Lazer, “mucize ışık” lazer guvenilir, kontrol edilebilir, zaman icinde denenmiş, en onemlisi goz problemlerinin bazılarında ameliyat olmadan gormenizi duzeltebilir veya mevcut gormenizi koruyup ciddi gorme kaybına engel olabilir.
Lazer ile Goz ameliyatından kimler fayda gorur:
Burada belirtilen durumlardan birine sahipseniz veya gormeniz duşuyorsa ve goz doktorunuz hastalığınızı lazer ile cerrahinin tedavi edebileceğini duşunuyorsa, lazer ile tedaviden fayda gorebilirsiniz. Lazer, hastalığın erken evrelerinde en iyi sonucu vereceği icin erken tanı ve tedavi cok onemlidir.
Lazer ile Ameliyat:
Testler lazer ile cerrahiden fayda goreceğinizi gostermişse bu işlemi ayaktan (hastaneye yatmadan) yaptırabilirsiniz. Doktorunuz ve siz, ameliyatın başarısını ve sizin rahatınızı garantilemek icin işbirliği icinde hareket edeceksiniz. Lazer ile cerrahinin lazersiz cerrahiye gore, daha kolay, daha ucuz, cok az ağrılı veya hic ağrısız olması ve işe cok daha hızlı donuş sağlaması gibi avantajları vardır.
Aktif Yaşama Geri Donuş
Lazer ile ameliyattan sonra buyuk bir rahatlama duyabilirsiniz. Gormeniz artabilir, tam olarak duzelebilir veya mevcut gormenizin korunması sağlanabilir. Gunluk aktivitelerinize saatler, gunler veya haftalar icerisinde donebilirsiniz.
LAZER İLE AMELİYATLA TEDAVİ EDİLEBİLEN GOZ HASTALIKLARI
Dunyayı net bir şeklide goremediğinizde, icinde yaşamak kolay olmayabilir. Aşağıdaki resimler, belirtilen hastalıklardan birine sahipseniz lazer ile ameliyattan once dunyanın size nasıl gorunduğunu gostermektedir. Eğer bu durumlardan biri sizde varsa lazer ile ameliyattan fayda gorebilirsiniz. Doktorunuz size durumunuzun hangisine uyduğunu anlatacaktır. Genellikle doktorunuz ve siz lazer ile ameliyata ne kadar erken karar verirseniz başarı şansınız o kadar yuksek olacaktır.
Diyabetik retinopati: Diyabetin retinadaki kan damarlarına etkisi sonucu gorme kaybı veya bulanıklık olabilir. Bu durum erken donemde coğunlukla sarı noktadaki bozuk damarlardan olan sızıntılara bağlı oluşan odem (sıvı birikimi, şişme) nedeniyle gelişir. Bu amacla Argon laser kullanılır ve amac sızıntı yapan damarların yakılarak daha fazla sızmasını engellemektir.
Daha ileri evrelerde ise tıkanmış olan damarlar nedeniyle retinanın beslenemeyen bolumlerinde anormal damar oluşması soz konusudur. Bu aşamada ise lazer damarları cevreler ve hasta dokuyu yokeder. Temel amac ani kanamalarla oluşabilecek ciddi gorme kayıplarını engellemektir. Gorme once bir miktar kotuleşebilir ama genellikle aylar-yıllar icinde sabit kalır veya artar. Buna rağmen lazer tedavisi tamamlanamadan anormal damarlardan kanama oluşma riski vardır. Lazer tedavisi gerektiği halde yapılmayan gozlerde giderek anormal damarlar artar ve goz tansiyonu şiddetli bir şekilde yukselerek gorme sinirini geri donuşumsuz olarak hasarlayabilir ve ameliyattan dahi fayda gormez hale gelebilir. Hatta gozde şiddetli ağrı başlayabilir ve bunu dindirmek icin bazen tek yol olarak gozun alınması gerekebilir.
Katarakt Ameliyatından sonra: Goz ici merceğin arkasında bulunan arka kapsulun zamanla bulanıklaşmasına bağlı gormede azalma olabilir. Gorme kirli bir camdan bakar gibi bulanıklaşır. YAG Lazer adı verilen lazer arka kapsulu acıp, ışığın girmesini sağlar ve gorme hızla duzelebilir.
