HSV 1 daha cok dudak ve goz enfeksiyonuyla ilişkiliyken, HSV 2 daha cok genital bolge enfeksiyonuyla ilişkilidir. Enfeksiyonun gorulme sıklığı gelişmiş ulkelerde 10000 de 150 dir. Direk temas ve tukurukle bulaşan HSV virusu ağızda enfeksiyona yol acar. Trigeminal sinir kokune yerleşen virus kolaylaştırıcı faktorlerle birlikte gozde enfeksiyona neden olur. Gozdeki HSV hastalığının ortaya cıkmasına neden olan risk faktorleri şunlardır; stres, travma, ameliyat, mensturual periyod (adet donemi), gelişmemiş ulkelerde beslenme bozuklukları, A vitamini eksiliğidir. Excimer lazer ve guneş ışınları gibi ultra viole hastalığın ortaya cıkmasını kolaylaştırır. AİDS gibi vucut direncini duşuren hastalıklar bir diğer onemli risk faktorudur.
Klinik Bulgular:
NEONATAL ENFEKSİYON
Annenin doğum kanalından bulaşan HSV 2 virusu vakaların %80'inden sorumludur. Hastalık sadece gozde sınırlı kalabileceği gibi vucudun diğer organlarına yayılım gosterebilir. Yeni doğanlarda sistemik herpes enfeksiyonu ciddi bir sorun olduğu icin sistemik acyclovir ile tedavi edilmelidir. Neonatal herpes enfeksiyonu gozun on kısmında keratit, katarakt, gozun renkli kısmında iltihabî tutulum, koryoretinit ve optik norite (gorme siniri iltihabı) neden olabileceği gibi kortikal korluğe de neden olabilir.
BİRİNCİL HERPES ENFEKSİYONU
Yeni doğanlar genellikle yaşamının ilk 6 ayında HSV enfeksiyonlarına karşı annenin antikorları ile korunurlar. Daha sonraki yaşlarda virus, tukuruk veya temasla cocuğa bulaşır. Kulucka suresi 3 - 12 gun olup bu surecten sonra sıklıkla ağızda olmakla birlikte gozde de herpes virusune bağlı enfeksiyon olur. Goz kapaklarında ici sıvı dolu kesecikler şeklinde başlayan hastalık goz icine yayılarak konkjonktivit, keratit gibi diğer goz enfeksiyonlarına neden olurken birlikte ateş, halsizlik, lenf bezlerinde şişme gibi sistemik bulgularda gorulur. Primer hastalık nadiren iris iltihabı ya da korneanın derin kabakalarının tutulması sonucu gorulen stromal keratite neden olur. Kapaktaki vezikuller ya da konjonktivik 2 hafta icinde iyileşirken, kornea hastalığı daha uzun surede iyileşir.
İKİNCİL HERPES ENFEKSİYONU
İkincil enfeksiyon kapak ve konjonktivayı daha az oranda tutarken en sık korneayı tutar. Tekrarlayan herpetik enfeksiyon sıklıkla kornea epitelinde dantelimsi rahatsızlığa neden olur. Bu klinik bulgu ince dallara ayrılmış ucları ampulumsu olan floresinle boyanan klinik gorunumu oluşturur. Bu yuzey epitel hasarları birleşerek daha buyuk jeografik ulserlere donuşur. Bu ulserler daha yavaş iyileşme eğilimindedirler. Kornea lezyonları azalmış kornea hassasiyetine neden olur. Kornea lezyonları canlı virus ortadan kalktıktan sonrada meta herpetik ulserler adı verilen tekrarlayan ulserler oluşturur. Bunlar aktif viruslerin oluşturduğu ulserlerden, ulser kenarlarının daha kalkık olmasıyla ayırt edilirler. Infekte ulserler hem rosebengal hem de floresein ile boyanırken, metaherpetik ulserler sadece floresein boya ile boyanırlar. Zaman icinde bu ulserler kornea delinmesine neden olabilirler. Tekrarlayan keratitler korneanın derin tabakası olan stromasında da tutuluma neden olurlar. Stromal herpetik hastalığın diskiform odem, nekrotizan stromal keratit ve immun halka oluşumu gibi 3 klinik şekilde gorulur. Diskoform odem; stromada lokal ya da yaygın odem ile birlikte hafif on kamara reaksiyonu, odem bolgesi arkasında immun yangı hucrelerinin gorulduğu bir klinik tablodur. Nekrotizan stroma keratit; yangı hucreleriyle birlikte stromada odem ve olu hucre birlikteliğinin olduğu klinik tablodur. Bu klinik gorunum mantar ya da acanthamobea kliniği ile benzerlik gosterebilir. Bu klinik tablo stromada delinmeye ya da iyileşerek kan lipitlerinin birikimiyle birlikte olan stromal opasiteye (bulanıklık, leke) donuşebilir. Immun yangı hucrelerinin kornea endotelini tutması sonucu immun halka şeklinde tutulum gorulur. Bu tabloyla birlikte stromada odem, on kamarada hucre tutulumu, goz ici basıncında artışa neden olan goz ici sıvısının tahliye kanallarının tutulumu sonucu glokom gorulur.
TANI
Tanı hastanın hikayesini dinlemeyle başlar. Fizik muayenede, kornea hassasiyeti ve floresein ve rosebengal ile epitel boyanma ozelliklerine bakılır. Papanicolaou boyası ile lipschutz cisimcikleri belirlenir. Aktif virus mevcutsa kesin tanı kulturle konulur. ELİSA yontemi ile virus antijeni veya antijene karşı oluşan immun yanıt değerlendirlir. Polimerize zincir reaksiyonu ile virusun cekirdek parcacıkları tespit edilir.
TEDAVİ
Tedavide genellikle mukemmel kornea gecişi ve antiviral etkinliği olan asiklovir kullanılır. Ayrıca 400 mg dozunda gunde 5 kez uygulanan oral asiklovir gozyaşı sıvısına mukemmel oranda gectiği icin tekrarlayan keratitlerde kullanılır. Dantelimsi epiteryal hasarlarda topikal antiviral ajanlarla birlikte sunni gozyaşı damlaları, bakterial enfeksiyon oluşumunu engellemek icin antibiyotikli damlalar kullanılır. Topikal antiviral ajanların epital hasarı oluşturucu yan etkisi goz onunde bulundurularak sistemik antiviral ajanlara gecilebilir. Stromal keratitli olgularda yuzeyel epiteldeki hasar iyileştikten sonra topikal antiviral ajanlarla birlikte kortikosteroidli damlalar kullanılır. Metaherpetik ulserlerin tedavisinde antiviral ajanların kullanılmasının hicbir yararı yoktur. Destekleyici nitelikte sunni gozyaşı damlaları kullanılması ve zorunlu durumlarda ulser bolgesinin konjoktiva dokusuyla ortulmesi ayrıca kapakların kenarlardan birbirine dikilmesi olan tarsografi yontemleri tedavi amaclı uygulanır. Irisin iltihabı durumunda ve glokomlu olgularda sistemik antiviral destekli kortikostreroidli damlalar kullanılır. Tekrarlayan vakalarda 9 - 12 ay boyunca gunde 2 defa 400 mg oral asiklovir kullanılır.

[h=2]Bursa Goz Doktoru uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]