Gozdeki ağrı, yanma, batma, kaşıntı ve kızarıklık nedenleri nelerdir?Uykusuz kaldığınızı duşunduğunuz zamanlarda ortaya cıkan goz kızarıklığı ve yanma, iş stresine bağladığınız ağrı ve yorgunluğun ustune gelen gozdeki batma ve kaşıntı… Gozde basit olarak algılanan bazı şikayetler erken donemde tedavi edilmediği takdirde ciddi hastalıkların belirtisi olabiliyor.
[h=3]Goz kızarıklığı, neden olur?[/h]Genellikle kırmızı goze neden olan olay, konjonktivit ya da subkonjonktival kanama gibi basit olaylardır. Bu gibi durumlar spontan olarak duzelir veya kolayca tedavi edilebilir. Ancak kırmızı bir goz cok daha ciddi bir bozukluğun semptomu olabilir ki bunlar arasında; keratitler, uveit, akut dar acılı glokom, veya konjenital glokom bulunur. Bu durumlar konjonktivit ya da subkonjonktival kanama gibi cok daha sık gorulen olaylardan ayırt edilerek, acil olarak bir goz uzmanına gonderilmelidir.
[h=3]Gozdeki kızarıklığın nedenleri[/h]Goz hastalıklarında en sık ortaya cıkan belirtiler; kızarıklık, kanlanma, kaşıntı, yanma-batma, şişlik, ağrı ve bulanık gormedir. Bunlar coğu zaman enfeksiyon ya da alerjik nedenlerden kaynaklanmaktadır. Ancak kızarıklığın uveit gibi tedavi edilmezse korlukle sonuclanabilecek goz hastalıklarının da ilk belirtisi olduğu unutulmamalı; gozde hissedilen her turlu problem ciddiye alınmalı ve ihmal edilmemelidir.
[h=3]Gozdeki ağrıya kızarıklık eşlik ediyorsa hemen doktora gidilmeli![/h]Goz ve cevresindeki ağrının ceşitli nedenleri vardır. Duzeltilmemiş kırma kusurları, uygun olmayan gozluk kullanımı, ayrıca hipertansiyon, migren, sinuzit, gribal enfeksiyon ve ateşli hastalıklar da goz ve cevresinde ağrıya sebep olmaktadır. Sureklilik arz eden, goze hafifce bastırıldığında şiddeti artan goz ağrıları, gozun ic tabakalarındaki bir enflamasyonun belirtisi olabilir ve ciddi bir durumun habercisidir. Ağrının goz kızarıklığı ya da gorme bulanıklığı ile birlikte olduğu durumlarda acilen bir goz hekimine başvurulmalıdır.
[h=3]Gozde batma hissi nedenleri[/h]Batma gozlere yabancı cisim kacmış gibi hissedilmesidir. Uykusuzluk ve yorgunluk sırasında ortaya cıkan batmalar cok uzun surmedikce normal kabul edilebilir.
[h=3]Gozdeki batma hissi hangi hastalıkların belirtisi olabilir?[/h]Gozde yabancı cisim varlığı,
Konjunktiva, kornea ve skleranın tum enfeksiyonları,
Alerjik hastalıklar,
Kontakt lensle ilgili sorunlar
Goz kuruluğu,
Uveitler,
Goz kapağı bozuklukları batma şikayetiyle ortaya cıkabilir.
[h=3]Goz yanmasının nedenleri[/h]Maalesef gozun yanmaya başlamasının bircok sebebi olabilir. Bu yuzden sadece bu belirtiye bağlı olarak bir tanı konması zordur. Ama cevresel nedenler coğu kez goz yanmasının sebebidir. Kişi bu cevresel nedenleri ortadan kaldırırsa, goz yanması da kendiliğinden gecer.