Glokom: Gorme, goz ici sıvısının anormal yuksek basıncı nedeniyle tehdit altındadır. Periferik gorme azalır. Lazer (SLT: selektif lazer trabekuloplasti) gozdeki sıvının suzulduğu delikleri buyutup sıvının emilmesini sağlayarak gormeyi korur.
Makula dejenerasyonu: Sarı nokta hastalığının bazı tiplerinde retinada gelişen anormal yeni damarlar merkezi gorme kaybına yol acar. Fotodinamik tedavi (PDT) adı verilen tedavide once damardan bir ilac infuzyonu yapılarak goz lazere hazırlanır ve sonrasında uygulanan lazer istenmeyen yeni damarları yok ederek gormeyi korur veya bazen de arttırır. Bu lazer seyrek uygulanan bir lazerdir.
Retina yırtığı: Gozun ic tabakası olan retinada yırtık oluştuğunda gorme etkilenmeyebilir veya goruntude lekeler, ışık cakmaları, sinek ucuşmaları gorulebilir. Lazer retinadaki yırtığı yapıştırarak retinanın kabarmasını engeller. Işık cakmaları zamanla yok olur, lekeler ve sinek ucuşmaları ise zamanla azalır.
Retina damar tıkanıklığı: Retinal damar tıkanıklığı kanama ve sıvı sızdırması sonucu gozde ciddi gorme kaybı yaratır. Lazer, sızan sıvıyı azaltır, istenmeyen yeni damar oluşumunu onler ve goz ici kanamalarının oluşmasını engelleyip, gormeyi arttırabilir.
LAZER NEDİR?
Lazer ışığı nasıl kullanılır: Doktorunuz hasta dokuya ve bolgeye uygun dalga boyunu (rengi), enerjiyi, uygulama suresini ve lazer ışığının buyukluğunu ayarlar. Lazer yırtıkları yapıştırmaya, kanamayı durdurmaya, kucuk acıklıklar yaratmaya veya cok ince dokuları buharlaştırmaya yarar.
Lazer ışığı nedir: Lazer ışığı gorunebilir ışık spektrumunda veya bu spekturuma cok yakındır. Tek bir dalga boyundadır, tum enerji birlikte ve tek bir yonde calışır. Bu tek bir noktaya odaklanabileceği ve cerrahide kullanılabileceği anlamına gelir. Lazer ışık kaynaklı ısı veya pek cok kucuk enerji dalgası ile calışır. Lazer ışığı cok kesin olarak kontrol edilebildiği icin guvenli ve guvenilirdir.
Radyasyon: Bazı insanlar lazer ışığı ile radyasyonu birbirine karıştırır ama bunlar aynı değillerdir. Lazer ışığı X-ray, kozmik dalga, gama ışını veya diğer tipte radyasyon icermez. Lazer ışığı normal gorulebilir ışık spektrumunda veya ona cok yakındır ve zararsızdır.
LAZER GORMENİZE NASIL YARDIM EDER
Normal ışık spekturumundaki renkler goze değişik dalga boylarında girdikleri icin ulaştıkları yerler de biraz farklılık gosterir. Fakat lazerde tek bir dalga boyu secildiği icin problemli bolgeye tam olarak odaklanılabilir.
Goz nasıl gorunur: Normal ışıklar: Normal gorunebilir ışık spekturumu goze pupilden (goz bebeği) girer, lens tarafından odaklanır ve retina ustune duşer. Tum renklerin dalga boyları ayrıdır ve dolayısıyla duştukleri yerler biraz farklılık gosterir. Dolayısıyla normal ışık lazere oranla daha az odaklanır.
Fotokoagulasyon Lazerleri
Argon lazer, yırtıkları, sızıntıları yapıştırmak icin veya iriste acıklık oluşturmak icin kullanılır. Lazer gitmesi gereken yere diğer dokulara zarar vermeden ulaşır.
Argon: Hem mavi hem yeşil ışık oluşturur. Makuler retinanın tedavisinde yeşil ışık daha yararlıdır. Mavi genellikle filtre edilir ve boylece ic retinaya hasar vermesi onlenir.
Kripton: Kırmızıdır. Vitreusu gecer, hemoraji tarafından emilmez, derin retinadaki pigmentlere ulaşır ve burada emilir.
Lazer ışığı ısıya cevirir (fotokagulasyon) veya ince acıklıklar yaratır (fotodisruption). Doktorunuz sizin icin en iyi olan lazeri kullanacaktır.
Fotodisruption Lazer
Yag lazer, hızlı, ince enerji patlamaları ile gozde ince acıklıklar yaratır.
