 kez yumurtlar. Diğer yumurtalar kullanılmadan atrofiye olur, yani kuculup yok olurlar.
Yumurtalığın yumurta uretmenin yanı sıra bir diğer gorevi de kadının ihtiyacı olan kadınlık hormonlarını uretmektedir. Menopozla birlikte bu gorevi sona erer. Menopoz, yumurtalıkların fonksiyonlarının geriye donuşu olmayacak şekilde tukenmesi olayıdır.

[h=2]Ankara Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]