[h=3]Goz yanmasına neden olan cevresel faktorler şunlardır:[/h]Toz
Ruzgarlı gunler
Guneş yanığı
Guneşe uzun sure maruz kalma
Sigara dumanı
Havayla gelen tahriş edici maddeler
Yuzme havuzlarındaki klor gibi diğer tahriş edici maddeler
Sac spreyi ve sac boyası
Kirli hava
[h=3]Goz yanmasına sebep olan alerjiyle ilgili sebepler şunlardır:[/h]Polen
Toz
Kuf mantarları
Hayvan kepeği
Parfum veya kolonyalar
[h=3]Goz yanmasına sebep olan hastalıkla ilişkili nedenler şunlardır:[/h]Goz kuruluğu
Goz yangısı (Blefarit)
Konjunktivit (goz nezlesi)
Sjogren sendromu
Fotofobi (ışık korkusu)
Rosacea
Wegener granulomatozisi
Bakteriyel Enfeksiyonlar
Diğer nedenler şunlardır
İnsan yaşlandıkca vucudu ve gozleri daha az yağ uretir. Goz yaşındaki yağın azalması, goz yaşının daha cabuk buharlaşmasına ve boylece gozde kuru noktalar oluşmasına neden olur. Bu kuru noktalar gozun yanması hissini doğurur. Yeni bir ilac almaya başladınız ve aniden goz yanması arttıysa, doktorunuza danışmalısınız. İlacınızı başka biriyle değiştirmek sorunu kolayca cozecektir.
[h=3]Goz kapağı şişmesi nedenleri[/h]Alerjiler: Goz alerjileri, bağışıklık sisteminin alerjen adı verilen yabancı maddelere aşırı tepki vermesi sonucu oluşur. Polen, toz, hayvan kepeği, bazı goz damlaları ve kontakt lens solusyonları en yaygın goz alerjenleridir. Bazı durumlarda da makyaj malzemeleri goz şişmesinin suclusu olabilir.
Goz alerjisinin gelişimi şu şekildedir. Goze bir madde goze temas eder. Vucut bunu duşman olarak algılarsa, gozun hassas olduğu bu maddeye karşı kimyasallar salgılanmaya başlar. Histamin bu kimyasalların en yaygınıdır ve kan damarlarının kabarıp, şişmesine ve gozun kızarıp, sulanmasına neden olur. Goz kaşıntısı ile kendini belli eder.
Goz Nezlesi (Konjunktivit): Goz nezlesi goz yuzeyinin ustunde ortaya cıkan enflamasyonla (iltihap) meydana gelir. Alerjik, bakteriyel veya virutik yollarla oluşan goz nezlesi turlerinin hepsi gozde şişmeye neden olur. Goz nezlesinin diğer belirtileri gozde sulanma, kızarıklık ve kaşıntıdır.
Arpacık: Goz kapağının kenarlarında şişkin ve kırmızımsı bir yumru olarak kendini belli eder. Arpacık bakteriyel enfeksiyon veya meybomiyan bezindeki enflamasyon (iltihaplanma) nedeniyle oluşabilir. Bu yağ ureten bez tıkandığında, gozde şişme ortaya cıkar. Bir arpacık butun gozun şişmesine neden olabilir ve genelde dokunulduğunda acı verir.
Goz Enfeksiyonları: Goz enfeksiyonları sıklıkla goz ve goz kapağını cevreleyen dokuların şişmesine neden olur. Virusler veya bakteriler sebebiyle oluşan bircok enfeksiyon vardır.
Goz Kapağı Yangısı (Blefarit):Goz kapaklarının icindeki iltihaplanma ile oluşur. Goz kapağı yangısının altta yatan başka bir sebebi olabilir. Sac kepeği, goz kuruluğu ve enfeksiyonlar bu hastalığa neden olabilir. Goz kapağı yangısının diğer belirtileri gozde yanma, kaşıntı, sulanma ve gozde yabancı bir madde varmış hissidir.