Yag: Gozun on kısmındaki problemlerde kullanılır (iris, arka kapsul, vitreus). Gorunebilir ışık spekturumuna yakındır.
DİYABETİK RETİNOPATİ
Şeker hastası iseniz diyabetik retinopatiniz olabilir. Eskiden olduğu kadar rahat okuyamamaya başladığınızda kendinizi sınırlanmış ve caresiz hissedebilirsiniz. Ne mutlu ki, lazer ile tedavi gormenizi duzelterek veya muhafaza edip daha ileri ciddi gorme kaybını engelleyerek bağımsızlığınızı size geri verebilir. Diyabet retinal damarların anormal olarak gelişmelerine ve sızıntı yapmalarına yol acarak retinal kanamalar, eksudalar ve sıvı birikimine neden olur.
Diyabetik retinopatinin 3 evresi vardır. Erken background evre (cerrahi gerekli değildir); ileri background ve proliferatif evre (cerrahi gereklidir.) Eğer lazer ile cerrahiye gerek duyulursa birkac seans gerekebilir. Haftalar veya aylar icinde gormeniz duzelir veya korunur.
Erken diabetik retinopati: Gorme normaldir ve ağrı yoktur. Retinayı besleyen kucuk damarlardan sızıntı, kucuk kanamalar ve lipid eksudalar gorulur. Makula hafifce etkilenebilir. Goz muayenesi ve floresein anjiografi yapılır.
Orta duzey diabetik retinopati: Bu ileri evrede damarlar makuler dokuya sıvı sızıntısı yaparlar ve diğerleri kan taşımayı tamamen bırakırlar. Retina bataklık gibi bir hale gelir ve gorme bulanıklaşır. Goz muayenesi ve floresein anjiografi yapılır.
Proliferatif diabetik retinopati: Gorme normal veya cok ciddi şekilde şekilde azalmış olabilir. Anormal yeni damarlar retinada ve vitreusa doğru gelişerek retina dekolmanı, vitreus hemorajisi ve korluğe neden olurlar. Lazer sadece erken evrede kullanılabilir. Daha ileri evrede cerrahi gerekmektedir. Goz muayenesi, floresein anjiografi, goz ultrasonu yapılır.
Bu evrede cerrahi gerekmez. Fakat anjiografi yapmak gerekir. Floresein boyası kolunuzdan enjekte edilir. Alınan fotoğraflar sıvı sızıntısı ve ya iskemi olup olmadığını gosterir. Doktorunuz tekrar kontrole ne zaman gelmeniz gerektiğini soyleyecektir.
Sadece 1-2 saat suren ayaktan muayene gereklidir. Gunluk aktivitelerinizi kısıtlamaz. Fakat onemli olan kontrollere duzenli olarak gelmenizdir.
Doktorların coğu genellikle yeşil argon lazer ile fokal veya panretinal lazer yapmayı tercih ederler. Lazer bataklık gibi olan retinayı kurutur ve gormenizi duzeltir veya korur.
Bu ayaktan yapılan mudahale ağrısızdır. Gunluk aktivitelerinizi etkilemez. Gormeniz duzelir veya korunur. Doktorunuz kontrole ne zaman gelmeniz gerektiğini soyleyecektir.
Risk: nadir de olsa yakın gorme azalması yapabilir.
Doktorunuz binlerce spot atım gerektiren, argon ile panretinal fotokoagulasyon yapmayı hedefleyecektir. Bu hastalığın ilerlemesini engellemeye yoneliktir. Lazer tedavisi ciddi gorme kaybı riskini duşurebilir. Bir veya birkac ayaktan muayene seansı ile gormeniz artabilir veya korunabilir. Doktorunuz kontrole ne zaman gelmeniz gerektiğini soyleyecektir.
Risk: Lazer ile tedavi işe yaramazsa vitroretinal cerrahi gerekmektedir.
KATARAKT CERRAHİSİ SONRASI
Katarakt ameliyatından aylar veya yıllar sonra gormeniz yeniden bulanıklaşabilir. Lazer sıklıkla mukemmel gorme duzelmesi sağlar. Arka kapsul (goz ici merceğinin arkasında) opaklaşınca, lazer ile kucuk bir delik acılır. Genellikle gorme dramatik olarak duzelir.