Orbital selulit, Graves hastalığı, okuler herpes hastalığı: gibi gorme bozukluğuna neden olacak (cift gorme, bulanık gorme gibi) goz rahatsızlıklarında vakit kaybetmeden doktora danışmalısınız. Bu hastalıklar erken teşhisle tedavi edilebilirler. Aksi hÂlde kısmi goruş kaybı, hatta korluk ortaya cıkabilir.
Gozde şişmeye neden olabilecek diğer faktorlerin başında ise cok fazla sodyum (genelde tuz) tuketimi gelmektedir.
[h=3]Goz kapağı surekli şişkinse bobreklerde sıkıntı olabilir![/h]Gozlerde kuruluk olması, yanma-batma şeklindeki şikayetlere yol acmaktadır. Batma ile birlikte sulanma varsa goze yabancı bir cisim de girmiş olabilir. Goz kapağı şişkinliği ise coğu zaman alerjik ya da iltihabi goz hastalıklarının belirtisi olmakla birlikte surekli olduğunda bobrek gibi bazı organlardaki sıkıntının habercisi de olabilir. Goz akının uzerini kaplayan kanamalar coğu zaman zorlanma, kuvvetli kaşıma gibi nedenlerle ortaya cıksa da tekrarlayan kanamalarda hipertansiyon ya da kanama eğilimine yol acan bazı bozukluklar akla gelmelidir.
[h=3]Goz kaşıntısının nedenleri[/h]Genellikle alerjiye bağlı olan kaşıntılardır. Ancak gozun cok hassas olmasından dolayı hemen hemen her şey gozde alerji yapabilmektedir. Goz kaşıntısının nedenleri arasında:
Yabancı cisimler, Aşırı ışıklı ortamlar, Uykusuzluk, İltihabi goz hastalıkları, Bazı goz rahatsızlıkları, Ortamda bulunan gazlar, Goze kacan sıvılar, Polen, Yabani otlar ve bunların tozları, Grip sinuzit, nezle gibi Viral hastalıklar, Ceşitli mantarlar, Gozkapağı bozuklukları, Konjuktivit gibi etkenler sıralanabilir.
[h=3]Goz ağrısının nedenleri[/h]Alerjiler
Arpacık: goz kapağının ucuna yakın kırmızı, ağrı yapan iltihaplanma ya da enfeksiyondur; evde sıcak kompres iyi gelebilir
Blefarit: goz kapaklarını etkileyen iltihaplanma
Ektropion: goz kapağının dışa donmesi
Entropion: goz kapağının ice donmesi
Glokom: goz tansiyonu; goz tansiyonu ağrısız başlayabilir, ilerledikce ağrı artar
Goze yabancı bir cismin kacması: goze bir toz parcası, bitki veya benzeri bicim kactığında genellikle goz yaşıyla temizlenir ancak eğer cisim dışarı cıkamazsa kornea tabakasının cizilmesine yol acabilir
Goz kuruluğu
Goz yangısı (konjonktivit): goz kuresinin beyaz bolgesini ve goz kapağının icini kaplayan zarın iltihaplanması veya bu bolgede enfeksiyon, alerjiler veya enfeksiyonlar buna neden olabilir; gozun beyaz kısmı kızarır, kırmızılaşır ve akıntı olabilir
Gozyaşı kanalı tıkanıklığı
İritis: gozun renkli kısmının iltihaplanması
Korneal abrazyon: kornea tabakasının cizilmesi; cizilme daha sonra iltihaplanmaya da donuşebilir; surekli olarak goze bir şey kacmış gibi rahatsız edici bir his olur ve bu durum acı verebilir, ağrı yapabilir
Kume tipi baş ağrısı / Migren
Optik nevrit: optik sinirin iltihaplanması
Sinuzit: Sinus boşluklarındaki enfeksiyon gozlere baskı yaparak goz ağrısına yol acabilir
Sklerit: goz kuresinin sert, beyaz, dış kısmının iltihaplanması
Şalazyon: goz kapağında bir tur kist; goz kapağı icinde bir şişlik oluşur ve dokununca can yakar
Uveit: Gozun orta katmanının iltihaplanması
Viral enfeksiyonlar: orneğin grip gibi
Yaralanmalar: kunt travma ya da yanık şeklinde olabilir
Goz ağrısı başlı başına rahatsız edici olabilir ancak ağrının yanı sıra gozde kızarıklık, sulanma, akma, baş ağrısı, bulantı gibi başka belirtilerde ortaya cıkabilir. Aşağıda bu durumların hangileri acil olarak gorulmeli ve mutlaka doktora gosterilmeli.