Gorme problemi
Katarakt cerrahi olarak alınıp yerine goz ici mercek arka kapsul onune, ondan destek olacak şekilde yerleştirilir. Daha sonra zamanla arka kapsulun kesifleşmesi ışığın retinaya ulaşmasına ve net gormeye engel olur.
Lazer
Yag fotodisruptive lazer ile kucuk bir acıklık oluşturacak şekilde arka kapsul acılır. Bu acıklık ışığın bir engele uğramadan gecmesini ve gormenin duzelmesini sağlar. Lazer, cerrahiye gore goz acılmadığı, iğne, dikiş kullanılmadığı, enfeksiyon riski ve hastaneye yatış olmadığı icin daha avantajlıdır.
Sizin Hissedecekleriniz
Sadece topikal anestezi ile ağrısız ve kısa bir işlem ile gormesi duzelen bir insanın rahatlamasını ve neşesini hissedeceksiniz. Goz tansiyonunuzu kontrol ettirmeniz gerekecektir. Doktorunuz size kontrol zamanını soyleyecektir.
Risk: Lazer goz ici merceğe denk gelebilir (genellikle bu gormeyi etkilemez); retina dekolmanı gelişebilir. (%1 oranında).
GLOKOM
Lazer ozellikle 40 yaş uzerindeki hastalarda, glokoma bağlı ciddi gorme kayıplarını onleyebilir. Acık acılı glokom kronik, normal veya total korluğe giden progresif gorme kaybı ile gidebilen bir hastalıktır. Kapalı acılı glokom akuttur, bloke olan sıvı ani goz ici basınc yukselmesine, ciddi ağrı ve kalıcı gorme kaybına yol acabilir. Lazer basıncı duşurup, ağrıyı azaltır ve gormeyi korur. İkinci tedavi gerekebilir.
Gorme problemi
Acık acı: Sıvı gozden dışarı drene olamaz. Goz basıncı yukselir ve kademeli olarak optik sinir lifi hasarı ve gorme kaybı oluşur.
Kapalı acı: İris ve kornea arasındaki drenasyon acısı daralır veya kapanır. Sıvı drene olamaz ve basıncın yukselmesine neden olur. Gorme saatler – gunler icinde hızlıca azalır.
Lazer
Acık acı: İlaclar ile basınc kontrol edilemediğinde, trabekuler ağı acmak icin argon lazer kullanılır.
Kapalı acı: Basıncı duşurmek icin ilac verilir, daha sonra argon lazer ile iriste kucuk acıklıklar oluşturulur.
Sizin Hissedecekleriniz
Acık acı: Tedavi ağrısızdır. Basınc o gun veya yakın surede kontrol edilir. Aktivite sınırlaması yoktur. İlaca kontrole kadar devam edilir.
Risk: Glokom kontrol altına alınamayabilir.
Kapalı acı: Tedavi genellikle ağrısızdır. Basınc o gun veya yakın surede kontrol edilir. Gorme korunabilir. Normal aktivitelerinizi yapabilirsiniz. Kontrole kadar ilaca devam edilmelidir.
Risk: Hafif kanama, genelde ilk gun kaybolur.
MAKULA DEJENERASYONU
Makuler dejenerasyon 50 yaşın, ozellikle 70 yaşın uzerindeki insanlarda her iki gozu de etkileyen (nadiren eş zamanlı olarak) bir hastalıktır. Santral gorme ve renkli gorme bozulabilir. Hala lazer ile tadavinin mumkun olduğu erken evrede kendinizi test ettirin. Lazer bu durumda yardımcı olabilirken cerrahi olamaz. Makuler dejenerasyonun doğal gidişi yakın gormenin kaybıdır. Lazer bu durumdaki bazı hastalara gorme duzelmesi veya korunması şansını sunmaktadır.
Gorme problemi
Retinada, makula altında yeni anormal damarlar oluşur ve sıvı ve lipid sızıntısı meydana gelir. Bu sızıntılar retinayı yukarı kaldırarak, keskin gormeyi (foveada lokalizedir) ve renkli gormeyi tekiler. Bu gri ve bozulmuş bir goruntuyle sonuclanır.
Test
Florescein anjiografi, Amsler grid (gormenin nerede keskin nerede bozuk olduğunu belirlemek icin) ve Optik Koherens Tomografi (OCT). Testler lazerden fayda gorebileceğinizi gosterirse, tedavi planlanır.
Lazer
Anjiografi, lazer tedavisinin sizin icin endike olup olmadığını ve ne tip bir tedavinin en iyisi olacağını gosterir. Doktorunuz argon veya PDT lazer ile kan damarlarını yakarak sızıntıyı engeller. Birkac kere tedavi gerekebilir.
Sizin Hissedecekleriniz
Argon Lazer: Kısa, ayaktan bir mudahaledir. Ağrısızdır. Aktif hayatınızı etkilemez. Gelişmeler 2 hafta icinde gorulebilir. Doktorunun kontrol tarihini soyleyecektir. Ayrıca tedavi sonucunu gormek icin bir kontrol anjiografisi cekilmesi gerekecektir.
PDT: Oncesinde ilac infuzyonu yapıldığından 48 saat sureyle gozleriniz ve cildiniz guneşe ve şiddetli ışığa maruz kalmamalıdır. Bu nedenle PDT tedavisi planlanan kişiler 2 gun sureyle dışarı cıkmazlar, ozel bir gozluk kullanırlar ve uzun kollu kapalı giysiler giyerek guneşten korunmalıdırlar.
Risk: İşe yaramayabilir, ani kanamaya ve gormede daha da duşmeye neden olabilir.
RETİNADA YIRTIK
Retinal yırtık her zaman oluşabilir. Aniden tek gozunuzde lekeler, sinek ucuşması, ışık cakması oluşabilir. Hemen gozunuzu muayene ettirmelisiniz ki yırtık altından sıvı girip retina dekolmanına neden olmasın. Erken lazer tedavisi, aktivitelerinize en kısa surede donmenizi sağlar.
Gorme problemi
Retinada atnalı şeklinde bir yırtık, kucuk damarların yırtılarak vitreye kanamaya neden olabilir. Tedavi edilmezse, yırtık retina dekolmanına neden olarak cerrahi gerektirebilir.
Lazer
Doktorunuz lazer fotokogulasyon ile yırtık kenarına birkac sıra lazer ile kapatarak retina dekolmanı oluşmasını engellemeyi amaclar. Bu ayrıca sinek ucuşmalarının artmasını da engeller.
Sizin Hissedecekleriniz
Bu kısa mudahale hemen her zaman başarılıdır. 2-3 hafta icin aşırı aktivitelerden kacınmanız gerekse de bu sure sonunda normal yaşamımıza donebilirsiniz. Doktorunuz kontrol tarihini soyleyecektir. Sinek ucuşmaları gecmeyebilir (diğer semptomlar gecer).
RETİNA DAMAR TIKANIKLIĞI
Eğer orta veya ileri yaşta iseniz, kan basıncınız yuksek ise, ve yeni oluşan tek taraflı gorme kaybınız varsa, retinal ven tıkanıklığı gelişmiş olabilir. Gec evrelerinde bile, lazer bu hastalığın komplikasyonlarını tedavi edebilir. Cok erken evrelerde tedavi gerekmese de duzenli kontroller şarttır.
Gorme problemi
Retinal damar sıvı ve kan ile tıkanır. Damar yakınında retinal kanamalar, makulada odem ve anormal yeni damar oluşumu gorulebilir (neovaskularizasyon). Gozun on kısmında da damarlar oluşursa neovaskuler glokom gelişebilir.
Lazer
Gorme ve basınc icin testler yapılır. Sonuclar belli aralıklarla değerlendirilir. Yeni oluşan bir şey yoksa cerrahi gerekmez. Varsa lazer planı yapılır. Lazer makuler odem icin grid şeklinde veya yeni oluşan damarların bolgesine yapılır.
Sizin Hissedecekleriniz
Lazer sıvıyı kurutup, yeni damarları yakar ve gormeyi duzeltir. Ayaktan yapılan kısa bir işlemdir. Gunluk aktivitelerinize hemen donebilirsiniz. Doktorunuz kontrol tarihini soyleyecektir. Risk: Gorme duzelmeyebilir.
Lazerin gecmişi, bugunu ve geleceği
Lazer goz uzerinde 1970’lerden beri kullanılmaktadır. Gunumuzde diyabetik retinopati, glokom, makuler dejenerasyon, retinal yırtık, retinal ven tıkanıklığı tedavisinde ve katarakt cerrahisi sonrası oluşan arka kapsul kesifliğinin acılmasında kullanılmaktadır. Halen kırma kusuru duzeltilmesi icin de kullanılmaktadır.

[h=2]Ankara Goz Doktoru uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]