[h=3]Ani gorme kaybı inmenin habercisi olabilir![/h]Gorme bozukluğu, genelde goz kaynaklı olmakla birlikte ceşitli norolojik ve damarsal, bazı sistemik hastalıklar ya da goz ici ve goz dışı tumorlerden de kaynaklanıyor olabilir. Gorme bozukluğu tek veya cift taraflı, surekli ya da gelip gecici şekilde olabilir. Birden gelişen gorme kaybı goz damarlarının tıkanması sonucu ortaya cıkabileceği gibi beyin kan dolaşımındaki bozukluğa (inme riski) da bağlı olabilir ve acil mudahale gerektiren bir durumdur. Gelip gecici dahi olsa gorme kaybı ihmal edilmemesi gereken bir uyarıdır.
[h=3]Işığa duyarlı sulanan gozler tiroidin habercisi[/h]Şaşılık, cift gorme, goz kapağı duşukluğu, goz kasları ve cevresindeki bazı problemlerden kaynaklanabileceği gibi myastenia gravis, multipl skleroz (MS) ve diyabet gibi ciddi bir hastalığın ya da tumorun belirtisi de olabilir. Gozlerin one doğru itilmesi, goz kapaklarının cekilerek kapak aralığının genişlemesi, ışıktan rahatsızlık ve sulanma olması tiroid bezindeki fonksiyon bozukluğundan kaynaklanabilir.
[h=3]Şeker hastalarında katarakta dikkat[/h]İleri yaşlarda ortaya cıkan ağrısız gorme bozukluğunun en sık rastlanan nedenlerinin başında katarakt ve makula dejenerasyonu (sarı nokta hastalığı) gelmektedir. Katarakt, yavaş yavaş ilerleyen bir gorme kaybı yapar. Ancak katarakt sadece ileri yaşlarda gelişen bir durum olmayıp, uzun sure kortizonlu ilac kullanmış olan kişilerde, şeker hastalarında ya da goz travmasına bağlı olarak erken yaşlarda da ortaya cıkabilmektedir.
[h=3]Goz tansiyonu aileden miras[/h]Glokom (goz tansiyonu), goz ici basıncının gorme sinirinde yaptığı kalıcı hasar sonucu, periferik gormenin yavaş yavaş kaybedildiği sinsi seyirli bir hastalıktır. Hastalar gorme kaybını coğu zaman hastalığın en ileri aşamasında fark ederler. Ailede goz tansiyonu olanlarda, 60 yaş uzerindeki kişilerde, diyabeti ya da hipotiroidi olanlarda ve miyop kişilerde glokom gelişme riski daha fazladır. Ayrıca ceşitli goz hastalıkları gecirmiş ya da uzun sure kortizon kullanmış kişilerde de goz ici basıncında yukselme ortaya cıkabilir.
[h=3]Tedavi edilmeyen retina yırtıkları korlukle sonuclanabilir[/h]Gozun onunde hareket eden sac kılı ya da ince iplikcikler bazen de siyah bir sinek şeklinde tanımlanan hareketli cisimler vitreus” ve retina hastalıklarının habercisi olabilir. Ozellikle karanlıkta daha fazla fark edilen flaşa benzer bir ışık cakması, gozun retina tabakasındaki bir yırtığın belirtisidir ve acilen tedavi edilmezse korlukle sonuclanabilir.
[h=3]Mutlak goz hekimine başvurulması gereken durumlar nelerdir ?[/h]Gormede azalma ( hatta gelip gecici olsa dahi )
Goz onunde yuzen, ucuşan cisimler (siyah kılcıklar, tuycukler, noktalar, benekler, lekeler)
Işık cakmaları
Bir perde ya da pece arkasından bakıyormuş gibi gorme hissi
Işıkların cevresinde renkli halkalar gorme
Gozde ve goz cevresinde ağrı hissi
Goz cevresindeki deride ve gozde kızarıklık
Gozde odem ve sulanma
Gozlerin birisinin veya ikisinin one doğru cıkması, fırlaması
Goz kayması, şehlalık
Cift gorme
[h=3]Sık rastlanılan goz hastalıkları[/h]Episklerit nedir: Konjunktiva ve sklera (gozun beyaz kısmı) arasında meydana gelen bu iltihabi durumun sebebi genellikle bilinmez, nadiren romatizmal hastalıkla eşlik edebilir. Gozde kunt bir ağrı ve kızarıklık meydana gelir. Hafif olgular kendiliğinden gecebilir. Ağır olgularda mutlaka tedavi gerekir.
Sklerit nedir: Bağışıklık sistemiyle ilgili bazı bozukluklarda, romatizmal vucut hastalıklarında ortaya cıkabilir. Bulanık gorme, goz ağrısı, baş ağrısı, ışıktan rahatsız olma ve gozde kızarıklık gibi şikayetler ortaya cıkarır. Ciddi bir hastalık olduğu icin derhal tedaviye başlanması gerekir.
Keratit nedir: Korneanın iltihaplarına keratit adı verilir. Bakteriler, virusler ve mantarlar korneayı enfekte edebilir. Gozde kızarıklık, akıntı, ağrı, gorme kaybı ve ışıktan rahatsızlık meydana gelir. Kornea enfeksiyonları cok acil bir şekilde tedaviye başlanmadığı takdirde hızla ilerler. Gormeyi kalıcı şekilde bozabilir. Tedavide gec kalındığı takdirde meydana gelebilecek olan kesafetin kornea nakli ile tedavisi gerekebilir. Bazı kontrol edilemeyen vakalarda keratit bir ulsere donuşup gozun delinmesine yol acabilir.
Allerjik konjonktivit nedir: Değişik allerjen maddeler gozde kaşıntı, yabancı cisim hissi, kızarıklık ve sulanma gibi şikayetler meydana getirir. Allerjilerin cok hafif formları olduğu gibi ağır seyreden formları da vardır. Ozellikle ağır formlarında zamanında ve uygun tedavi yapılmazsa gozde gormeyi dahi etkileyebilecek sorunlar meydana gelebilir.
Mikrobik konjonktivit nedir: Bakteriler, virusler, mantar ve parazitlerle enfeksiyon sonucu konjunktivada kızarıklık, capaklanma ve kum kacmış gibi hissetme şeklinde şikayetler meydana gelir. Ozellikle bebeklerde doğum esnasında anne kanalından kapılan mikroplara bağlı meydana gelen konjunktivitler oldukca ağır seyreder. Doğumda veya doğumdan birkac gun sonra bebekte yoğun huzursuzluk ve gozlerinde capaklanma olur. bazı konjunktivitler her ne kadar kendiliğinden duzelebilse de uygun antibiyotik tedavisinin alınması gerekir.
Op.Dr.Ahmet UMAY
(Ophtalmology Specialist) .(UK)
Kaynak:
1. Prof. Dr. Dilek Erkan: Gozdeki Ağrı ve Kızarıklık Dunyanızı Karartmasın
2. Op.Dr.William Cohen /Brıstol Unıversıty Ophtalmology Clinical /1998U.K
3. Op.Dr.Ahmet UMAY /Brıstol Unıversıty Ophtalmology Clinical /2005 .UK.


[h=2]Kıbrıs Goz Doktoru uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]